YÜZDE 100 DÜŞÜNCE GÜCÜ
Yazarı : Jack Ensign ADDİNGTON
Yayınevi : Rota
HER ŞEY DÜŞÜNCEDE BAŞLAR
Psikojenez: Herşey düşüncede başlar. Bütün herşey düşüncede oluşturulur ve düşüncenin yapıcı sürecinin ürünü olarak gelişir.
Düşünce sonsuzdur: Herşey düşüncenin ürünüdür. Düşünme sonsuzdur.
İnsana hakimiyet verilmiştir: İnsan, evrensel akılla birlikte kendi hayatını kendi oluşturur.
Düşünce hem yönetici hem üreticidir: İnsanda iki görünümlü tek bir akıl vardır. Erkek yönetici, dişi yapıcı düşünceyi kullanır.
İnsan onurlandırılmıştır: İnsana hayatına hükmetme fırsatı ve sonsuz kaynakları kullanma fırsatı verilerek onurlandırılmıştır.
Düşünce: Düşündüğüm şeyler zamanla gerçeğe dönüyorsa sadece gerçekleşmesini istediğim şeyleri düşünmeliyim.
KENDİNİ YÖNETMENİN YOLU
Bilinçaltı: Bedenin fonksiyonunun otomatik olarak yürümesini sağlar. İster uyanık ister uyur vaziyette büyük istem dışı hayat sürer.
Bilinçaltı koyulan kurala göre hareket eder: Bilinç emirleri verir ve bilinçaltı da bunu uygular.
Gönüllü hizmetkar: Her emir, her önerme her inanç bilinçaltına kaydolur. Hatta dikkat etmediğimiz şeyler bile kaydedilir, gerektiğinde ortaya çıkar.
Yasalarımızı kendimiz yaparız: Cereyanda kaldım, öyleyse hasta olacağım. Bilinçaltı bunu kaydeder ve bunu diyen hasta olur. Hastalığın sebebi cereyanda kalmak değil cereyanda kalınca hasta olacağına inanmaktır.
Birçok insan kendi kendisini hipnoz eder: İnsanlar gereksiz sınırlamalar yaparak kendilerini hipnotize ederler. Kuralları insan koyar, bilinçaltı da uygular.
Sınırları kaldırma: İnsanlar kendileri için kural ve yasalar koyar, sonrada bunların esiri olup mutsuz olurlar. Düşüncenin değişimi hayatı da değiştirir. İnancınızı değiştirin hayatınız değişsin.
Kendini yönetme: Düşüncelerimi seçme hakkım var. Başkalarının benim hakkım-daki düşünceleri beni bağlamaz. İyilikleri düşünüyorum, iyilikler de beni seçiyor. Korku ve nefret düşüncelerimde yok.
İSTE VE SAHİP OL
Dualarınıza dikkat edin, gerçekleşebilir. Aklınızdan geçen herşey ergeç ortaya çıkar. Kendimizi ne ile ve nasıl tanımlarsak öyle olmaya meylederiz. Düşündüğümüz şey yavaş yavaş bilinçaltında kalıplaşır ve gerçek bir deneyimle kendini gösterir.
Hayat yasalarla yönetilir: Bilinçli olarak düşünülen her düşünce, bilinçaltını etkiler ve bu etki düşüncedeki güç ve arzunun derecesine bağlı oluşarak eyleme dönüşür.
Olumsuz düşüncenin sonucu: Bilinçaltına yanlış emir vermelerle insanlar zor durumda kalır. Renkli mendil gördüğünde burnu şişeceğini düşünen insanın renkli mendil gördüğünde burnu şişer.
Kendini yönetme: Geçmişi siliyorum, gelecek ise benim seçimimi bekliyor. Geçmişteki hatalarımdan dolayı kendimi bağışlıyorum. Geçmişi unutup yeni bir hayata başlıyorum. İstediğim herşeyin olacağına inanıyorum.
KENDİNİZ OLMA CESARETİNİ GÖSTERİN
Hergün tek bir kendini reddetme düşüncesine dahi yer vermeden bir saat için olduğunuz gibi kabul edin kendinizi. Gerçekten kendinizi biliyorsanız bunu yapabilirsiniz.
İnsan kendini küçümseme eğilimindedir: İnsan bilinçli olarak düşünebildiği güvenle beklediği ve mümkün olduğuna inandığı herşeyi yapabilir. Evren sınır koymaz; biz inançlarımızla sınırlarız kendimizi.
Gerçek benliğini keşfetmek: Yıllardır kafamızda olan ve gerçek benliğin ortaya çıkmasını engelleyen korku dolu olumsuz düşüncelerden kurtulmamız gerekir.
Asla yalnız değilsiniz: Gerçek sevgi korkuyu defeder. Ben’i sevmek içimizdeki gücün bizim vasıtamızla herşeyi yapabileceğini idrak etmektir.
Taklit intihardır: İnsan mükemmel olmak için başkalarını taklit etmek zorunda değildir. Hiç hata yapmayan kişiler hiçbir şey yapmayanlardır.
En büyük arzu: En çok istediğimiz şey nedir. İnanın ve sahip olun. Düşüncenizi bunda yoğunlaştırın.
Düşünce: Düşünmek, düşünceyi kendi algılamamız ölçüsünde kullanmak demektir.
İstediğimize sahip olmak: Bilinçaltı herşeyi bilendir ve o kadar duyarlıdır ki her istediğimize cevap verir. Ona ilettiğiniz her düşünceyi tatbik eder.
Hakimiyeti ele geçirmek: Bilinçaltına düşüncenin toprağı denir. Bildiği verilen tohum düşüncelerine cevap vermektir. Her türlü hastalık bilinçaltının çalışma sistemini anlayamamamızdan kaynaklanır.
AMAÇLARA ULAŞMAK İÇİN BEŞ İLKE
Kendiniz için ideal imajı belirleyin: Düşündüğünüz, inandığınız ve güvenle beklediğiniz şeye mutlaka ulaşırsınız. İnanmışsanız hiçbir şey imkansız değildir.
Amaçlarınıza sınır koymayın: Amaçlarınızı yalnızca kendiniz yargılayabilirsiniz. Bu yargılamadan kaçının, çünkü kendinizi sınırlarsınız. İnsanın kendini küçümseme eğilimi vardır. İnsan olabileceğinin ötesini amaçlamalıdır.
Çalışmadan inanmak işe yaramaz: Çalışmadan amaçlara ulaşmak mümkün olmadığı gibi üretkenlikten uzaklaştırır. İnanç çalışmakla kusursuzlaşır.
Düşüncelerinizi kendinize saklayın: Zihinsel imajınızı kendinize saklayın, gerekeni yapın ve bekleyin. Kimseye birşey söylemeyin. Aldığınız tepkilerle bir o yana bir bu yana savrulmayın.
Hedeften ayrılmayın: Dikkatinizi amacınız üzerinde yoğunlaştırırsanız, bilinçaltınız ayrıntıları halleder. Hayalinizi zihinsel olarak bitirin ve gerekeni tamamlayarak bekleyin. İnandığınız ölçüde sahip olursunuz.
Amaçlarınızın envanterini tutunuz: İnsan gün boyunca düşündüklerinin toplamıdır.
Kendini yönetme: Amaçlarınızı yazın. Onları gerçekten istiyor musunuz. Amaçlarınızı benimseyin. Amaçlarınızın dünyada yaşadığını hayal edin.
SINIRSIZ FİKİR KAYNAĞINI KULLANMA
Gerçek anlamda başarıya ulaşanlar sezgilerinin sesini dinlemeyi öğrenip onu izleyenlerdir.
Sezgiye güvenme: Sevgi küçük beşeri ben’imizi oradan çıkardığımız zaman ortaya çıkan yüce ilhamdır.
Fikirler hiç umulmadık anda çıkar: Fikirler mücadeleden vazgeçtikten, yarı uykudayken ya da hayal kurarken ortaya çıkmaktadır.
Yapıcı olma:
a)Düşünceleri bir noktada yoğunlaştırın. Hangi yöne gideceğinizi iyi belirleyin ve her seferinde tek bir fikri içeri alın.
b)Derinlemesine düşünmek aceleye gelmez. İyi sonuç almak için projenizi bilinçaltınıza tam anlamıyla yerleştiriniz.
c)Fikirler geldiğinde yakalamaya hazır olun, hemen not edin.
d)Şimdi fikirlerinizi kullanmaya hazırsınız. Fikirleri eleyerek doğruları kaydedin.
Kendini yönetme: Ben de evrenin sırlarına ulaşabilirim, sonsuz bir kaynakla ilişkideyim.
YAPICI İMGELEMENİN GÜCÜ
Dikkatimizi yoğunlaştırdığımız şeyi yaparız. Yapmamız gereken bu yasayı bilmek ve etkin bir biçimde kullanmaktır.
İmgeleme bizden önde gider: Arzuladığın ve dua ettiğin ne olursa olsun inan ve senin olsun.
İçimizdeki yaşama yansır: İnsan uyum içinde yaşamaya gayret eder. İnsanlığın ve kendilerinin zararına gibi görünüyorsa bile o anda kendileri için en iyi olduğuna inanırlar.
Yapıcı imgeleme nasıl kullanılır: Dua ettiğimiz zaman kendimizi kaybetme ihtimalinden uzak tutar. Dua ettiğimizde buna ulaşacağımızı bilir ve O’na yöneliriz. Yapıcı imgeleme ısrarla kullanılırsa fikrin olduğu her yerde başarı da vardır.
İnsan düşündüğü gibidir: Bugünkü düşünce yapımız yarınlarımızı hazırlamaktadır Kendimize acımaktan vazgeçmeliyiz. Kendinizle ilgili inançlarınız emin olun yaşayacaklarınızı tayin eder. Hayaliniz bırakın yukarıları gezsin.
Kendini yönetme: Kendimi harika hissediyorum. Yaptığımı iyi yaparım ve iyi sonuç alırım. deneyimlerimi harika insanlarla paylaşırım. İhtiyaç duyduklarım bana gelir. Bütün düşlerim harika bir biçimde gerçekleşir.
KENDİNE GÜVEN NASIL SAĞLANIR
Utangaçlığı yenmek: Dikkatler bir kişi üzerinde yoğunlaştırıldığında o kişi huzursuz olur. Yoğun ilgi dikkat ve cesareti kırar. Korkuyu bırakıp rahat ve dengeli davranmalıdır.
Güven ve kibir: Güven hayat hakkında güven duygusudur. Kibir ise sahip olmadığı güven duygusunun varlığını başkalarına ispatlamaya çalışmaktır.
Başarısızlık korkusu: Kendine güveni başarısızlık korkusu bozar. Başarılı olacağına inanma başarıyı getirir.
Alaya alınma korkusu: Hayat boyunca komik duruma düşünce kızarıp kekeleriz.
Reddedilme korkusu: Bazı insanlar arkadaş sahibi olmaktan korkar. Reddedilmekten korktuğu için yalnız yaşamayı tercih eder.
Onaylanmama korkusu: Kekemelik genelde aile tarafından istenen mükemmelliğin sonucudur, onaylanmama korkusunun bir sonucudur.
Kötü sonuçla karşılaşma korkusu: Kötü sonuçla karşılaşma ve bunun üstesinden gelememe korkusu yüzünden insanlar riskli işlere girip büyüyemezler.
Neye güveniyoruz: Güvensizlik herşeyin sınırlı insan benliğine bağlı olduğuna inanmaktan kaynaklanır. Kendi gücümüz ve zekamız mücadele etmek için yeterli değildir. Tüm güç ve zekanın sahibi olan Allah’a (cc) gitmeliyiz.
Güven kazanmanın yolu: Herşeyin, içimizden geldiğine inanmalıyız. Güç ve erdem Allah’ındır (cc).
Korkuyu yenmek: Allah (cc) sevgisi korkuyu safdışı bırakır. İçimizdeki güç ve zekaya inanırsak herşeyi hallederiz.
Meditasyon: Günde en az 15 dakikamızı Allah’ın (cc) büyüklüğünü ve yerini düşünmekle meditasyona ayırmalıyız. Doğru yolu göstermesi için içinize dönün.
Kendini yönetme: Başarsızlıktan korkmuyorum. İçimden gelen sese inanıyor ve güveniyorum. Hayatı neşe ve sevgi olarak görüyorum. Nerede olursam olayım Allah’a (cc) güveniyorum.
KARAR VERMEK
Düşüncelerine hakim olamayanlar davranışlarına da hakim olamazlar.
Kesin karar: Karar vermeyen ilerleyemez. Kararsızlık olursa bilinçaltı karmaşaya düşer. Biz çoğu açıları kendimiz seçeriz.
Kararsızlıktan kurtulma: Kağıt kalemle değişik ihtimalleri ve sonuçlarını yazın. Yatmadan önce bilinçaltına soru yöneltin ve sabaha cevabını bekleyin. Hayat durmadan değişiyor. Bu yüzden esnek olun. Yaşadıklarımız inandıklarımızın sonucudur.
Kendini yönetme: Ben kararlı bir insanım. İçimdeki mükemmeli kullanmak için aklımı kullanmalıyım.
HUZUR
Düşündüğünüz, inandığınız güvenle beklediğiniz herşey mutlaka gerçekleşir. Gerçek huzur hayatın bolluğunu farketmektir.
Huzurun beş şartı:
a)Allah (cc) sevgisi şarta bağlı değildir.
b)Kendi kendimize koyduğumuz sınırları kaldırmalıyız.
c)Her insan sonsuzluğu kendi sözleriyle birleştirir.
d)Düşünüp inandığımız herşey gerçekleşir.
e)Verdiğimiz ölçüde hayattan alırız.
Yeniden başlama: Kendi yanlış düşüncelerimiz haricinde hiçbir şey bizi bağlamaz. İnançlarımızı değiştirmeliyiz.
Para: Kötü olan para değil parayı çok sevmek, onu bütün iyiliklerin önünde tutmaktır. Cimrilik veya fakirlik bir erdem değildir.
Ekonomi: Ekonomik sistemi yermek bize birşey kazandırmaz. Cimriler zenginleşiyor gibi görünseler de sevgiyi bulana dek fakirdirler.
İyi olanı seçme: Kendimizi neye bağlarsak ne olduğumuzu düşünürsek öyle oluruz.
Gerçek zenginlik: Asıl zenginlik ruhsaldır. Tüm iyiliğin kaynağının varlığından haberdar olma insanı zengin kılar.
Kendini yönetme: Ben zenginim. Sınırsız kaynak ihtiyacımı veriyor. Doğru zamanda doğru karar veririm.
IŞLER KÖTÜ GİDİNCE
Her zaman bir çıkış yolu vardır: Mücadeleyi göze almak ve ne olduğu değil nasıl tepki gösterdiğiniz önemlidir. Biz kaderimizin efendisiyiz.
Tüm yaşam bizim hizmetimizde: Hayat toprağına ekilen her düşünce tohumu düşüncenin çeşidine göre meyve verir. Her şey kendi türünü tekrar üretir.
Yanlış imajı değiştirmeli: Sahip olduğumuz imajdan hoşlanmıyorsak onu hemen değiştirmeliyiz.
Düşünce maddeye hakimdir: İçerdeki neyse dışarıdaki de öyledir.
Büyük düşünme: Başımıza iyilikler geleceğine inanırsak gerçektende küçük iyilikler yaşarız. Çünkü kendimiz için kabullendiğimizi deneyimleriz. İşleri ters gittimi içimizde çevremizde heryerde mevcut güce inanmak gerekir.
Kendini yönetme: Tüm hayat hizmetinde her problemin bir çözümü var. Hiçbir şey beni yenemez.
ZAMANIN EFENDİSİ
Zaman insanin sonsuzluk ölçüsüdür. Bilinçaltına kalkacağınız zamanı yükleyin o saatte sizi uyandırır.
Hipnotize ve zaman: Bir işi belli bir saatte bitireceğine inanan bir kişi er geç o işi o saatte bitirir.
Sonsuz: Bilinçaltı geçmiş ve gelecek diye birşey bilmez. Hep şimdiki zamanda çalışır.
Kendini yönetme: Kendimi zamanın bağlarından
kurtarıyorum. Sonsuzluğu arzuluyor ve ulaşacağıma inanıyorum.
İYİ BİR BELLEK İÇİN
1)Dinle, doğru yazılışını gözlerinde canlandır. Kötü bellek dikkatsizlikten olur.
2)Öğrenme fikirleri birleştirmeye bağlıdır.
3)Belleğinize güvenin.
4)Kesin sonuçlar içi kesin direktif vermeliyiz.
Dikkat et: Dikkat iyi bir belleği getirir. Dur bak ve dinle. Fikirleri birleştirerek hatırlamaya çalışın. Geçmişi bellekten silmek mümkün değildir.
Bilinçaltınıza güvenin: Doğru hatırlama bilinçaltına güvene bağlıdır. Belleğe güven sonuç verir.
Yaşın önemi yok: Bellek yaşa bağlı değildir. Bilinçaltına hatırlama direktifi vermeli ve sonucu beklemeliyiz. Akıllı insan, konuşmak yerine hem kendisi hem de başkaları için faydalı olabilecek şahısların konuşturulmasını temin eden insandır.
Bilinçaltı: Bilinçaltı herşeyi çok ince olarak kaydeder. İhtiyaç zamanı ortaya çıkarır. Hatırlamak istediğimiz herşeyi hatırlarız.
Kendini yönetme: Hatırlamak için bilinçaltıma güveniyorum.
RAHATLAMA
Gergin yatarsanız gergin uyursunuz. Rahat bir uyku için önce gevşemeliyiz.
Neden rahatlamalıyız: Bütün hastalıklar stres kaynaklıdır. Gergin insan etkili çalışamaz. Dengeli insan hayattan korkmaz, hayatla uyuşmazlığı yoktur.
Zihinsel denge .Ne olursa olsun sakin ve dengeli olmak mümkündür.
Kendini yönetme: Kendimin rahat olduğunu hissettiğim zaman rahatlıyorum. Tamamen mükemmel ve bütün olarak gevşedim. Rahatladım.
YAŞAMAYA BAK
Büyük sorunlarımız olduğunu kanıtlamaya çalışmaktan vazgeçelim. Düşünce biçiminizi değiştirin. Her güçlükten bir çıkış yolu vardır.
Endişe: En kötü ihtimali düşünürsek bu endişedir ve yıkıcıdır. Olumlu düşünce doğru eyleme geçiş yoludur. Endişe bulaşıcıdır. Herkese bulaşabilir.
Dört endişe:
1)Gelecekteki ihtiyaçlardan dolayı endişe.
2)Beden sağlığının yitirilmesi endişesi.
3)Zihin sağlığının yitirilmesi endişesi.
4)Yalnız kalma endişesi.
Endişeye son:
1)Allah’ın (cc) varlığına inanma.
2)Olumlu düşünmeye çalışmak.
3)Dua ettikten sonra olumlu tavır takınmak.
Gerekeni yap ve güce sahip ol .
Çözüm var: Her çeşit hastalık iyileşir; yeter ki buna inanın.
Kendini yönetme: Korkmuyorum. Gelecekteki ihtiyaçlarım için endişelenmiyorum.
KORKUYU YENME
Korku insanın en büyük düşmanıdır. Korkunun kendinden başka korkulacak bir tarafı yoktur. Korkuyla mantık yürütülmez. Korku bir duygudur. Gerçek bilindimi korku kalmaz. Korkular önyargıdan kaynaklanır.
Kendini yönetme: Korkacak hiçbir şey yok. Herşeyin üstesinden gelecek güçteyim. Güç içimde.
SİGARA
Bilinçaltı verdiğimiz emirleri harfiyen uygular. Biz emirleri veririz, bilinçaltı yerine getirir.
Başarı: İnsanlar sık sık başarısız olurlar. Çünkü gerçekten yapmak istemedikleri şeyleri yapmaya çalışırlar.
Pratik: Pratik her zaman mükemmelleştirmez ama otomatikleştirir.
Bilinçaltı emire karşılık verir: Sabah 06:00 ‘ da kalkmanız gerektiğinde inanın o saatte kalkarsınız.
UYKUSUZLUK
Uyumak için hap alınır. Güç hapın değil hapa duyulan inancındır.
Kendini yönetme: Uyanık kalmaktan korkmuyorum. Kavgacı düşüncelerden arınıyorum. Kafam rahat, huzurla dolu.
CESARET
Hayatta hiçbir şey bize karşı değil. Bu yüzden çaresizliğe yer yok. Dikkatimizi verdiğimiz şeyler büyür. Dikkati iyiye olumluya yöneltirsek yaşadıklarımız bunlar olur.
Kendini yönetme: Cesaretimi yitirmeyi istemiyorum. Doğru seçim için yönlendiriliyorum. İçimdeki kusursuz güce güveniyorum.
SÜREKLİ HUZUR
Prensiplerin zaferinden başka hiçbir şey size huzur getirmez. Dikkat huzur üzerinde yoğunlaştırıldığında kişi huzur için bir araç olur.
Kendini yönetme: Son derece huzurluyum. İyiliğin gücüne inanıyorum.
22 Eylül 2008 Pazartesi
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TEST SINAVLARI
1.I.Ali Şir Nevai-Muhakemetü’l-Lügateyn
II.Şeyh Galip-Leyla ve Mecnun
III.Nef’i-Siham-ı Kaza
IV.Sinan Paşa-Tazarruname
V.Fuzuli-Hüs ü Aşk
Numaralanmış eşleştirmelerden hangi ikisinde yapıtların yeri birbiriyle değiştirilirse,sanatçı –yapıt eşleştirmeleri doğru olur?
A)1 ve II B)I ve IV C)II ve V D)III ve IV E)IV ve V
2.Şeref baksan hangi yandan
Aşk ayrı değil insandan
Seven sevdiğini candan
Sevdikçe güzel görünür.
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A)Bu şiir klasik edebiyat ürünüdür.
B)Yarım kafiye kullanılmıştır.
C)Süslü bir dil kullanılmıştır.
D)”-andan” ekleri rediftir.
E)8’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
3.Aramazdık gece mehtabı yüzün parlarken
Bir sıcak yıldıza benzerdi güneş sen varken
Bu dizelerdeki kafiye(uyak)türü aşağıdakilerden hangisidir?
A)Yarım kafiye
B)Tam kafiye
C)Zengin kafiye
D)Cinaslı kafiye
E)Tunç kafiye
4.Artık demir almak günü gelmişse zamandan
Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.
Dizelerdeki edebi sanatlar hangileridir?
A)Tenasüp-teşhis
B)Tenasüb-açık istiare
C)Açık istiare-tekrir
D)Tenasüb-tevriye
E)İstiare-kinaye
5.Benzetme ilgisi olmadığı halde bir sözün başka bir söz yerine kullanılması sanatına mecaz-ı mürsel(ad aktarması) denir.
Aşağıdaki şıklardan hangisinde bu tanıma uymayan bir kullanım vardır?
A)Namık Kemal’i okudum,çok beğendim.
B)Sınıfımız oldukça başarılı.
C)İki tabak yedim,gene doymadım.
D)Yetenekli kalemlerin yarışıydı bu.
E)Gülünce incileri görünüyor yarimin.
6.Örtün,evet ey halk...Örtün evet ey şehr;
Örtün ve müebbet uyu!
Yukarıdaki dizede yapılan sanatlar, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)Nida-istiare
B)Cinas-telmih
C)Kinaye-tezat
D)Mübalağa-tekrir
E)Tezat-cinas
7.Gökyüzünde İsa ile/Tur dağında Musa ile
Elindeki asa ile/Çağırayım Mevlam seni
Yukarıdaki dizede aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A)Kinaye
B)Telmih
C)Tecahül-i arif
D)Tenasüp
E)Hüsn-i ta’lil
8.”Hece ölçüsü ve dörtlüklerle düzenlenmiştir.Doğa sevgisi,aşk gibi konuları işleyen şiirlerdir.Uyak düzeni aaab,cccb,dddb biçimindedir.
Yukarıda özellikleri verilen İslamiyet öncesi sözlü edebiyat ürünü hangisidir?
A)Koşma B)Sav C)Sagu D)Koşuk E)Destan
9.Aşağıdaki eser-ülke eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A)Hindistan-Ramayana
B)Rus-İgor
C)İran-Şehname
D)Alman-Nibelungen
E)Japon-Odesa
10.İslamiyet uygarlığı çevresinde gelişen Türk edebiyatı eserlerinden hangisinin yazarı yanlış verilmiştir?
A)Atabetü’l hakayık-Edib Ahmet
B)Divan-ı Lügati’t-Türk-Kaşgarlı Mahmut
C)Kutadgu Bilig-Yusuf Has Hacib
D)Divan-ı Hikmet-Ali Şir Nevai
E)Makalat-Hacı Bektaş-ı Veli
11.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A)Ahmedi’nin İskendername adlı mesnevisi vardır.
B)Şeyhi 15.yüzyılda,Anadolu sahasının en başarılı ismidir.
C)16.yüzyıl şairi Baki,şiirlerinde yaşadığı devrin görkemini yansıtmıştır.
D)Fuzuli,Divan şiirindeki en önemli kaside şairidir.
E)17.yüzyıl şairi Nef’i’nin yergi türünde pek çok şiiri vardır.
12.Zengin bir hayal gücü vardır.İlahi aşkı işlediği gazellerinde samimi ve coşkun bir lirizm göze çarpar.Onun şiirlerinde Sebk-i Hindi üslubunun bütün özellikleri yer alır.Dili ve anlatımı akıcıdır;ancak Arapça,Farsça sözcük ve tamlamalar şiirlerinde oldukça fazladır.Gazel şairi olarak tanınır;büyük şair olarak tanınmasında sembolik bir eser olan mesnevisi de etkili olmuştur.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Fuzuli
B)Şeyh Galip
C)Nedim
D)Nef’i
E)Baki
13.Aşağıdakilerden hangisi Yunus Emre’nin özelliklerinden biri değildir?
A)Şiirlerini sadece aruz vezniyle yazmıştır.
B)Tekke ve tasavvuf edebiyatının en önemli temsilcisidir.
C)Dili oldukça sadedir,şiirlerini halkın diliyle yazmıştır.
D)İlahi aşk,sevgi,hoşgörü şiirlerinin ana konusudur.
E)Lirik şiirin en güzel örneklerini vermiştir.
14.Aşağıdakilerden hangisi Tasavvuf edebiyatının bir özelliği değildir?
A)Amacı,insanlara tasavvuf düşüncesini benimsetmektir.
B)Şiirlerinde genellikle dini bir lirizm görülür.
C)Bu edebiyata ait şiirler,meraklı dinleyiciler tarafından cönk adı verilen defterlerde toplanmıştır.
D)Dili genelde halkın anlayabileceği bir dildir.Arapça-Farsça kelimeler kullanmıştır.
E)İlahi,nefes,deme,şathiye,devriye,nutuk bu edebiyat dalının başlıca nazım türleridir.
15.Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatı ürünlerinden biri değildir?
A)Yusuf ile Züleyha B)Ferhat ile Şirin C)Kerem ile Aslı
D)Leyla ile Mecnun E)Tahir ile Zühre
16.Halk edebiyatının önemli ürünlerindendir.12 hikaye ve bir önsözden oluşur.Destan(epope) geleneğinden halk hikayeciliğine geçiş ürünü olarak değerlendirilir.Olaylar,nesirle,kahramanların duygu ve düşünceleri ise nazımla anlatılır.
Bu eser aşağıdakilerden hangisidir?
A)Kutadgu Bilig
B)Muhakemetü’l-Lügateyn
C)Atabetü’l-Hakayık
D)Dede Korkut Hikayeleri
E)Divan-ı Lügati’t-Türk
17.I.Baki şiirlerinde ağırlık olarak tasavvufi konular işlenmiştir.
II.Ali Şir Nevai:Eserlerinde Çağatay lehçesini kullanmış ve lirik şiirleriyle tanınır.
III.Fuzuli:İyi bir eğitim görmüş olan şair eserlerini Azeri Türkçesi ile yazmıştır.
IV.Nef’i:Dili oldukça ağır kullanmış ve söyleyişe önem vermiştir.
V.Şeyh Galip:Divan edebiyatının son büyük şairidir.Sanatlarla yüklü ağır bir dili vardır.
Numaralı cümlelerde hangi şair hakkında verilen bilgi yanlıştır?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
18.Galata Mevlevihanesi şeyhliği yapmış,genç yaşta divan sahibi olmuştur.Şiirlerinde ağır bir dil kullanmış,yeni mecazlar ve semboller oluşturarak alışılmış kalıplardan sıyrılmıştır.Şiirlerinde tasavvuf temalarını işlemiştir.Hüsn ü Aşk Mesnevisi ile tanınır.
Yukarıdaki parçada tanıtılan divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Baki
B)Nef’i
C)Nedim
D)Şeyh Galip
E)Fuzuli
19.Aşağıdaki dizelerden hangisi tümüyle Divan edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A)kaside-tuyug-şarkı-rubai-taşlama
B)gazel-müstezat-musammat-şathiye-kaside
C)mesnevi-murabba-terkib- i bend-ilahi-kıta
D)şarkı-kıta-tuyug-murabba-musammat
E)terci-i bent-rubai-devriye-şathiye-semai
20.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A)Göze hitap eden bir kafiye anlayışı vardır.
B)Duygu ve düşünceler belli söz kalıplarıyla(mazmunlarla) anlatılır.
C)Her şiirin kendine özgü bir başlığı vardır.
D)Gazel,kaside,rubai,murabba gibi nazım
E)Bir şiir farklı konulardan bahseden beyitlerle oluşturulur.
21.16.yüzyıl Tekke ve Aşık edebiyatının ünlü şairlerindendir.Şiirlerini sade bir alk diliyle yazmıştır.Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle söylemiş,divan şiirinden etkilenmemiştir.İnançlarını coşkun bir lirizmle dile getirmiştir.Şiirlerinde derin bir tasavvufa rastlanmaz.
A)Köroğlu
B)Ahmet Yesevi
C)Pir Sultan Abdal
D)Yusuf Has Hacip
E)Ali Şir Nevai
22.Karnın yazdım kazmayının belinen
Yüzün yırttım parmağının elinen
Yine beni karşıladı gülünen
Benim sadık yarim kara topraktır.
Yukarıdaki dörtlüğün türü aşağıdakilerden hangisidir?
A)Semai
B)Varsağı
C)Türkü
D)Koşma
E)İlahi
23.14.yüzyıl,Türk klasik edebiyatının şekillenmeye başladığı dönemdir.Türk şairler Arapça,Farsça yazmak yerine Türkçe eserler yazmaya başlamışlardır.Bu asırda pek çok şair yetişmiştir.Dönem şairlerinden Ahmedi ..... ve ...........adlı eserleriyle önemli bir mesnevi şairidir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
A)Hüsrev ü Şirin-İskendername
B)Cemşid ü Hurşid-Süheyl ü Nevbahar
C)İskendername-Cemşid ü Hürşid
D)Hayriye-Leyla ve Mecnun
E)Hüsn ü Aşk-İskendername
24.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının nakaratlı nazım biçimlerindendir?
A)Kıta B)Şarkı C)Terkib-i bend D)Rubai E)Kaside
25.Halk edebiyatının tesiriyle meydana gelmiştir.Dörtlüklerle yazılır.İlk dörtlüğün bütün mısraları birbiriyle kafiyelidir.Diğer dörtlüklerin 4.mısraları 1.dörtlükle,diğer mısraları kendi aralarında kafiyelidir.
Yukarıda tanıtılan divan edebiyatı nazım biçimi hangisidir?
A)Kaside
B)Kıta
C)Murabba
D)Rubai
E)Terkib-i bend
26.İslam medeniyeti etkisindeki Türkçenin en eski eseri.....dir.Karahanlılar döneminde Satuk Buğra Han’a sunulduğu bilinen bu ilk eser,aruz vezniyle,mesnevi tarzında yazılmış didaktik özellikteki ahlak,siyaset,hikmet konularını işleyen manzum bir eserdir.
Paragrafta boş bırakılan yere konması gereken eser,aşağıdakilerden hangisidir?
A)Divan-ı Hikmet
B)Divan-ı Kebir
C)Kutadgu Bilig
D)Mesnevi
E)Divan-ı Lügati’t-Türk
27.İslam öncesi Türk edebiyatıyla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Ürünler genellikle sözlüdür,yazılı ürünlerin sayısı azdır.
B)Şiirler “şölen,sığır,yuğ” diye adlandırılan törenlerde okunur.
C)Şiirlerin son dörtlüğünde şairin adı geçer.
D)Ürünler,göçebe bir kültürün izlerini taşımaktadır.
E)Ürünlerde işlenen konularla hayat şartları arasında sıkı bir ilişki vardır.
28.Her toplumun olduğu gibi,İslamiyet öncesinde Türklerin de kendilerine özgü sözlü edebiyat ürünleri vardı.Bunlar eski Türk toplumunun dinsel törenlerinden doğan ürünlerdi.Eski Türkler sürgün avlarına....,genel kurban törenlerine..............,yas törenlerine de............. adını verirlerdi.
Bu parçada boş bırakılan yerlere,sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
A)sığır-oyun-baksı
B)kam-şölen-yuğ
C)sığır-baksı-kam
D)sığır-şölen-yuğ
E)sagu-şölen-yuğ
29.Bize İran edebiyatından geçmiştir.Dört dizeden oluşur.Aruz ölçüsünün kendine özgü kalıplarıyla yazılır.Az sözle önemli bir şey söylenerek sağlanan anlam yoğunluğu,başta gelen özelliğidir.Genellikle felsefeyle ilgili düşünce temaları işlenir.
Bu parçada sözü edilen Divan şiiri biçimi,aşağıdakilerden hangisidir?
A)Gazel
B)Müstezat
C)Murabba
D)Rubai
E)Kaside
30.İskendername,Leyla ile Mecnun,Hüsn ü Aşk
Bu eserlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A)Mesnevi türünün örneği olmaları
B)Aynı yüzyıla ait eserler olmaları
C)Aşk konusunun işlendiği eserler olmaları
D)Kendi türünün ilk örnekleri olmaları
E)Sembolik eserler olmaları
31.Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda hiciv türünde ünlü bir eserdir?
A)Atabetü’l hayayık
B)İskendername
C)Siham-ı Kaza
D)Hüsn ü Aşk
E)Garipname
32.Aşağıdaki cümlelerden hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A) Aşık adı verilen şairler,şiirlerinde İslam öncesi Türk edebiyatındaki nazım biçimlerini kullanmışlardır.
B)Aşık Ömer,Gevheri,Bayburlu Zihni gibi bazı halk ozanları şiirlerinde hem hece hem aruz ölçüsünü kullanmışlardır.
C)Yunus Emre dini-lirik şiirleriyle tanınmış bir şairdir.
D) Köroğlu,koçaklama türündeki şiirleriyle tanınmış bir halk ozanıdır.
E)Karacaoğlan,hiçbir şiirinde aruz ölçüsünü kullanmamıştır.
33.19.yüzyılda yaşamış güney illerinin büyük şairidir.Toros Dağlarında dolaşan göçebe Türkmen aşiretlerinin Avşar boyundandır.Bir kavga şairi olduğu kadar güzelden,güzellikten,tabiattan hoşlanan ve bunları şiirlerine yansıtan bir şairdir.
Yukarıda özellikleri verilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Dadaloğlu
B)Seyrani
C)Bayburtlu Zihni
D)Erzurumlu Emrah
E)Karacaoğlan
34.Eserlerini Çağatay lehçesi ile kaleme alan şair oldukça fazla sayıda eser vermiştir.Beş adet mesnevisi bulunan şairin bunun yanında otuza yakın eseri bulunmaktadır.Çeşitli sahalarda eser veren şairin meşhur eseri Muhakemetü’l-Lügateyn’dir.Eserinde Farsça ile Türkçeyi karşılaştırarak Türkçenin Farsçadan üstün olduğunu savunur.
Yukarıda özellikleri belirtilen şair kimdir?
A)Fuzuli
B)Baki
C)Ahmet Yesevi
D)Ali Şir Nevai
E) Yusuf Has Hacip
35.16.yüzyıl şairidir.Medresede yetişmiş,iyi bir eğitim almıştır.Şiirlerinde tasavvufa yer vermemiştir.Aşk,tabiat ve devrin zenginliği şiirlerinde yer alan başlıca konulardır.Gazel sahasının en ünlü şairlerindendir.En önemli eseri “Divan”ı ve divanın içinde yer alan “Kanuni Mersiyesi”dir.Dili son derece ağırdır,sanatsız neredeyse tek bir satırı yoktur.Nesir sahasında da eserler vermiştir.
Yukarıda tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Şeyh Galip B)Baki C)Nef’i D)Nabi E)Nedim
Başarılar dilerim.
Selahattin ÇETİN
Edebiyat öğretmeni
CEVAP ANAHTARI
10.SINIF TÜRK EDEBİYATI
2.DÖNEM YAZILI
1.C
2.D
3.B
4.B
5.E
6.A
7.B
8.D
9.E
10.D
11.D
12.B
13.A
14.C
15.D
16.D
17.A
18.D
19.D
20.C
21.C
22.D
23.C
24.B
25.C
26.C
27.C
28.D
29.D
30.A
31.C
32.A
33.A
34.D
35.B
TÜRK EDEBİYATI SINAVLARI
1.Aşağıdakilerden hangisi 'kaside'nin bir özelliği değildir?
A)Beyit birimiyle yazılır; uyaklanışı gazeldeki gibidir.
B)Beyit sayısı 33 - 99 arası olup, aruzun her kalıbıyla yazılır.
C)Kasidelerin övgü bölümlerine 'tegazzül' denir.
D)Tanrı'ya yakaranlar 'münacat', Tanrı birliğini anlatanlar 'tevhid' adını alır.
E)Çoğu övgü amacıyla yazılır; özel bir plana uyarlar.
2.”Gül tenli,kor dudaklı,kömür gözlü,sürmeli.”
Yukarıdaki mısrada yer alan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A)Tevriye B)Kinaye C)Teşbih-i beliğ
D)Hüsn-i talil E)Tecahül-i arif
3.Aşağıdakilerden hangisi İslamlık öncesi Türk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A)Yazılı ve sözlü dönem diye ikiye ayrılır.
B)Dil ve şekil yönünden milli bir karakter taşır.
C)Şiirler kopuz eşliğinde ve dörtlük birimiyle söylenir.
D)Zengin ve cinaslı kafiyeler çok sık kullanılmıştır.
E)İlk şiirlerin kaynağı “sığır,yuğ,şölen” gibi geleneksel törenlerdir.
4.Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi edebiyat ürünlerinden biri olan “koşuk”un özelliklerinden değildir?
A)Hece ölçüsü ile yazılmıştır.
B)Nazım birimi dörtlüktür.
C)Konuları doğa sevgisi ve aşktır.
D)Belli bir uyak düzeni yoktur.
E)Sade bir Türkçe ile yazılmışlardır.
5. Cennet cennet dedikleri
Birkaç köşkle birkaç huri
İsteyene ver onları
Bana seni gerek seni
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Din ve tasavvuf konusunda söylenmiştir.
B)8'li hece ölçüsü kullanılmıştır.
C)Türü semaidir.
D)Uyak düzeni aaab biçimindedir.
E)Nazım birimi dörtlüktür.
6.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatı şairlerinden değildir?
A)Baki B)Nesimi C)Ahmedi D)Gevheri E)Nedim
7. Yandı adaletin evi köşesi
Şimdi o rüşvetin işler şişesi
Hacısı hocası beyi paşası
Allah için bir iş görmez parasız
Bu dörtlüğün konu bakımından türü aşağıdaki¬lerden hangisidir?
A)Ağıt B)Güzelleme C)Koçaklama D)İlahi E)Taşlama
8.Aşağıdakilerin hangisinde yarım kafiye vardır?
A) Dadaloğlu yarın kavga kurulur
Öter tüfek davullar vurulur.
B)Hesap ettim on yedidir yaşını.
Akıtayım gözlerimin yaşını
C)Ağ alnıma karaları bağlayım
Her gün böyle ciğerimi dağlayım
D)Dere kenarında taşlar
Hep yosun tutmaya başlar
E)Yarimin sevdası vardır başımda
Uyansam karşımda yatsam düşümde.
9.Biyografi türüyle benzerlik gösteren eserlere Divan edebiyatında ne ad verilir?
A) Tezkire B) Münşeat C) Hamse D) Velayetname
E) Siyer
10.Kısmetindir gezdiren yer yer seni,
Arşa çıksan yer yer akıbet seni.
Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mecaz B)Cinas C)Kafiye D)istiare E)Hüsn-i Talil
11.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının bir özelliği değildir?
A)Sanat çabası ön plandadır;söyleyiş ve anlatım süslüdür.
B)Saray çevresinde,medrese kültürü olarak yetişmiş ayrdınların oluşturduğu bir edebiyattır.
C)Toplumun düşünce,duygu ve yaşayışını tam olarak yansıtan bir edebiyattır.
D)Yabancı kelime ve tamlamalarla dolu ağır bir dili vardır.
E)Çoğunlukla din,tasavvuf,aşk ve şarap konuları işlenmiştir.
12.Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden değildir?
A)Mersiye B)Mehdiye C)Fahriye
D)Girizgâh E)Dua
13.Hece ölçüsünün sekizli kalıbıyla söylenir.Dörtlük sayısı ve kafiyelenişi koşmanınki gibidir.Özel bir bestesi vardır.Dörtlük sayısı genellikle 3 ve 5 dörtlük arasındadır.Daha çok sevgi,tabiat,güzellik gibi konular işlenir.
Yukarıdaki özellikler Aşık edebiyatı nazım biçimlerine aittir?
A)Koşma B)Semai C)Güzelleme D)Taşlama E)Varsağı
14. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı genel özelliklerinden biri değildir?
A) Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
B) Dili oldukça ağır ve anlaşılmazdır.
C) Anlatımı süslü ve sanatlıdır.
D) Konuları genellikle yaşamdan alınan somut konulardır.
E) Nazım birimi beyittir.
15.Türkler tarafından Divan şiirine sokulmuştur.Halk edebiyatı nazım şekillerinden maninin Divan edebiyatında almış olduğu şekildir. Biçim ve içerik bakımından maninin aynıdır. Her ikisinin de kafiyeleri çoğunlukla cinaslıdır. Bu nazım biçiminin edebiyatımızdaki en bü¬yük temsilcisi Ali Şir Nevai ve Kadı Burhanettin'dir."
Bu özellikler hangi nazım şekline uygun¬dur?
A)Rubai B)Kıt'a C) Murabba D)Tuyuğ E)Şarkı
16.Tarikat şeyhlerinin tarikata yeni giren kişileri aydınlatmak için söylediği şiirlere …… denir. Güney Anadolu Türkmenleri arasında Varsak boyunun özel bir ezgiyle söylediği türkülerden gelişmiş nazım şekline …… denir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) ilahi-varsağı B) varsağı-nutuk C) nutuk-varsağı
D) nutuk-ilahi E) nutuk-nefes
17. Anonim Halk edebiyatı nazım biçimlerindendir. Genellikle yedili hece ölçüsüyle yazılır. Tek dörtlük¬ten oluşur. Birinci dize serbesttir. Kesik, yedekli gibi türlere ayrılır. Aşk, ayrılık, gurbet, kıskançlık gibi duygular işlenir.
Bu parçada sözü edilen nazım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma B) Semai C) Varsağı D) Mani E) Türkü
18.”Ben evet” sözcüğünü çok severim.”Hayır” yolun sonu demektir.”Hayır” dediğinizde bütün kapılarınızı kapatır ve kendinizi evinize hapsedersiniz.Eğer “evet” diyemiyorsanız,hiç olmazsa “belki” yi deneyin.O zaman en azından bir şansınız olur.Çünkü her şeyin bir yolu vardır ve kapıları açık bırakıp bunu denemek gerek.
Yukarıdaki paragrafın ana düşüncesi aşağıdaki cümlelerden hangisidir?
A)İnsanlar hayatın kendilerine tanıdığı fırsatlara izin vermeli ve ön yargılı olmadan yeniliklere açık bulunmalıdırlar.
B)”Hayır” demek,insanın karşısına çıkabilecek bütün fırsatları başından reddetmesidir.
C)”Evet” ve “hayır” sözcükleri çok kesin yargılardır.Kesin tavırlar sergilemek istemeyenler,bunların yerine “belki” sözcüğünü kullanmalıdırlar.
D)”Hayır” sözcüğü,bu sözü kullanan kişinin diğer insanlarla ilişkisini keser.
E)İnsanlar yeniliklere karşı cesur olmalı ve daima her yeniliği kuşkuya düşmeksizin kabul etmelidirler.
19.Sakin konuşan,soğukkanlılıkla cevap veren,söylenecek sözü olmadığı zaman susmasını bilen,konuşurken kendine güven duyan bir kimse her çeşit konuşmada başarı gösterir.
Parçaya göre burada anlatılan kişi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?
A)Temkinli B)Heyecanlı C)Kararlı
D)Telaşsız E)Başarılı
20.Hayat bazen çekilmez oluyor dostlarım.Ne gökyüzü,ne deniz kenarı,ne bağlar,ne bahçeler,ne kız,ne şiir,ne aldığın ceket,ne giydiğin ayakkabı,ne bindiğin araba...Hiçbir şey insanı sarsmıyor,kandıramıyor.Sonra bir şiir düşüyor dilime ve “Gün olur,alır başımı giderim.” Diyorum ama nereye?Tevfik Fikret’in “Ömr-i Muhayyel” şiirindeki mutluluklarla dolu hayal ülkesini,Haşim’in bu dünyada olmayan “O Belde”sini özlüyorum.Çok uzaklarda öyle bir yer olduğunu ve orada bölüşülmeye hazır mutlulukların olduğunu düşlüyorum düşlemesine de sonunda her çeşmeden boş dönüyor elimdeki tas.
Böyle diyen birisi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?
A)Sıkıntılı B)Kararsız C)Bunalımlı
D)Umutsuz E)Çaresiz
21.Çocukluğum küçük bir köyde geçti.Yaşamım sıradandı.Olağanüstü bir olay yaşamadım ben.Buna karşılık şehir yaşantısını da tanımak istemedim.Gün gelip zoraki olarak şehre gitmek zorunda kalınca üzülmüştüm.Çünkü şehir kirliydi;hırsızlık,dolandırıcılık,kısacası yalanın bininin bir para olduğu yerdi şehir;ama benim o şirin köyüm öyle miydi?Her şey selam sıcaklığında samimi ve içtendi burada.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
A)Çocuk köyden ayrılırken üzülmüştür.
B)Şehir köy ile karşılaştırılmıştır.
C)Şehirde modern imkânlar daha fazladır.
D)Çocuğun köyde sıradan bir hayatı vardır.
E)Çocuk köyüne özlem duymaktadır.
22.Divan edebiyatında dil,anlatım ve konu bakımından “mahallileşme akımı”nı başlatan,şarkı türünü şiirimize kazandıran şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A)Fuzuli B)Nedim C)Baki D)Nabi E)Nef’i
23.Vesiletü’n Necat” gerçek adı olduğu halde bu eser hep “mevlid” diye anılmıştır.Bu eserin duygulu,coşkun,sevgi dolu üslubu bütün Anadolu insanını sarmış,bu insanlar,bu eseri adeta Kur’an’dan bir parçaymış gibi mutlu günlerinde,acılı günlerinde okumuş,okutmuştur.
Yukarıda tanıtılan bu eserin şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Yunus Emre B)Mevlana Celaleddin C)Köroğlu
D)Süleyman Çelebi E)Fuzuli
24.Abdest alsan aldın demez
Namaz kılsan kıldın demez
Kadı gibi haram yemez
Şeytan bunun neresinde
Konusu ve söylenişi dikkate alındığında yukarıdaki dörtlüğün alındığı şiirin türünün aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
A)Güzelleme B)Taşlama C)Koçaklama
D)Ağıt E)Koşma
25.”Halk edebiyatı ile Divan edebiyatının özellikleri aşağıda birlikte sayılmıştır.”
Bu tanımlardan hangisi yanlıştır?
A)Divan edebiyatındaki güzel,soyut olduğu halde Halk edebiyatındaki gerçektir.
B)Divan şiiri mecazlar,mazmunlar üzerine kurulur.Halk şiirinde kolay ve içten bir anlatım görülür.
C)Genelde,Halk şiiri nazım birimi dörtlük,Divan şiirininki beyittir.
D)Divan edebiyatında da Halk edebiyatında da şiirler nazım biçimlerine göre adlandırılır.
E)Divan şiirinin özgün bir buluş ve anlatım geleneği vardır;Halk şiiri büyük ölçüde bir yinelemedir.
26.Klasik şiirimizin İran örnekleriyle aynı düzeye gelmesini sağlayan şairlerimizin başında yer alır.Daha sağlığında eserleri İran ve Hindistan saraylarında okunmuş,kendi sultan’üş şuara unvanını alarak sonraki yüzyıllarda da en değerli şairlerce üstad bilinmiştir.Çağdaşı Kanuni’nin ölümü üzerine yazdığı mersiye,şiirimizin en üstün örnekleri arasında yer alır.
Sözü edilen şairimiz kimdir?
A)Fuzuli B)Baki C)Nef’i D)Nabi E)Zati
27.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri değildir?
A)Gazel B)Kaside C)Semai D)Rübai E)Tuyug
28.Yüzyıllar boyunca Tekke şiirinin önderi sayılmıştır,şiirleriyle kafalara ve gönüllere Türkçe ile seslenmiştir.Tasavvuf akımını,taşkın ve gür lirizmi ile halka yansıtmıştır.Aruzla da şiirler yazmakla birlikte,genellikle heceyi kullanmıştır.Bu şiirlerde kullanılan ana tema Allah aşkı ve insan sevgisidir?
Yukarıda özellikleri belirtilen şair kimdir?
A)Yunus Emre B)Yusus Has Hacip C)Mevlana
D)Sultan Veled E)Hacı Bayram Veli
29.Düzenleyicisi pek bilinmez.Halkın sözlü geleneğinde olup gelişir. Çağdan çağa ve yöreden yöreye içeriğinde olsun, biçiminde olsun, değişikliklere, bozulmalara, kırpılmalara uğrayabilir. Her zaman bir ezgiyle söylenir.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A)Tuyug B)Şarkı C)Türkü D)Rubai E)Gazel
30.Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda ünlü bir mektuptur?
A)Harname B)Şikayetname C)İskendername
D)Garipname E)Zafername
31.Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A)Münacat,naat,mesnevi,mersiye gibi ortak tür ve konuların kullanılması
B)İslamiyetten önceki Türk edebiyatı geleneğini sürdüren sözlü bir edebiyat olması
C)Şiirde hece ölçüsü ve yarım kafiye kullanılması
D)Şiirlerin “saz şairi” ya da “aşık” denen şairlerce,”bağlama” adı verilen bir sazla söylenmesi
E)Düşünce ve duyguların dörder mısralık bentler biçiminde anlatılması
32.Tekke edebiyatı ürünlerindendir.İnançlardan teklifsizce alaycı bir dille söz eder gibi saçma sapan şeylerden bahseder gibi görünür.Ancak görünüşte saçma sanılan bu sözlerin yorumlandığında aslında çok derin tasavvufi manalarının olduğu görülür.
Parçada sözü edilen Halk edebiyatı şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A)İlahi B)Devriye C)Nutuk D)Şathiye E)Semai
33. Yar sana,
Çağlar sular yarsana,
Çünkü Ferhat’ım dersin,
Bulunmaz mı yar sana?
Bu dörtlükte hangi söz sanatları vardır?
A) Hüsn-i talil – tecahül-i arif
B) Mecaz-ı mürsel – kinaye
C) Telmih – teşhis
D) Cinas – telmih
E) istifham – teşbih
Başarılar dilerim.
Selahattin ÇETİN
Edebiyat öğretmeni
CEVAP ANAHTARI
10.SINIF TÜRK EDEBİYATI
2.DÖNEM 2.YAZILI A GRUBU
1.C
2.C
3.D
4.D
5.C
6.E
7.E
8.E
9.A
10.B
11.C
12.A
13.B
14D
15.D
16.C
17.D
18.A
19.B
20.B
21.C
22.B
23.D
24.B
25.E
26.B
27.C
28.A
29.C
30.B
31.A
32.D
33.D
DİL VE ANLATIM YAZILI SORULARI
1.Şaire ses ile söz gerek
Yalnız taş duvar olmaz diyorlar
Yalnız taştan duvar olmaz yıkılır
Koç yiğide emmi dayı il gerek
Yukarıdaki dizelerde aşağıda geçen ses olaylarından hangisi yoktur?
A)Ünsüz sertleşmesi B)Ünsüz yumuşaması C)Ulama
D)Ünlü daralması E)Ünsüz düşmesi
2.”Küçücük bir çocuğun sana kitap istiyorum demesi onu şaşırttı.”
Yukarıdaki cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A)Ünsüz yumuşaması B)Ünsüz düşmesi C)Ses daralması
D)Ünlü değişimi E)Ünlü düşmesi
3.Yaz akşamları geç saatlere kadar dışarıda oynardık.
Altı çizili kelimede nasıl bir ses olayı vardır?
A)Ünlü düşmesi B)Ünsüz benzeşmesi C)Ünsüz türemesi
D)Ünsüz yumuşaması E)Ünlü türemesi
4.Aşağıdakilerden hangisinde ünlü daralmasına örnek vardır?
A)İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı.
B)Bir kadının suya değiyor ayakları.
C)Tekerlekler yollara bir şeyler anlatıyor.
D)Uzun yollar bu sesten silkinerek yatıyor.
E)Karşıdan hisar gibi Niğde yükseliyor.
5.Aşağıdakilerden hangisinde ünsüz türemesine örnek olabilecek bir kullanım vardır?
A)Bu gencecik yaşta neler geldi başıma.
B)Sizi hiçbir zaman affetmiyor.
C)Mevsimlerden kış,aylardan ocaktı.
D)Kağıdı,kalemi masada bırakarak birden bana döndü.
E)Evin fiyatı depremden sonra birden artmıştı.
6.Aşağıdakilerden hangisinde ünlü daralmasının örneği vardır?
A)Mevsimler hızla değişiyor.
B)Herkesi tanıyarak toplantıya başladı.
C)Aralarındaki sevgiyi ölümsüzleştirmek için bir fidan diktiler.
D)Önce topluluğun nabzını yokluyor sonra nabza göre şerbet veriyordu.
E)”Siz gidin ben arkanızdan geliyorum.” dedi.
7.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde küçük ünlü uyumuna aykırı sözcük vardır?
A)Akıllıya öğüt vermek kolaydır.
B)İyi olacak hastanın, doktor ayağına gelir.
C)Sabahleyin erkenden uyandım.
D)Sınavın sonucunu hâlâ öğrenmedik.
E)Uyurken zilin sesini duymamış.
8. I.Kardeşim Muğla’dan yeni döndü.
II.Seninle bu akşam 17.00’de buluşalım.
III.Onunla AKM’nin önünde karşılaştık.
IV.Ne bizim acımız diner ne vatanın ki.
V.Eğri büğrü yollardan geçerek köyümüze geldik.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
9.Aşağıdakilerin hangisinde sayıların yazımıyla ilgili bir yazım yanlışı vardır?
A)Onu bayramın 1’nci günü ziyaret edeceğim.
B)13.03.1981’de İstanbul’da doğmuş.
C)Bu arsa için 25 milyar ödedi.
D)Onbeş yaşında köyünden ayrıldı.
E)Dört yıldan beri onunla görüşemiyoruz.
10.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A)Komşuya hatır soran sıra sıra terlikler
B)Ölçülü bir uzaklıkda yakın beraberlikler
C)Bir yeni nesil geldi,üst üste binenlerden
D)Seninle sarmaşdolaş kökten bozuldu denge
E)Şimdi git mahkemede hesap ver ikibüklüm.
11.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde rakamdan sonra gelen ekin yazımı yanlıştır?
A)Hürriyet Caddesi’nde 15’inci sokakta oturuyoruz.
B)Bu sene Lisenin 2’nci sınıfında okuyacağım.
C)Geçenlerde 32’nci yaş gününü kutladık.
D)Denemenin 17’nci baskısı yapıldı.
E)Cumhuriyetin 75’nci kutlamaları görkemli geçti.
12.Boş değil ettiğim niyaz
Halden bilmiyor kimseler
Dostmu düşmanmı tanınmaz
Su da oynayan çehreler
Bu dizelerde kaç yazım yanlışı vardır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
13.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A)Adam,bu gece de sürekli öksürdü.
B)Pazarda her gördüğünü almak istiyordu.
C)Akşam,televizyon filmini izleyebildin mi?
D)Bu gelen Engin’miydi?
E)BU yıl da bahar bir türlü gelmiyor.
14. I.NASA’nın son fırlattığı uzay aracı,Mars’ta inceleme yapacak.
II.Güneş’e en yakın gezegen Merkür’dür.
III.Jüpiter,Güneş sisteminin en büyük yıldızıdır.
IV.Ay dünyanın uydusudur.
V.Güneş’e en uzak gezegen Plüton’dur.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A)Bu şarkı ,Sivas’da da söylenir.
B)Bu şarkı,Sivastada söylenir.
C)Bu şarkı,Sivas’ta da söylenir.
D)Bu şarkı,Sivasta’da söylenir.
E)Bu şarkı,Sivasta da söylenir.
16.Karartının gittiği yöne doğru ilerledi.
1 2 3 4 5
Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü,sözcük türü(kök bakımından) ötekilerden farklıdır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
17.Demirtaş Ceyhun’un bu öyküsünün en önemli özelliği insan psikolojisinin
I II III
incelenmesi ve insanın değişiminin
IV
yansıtıldığı durumların ele alınmasıdır.
V
Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangisi yapı bakımından ötekilerden farklıdır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
18.Saz çalan delikanlı başını kaldırdı ve gözlerini biraz
I II
yumarak,tam karşısında beliren aydınlık yüzü dinleyiciyi süzdü.
III IV V
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından ötekilerden farklıdır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
19.Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisi türü bakımından farklıdır?
A)Umutsuz gözlerle etrafını süzüyordu.
B)Sana bakarken içinde bir şeylerin burkulduğunu anladım.
C)Kendimi toparlayarak onun yanına doğru yürüdüm.
D)Bu,yirmi iki yaşında bir genç kızdı.
E)Yüzüne günlerden sonra hoş bir ifade geldi.
20.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş bir kelime yoktur?
A)Pencereden bahçeyi seyrediyordu.
B)Solgun yanaklarına biraz kan gelmiş.
C)Haftalık dergileri gözden geçirdi.
D)Büyükler bazen bizi hiç anlamıyor.
E)Aldığı kitapları geri vermeyi düşündü.
21.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüklerin tümü türemiştir?
A)Üzülmene gerek yok,tekrar şansını denersin.
B)Ne yapacağını bilmeyen insan,hiçbir şey yapamaz.
C)Başarısızlığın karanlığı,umutsuzluğu aydınlatamaz.
D)Mademki gelmeyecektin ne diye bizi beklettin?
E)Arkadaşlık böyle günlerde belli olur.
22.Sezar( )ın son sözleri şunlar oldu( ) ( )Sen de mi
Brütüs( ) ( )
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
A)( ‘) ( .) (“) (!) (“) B) (‘) (:) (“) (!) (“)
C)(‘) (.) (“) (!) (“) D) (‘) (:) (“) (.) (“)
E)(‘) (.) (“) (...) (“)
23.Aşağıdakilerden hangisinde kesme işareti kullanılmaz?
A)Satır sonuna sığmayan sözcükleri ayırmada
B)Özel isme gelen çekim eklerini ayırmada
C)Cins ismiyle gelen eklerde anlam karışıklığı olduğunda
D)Rakamlara gelen ekleri ayırmada
E)Ses düşmesi olan sözcüklerde
24.Eyvah( ) diye acı bir ses duyuldu önce ( ) ardından ağlamalar,bağrışmalar ( )
Boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
A) (!) (,) (...) B)(!) (;) (...) C)(,) (,) (...)
D) (,) (;) (...) E) (!) (;) (.)
25.Aşağıdakilerden hangisi üç noktanın kullanıldığı yerlerden biri değildir?
A)Söylenmek istenmeyen sözlerin yerine
B)Eksiltili cümlelerin sonunda
C)Alıntılarda atlanılan yerleri göstermede
D)Benzer örneklerin sıralanabileceğini göstermek için
E)Aktarma sözlerden önce
26.I.Birbiriyle ilgili iki şehir adı arasında
II.Söylenmek istenmeyen sözlerin yerine
III.Özellikle şiirlerde hece düşmelerini göstermek için
IV.Aktarma söz tırnak içinde verilmemişse
Aşağıdaki verilen noktalama işaretlerinin hangisinin yukarıda karşılığı yoktur?
A)Virgül B)Noktalı virgül C)Kısa çizgi
D)Üç nokta E)Kesme
27.Aşağıdakilerden hangisinin sonuna soru işareti(?) konmaz?
A)Nasıl bir araba arıyorsunuz
B)Nasıl bir kitap istiyormuş
C)Nasıl bir filmdi
D)Nasıl düştüğünü gördün mü
E)Nasıl üzüldüğünü söylemiyorsun
28.BM’de Fransa(I) İtalya( II) Rusya üç (III) ABD (IV) İngiltere(V) Çin dört üye ile temsil ediliyor.
Numaralı yerlerden hangisine noktalı virgül getirilmelidir?
A)I B)II C)III D)IV E)V
29.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül farklı görevde kullanılmıştır?
A)Başbakan,memura verilebilecek en iyi zammı verdiklerini söyledi.
B)Kedi,yavaşça süt dolu çanağın yanına yaklaştı.
C)Beşiktaş,Denizli UEFA’ya;Trabzon ve Fener Şampiyonlar Ligi’ne gidecek.
D)Bütün bu olanlar,bize bir uyarı niteliği taşıyor galiba.
E)Geçen yıl dayımın çiftliğinde geçirdiğimiz tatil,inanılmaz büyüleyiciydi.
30.Masanın üzerinde neler yok ki ( )müsvedde kağıtları( )eski gazete nüshaları ( )tuğla kalınlığında kitaplar ( )
Boş bırakılan yere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
A) (,) (,) (,) (...) B) (;) (,) (,) (...) C)(...) (,) (,) (...)
D) ( .)(,) (,) (,) E) (:) (,) (,) (...)
31.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta yanlış kullanılmıştır?
A)Babam çıkarken:”Ben telefon etmeden hazırlık yapmayın.” dedi.
B)Türkçede sözcükler yapısına göre üçe ayrılır:basit,türemiş,birleşik.
C)Bu konuda ona sadece şunu söyledim:Planlı olmazsan hep çözümsüzlüğe saplanırsın.
D)Size söyleyeceklerimi iyi dinleyin:Çünkü ömür boyu bu sözler işinize yarayacak..
E)O gün yanımıza üç kişi geldi:Celil,Fırat ve Necla.
32.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üç nokta(...) yanlış kullanılmıştır?
A)Sonra alabildiğine uzanan yemyeşil bir ova...
B)Dün...adında bir genç geldi.
C)İki şey öğrendim:sabır ve direnmek...
D)O kadar sevinçliyim ki...
E)O gece...Hanım da onunla birlikte gitti.
33.Kesme(‘) işareti aşağıdaki cümlelerden hangisinde yanlış kullanılmıştır?
A)Yarın Ali’yle birlikte 9.00’da oluruz.
B)Ve’nin görevi eş görevli kelimeleri birbirine bağlamaktır.
C)Ankara’lı Turgut’u hiç dinledin mi?
D)2000’li yılların Türkiye’si modernliği yakalamış.
E)Karar TBMM’de oylamaya sunuldu.
9.SINIF DİL VE ANLATIM DERSİ
1.DÖNEM YAZILI CEVAP ANAHTARIDIR
1.E
2.E
3.A
4.A
5.B
6.D
7.B
8.D
9.D
10.A
11.E
12.C
13.D
14.D
15.C
16.B
17.B
18.C
19.D
20.A
21.C
22.B
23.A
24.D
25.E
26.B
27.E
28.C
29.C
30.E
31.D
32.C
33.C
Yalnız taş duvar olmaz diyorlar
Yalnız taştan duvar olmaz yıkılır
Koç yiğide emmi dayı il gerek
Yukarıdaki dizelerde aşağıda geçen ses olaylarından hangisi yoktur?
A)Ünsüz sertleşmesi B)Ünsüz yumuşaması C)Ulama
D)Ünlü daralması E)Ünsüz düşmesi
2.”Küçücük bir çocuğun sana kitap istiyorum demesi onu şaşırttı.”
Yukarıdaki cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A)Ünsüz yumuşaması B)Ünsüz düşmesi C)Ses daralması
D)Ünlü değişimi E)Ünlü düşmesi
3.Yaz akşamları geç saatlere kadar dışarıda oynardık.
Altı çizili kelimede nasıl bir ses olayı vardır?
A)Ünlü düşmesi B)Ünsüz benzeşmesi C)Ünsüz türemesi
D)Ünsüz yumuşaması E)Ünlü türemesi
4.Aşağıdakilerden hangisinde ünlü daralmasına örnek vardır?
A)İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı.
B)Bir kadının suya değiyor ayakları.
C)Tekerlekler yollara bir şeyler anlatıyor.
D)Uzun yollar bu sesten silkinerek yatıyor.
E)Karşıdan hisar gibi Niğde yükseliyor.
5.Aşağıdakilerden hangisinde ünsüz türemesine örnek olabilecek bir kullanım vardır?
A)Bu gencecik yaşta neler geldi başıma.
B)Sizi hiçbir zaman affetmiyor.
C)Mevsimlerden kış,aylardan ocaktı.
D)Kağıdı,kalemi masada bırakarak birden bana döndü.
E)Evin fiyatı depremden sonra birden artmıştı.
6.Aşağıdakilerden hangisinde ünlü daralmasının örneği vardır?
A)Mevsimler hızla değişiyor.
B)Herkesi tanıyarak toplantıya başladı.
C)Aralarındaki sevgiyi ölümsüzleştirmek için bir fidan diktiler.
D)Önce topluluğun nabzını yokluyor sonra nabza göre şerbet veriyordu.
E)”Siz gidin ben arkanızdan geliyorum.” dedi.
7.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde küçük ünlü uyumuna aykırı sözcük vardır?
A)Akıllıya öğüt vermek kolaydır.
B)İyi olacak hastanın, doktor ayağına gelir.
C)Sabahleyin erkenden uyandım.
D)Sınavın sonucunu hâlâ öğrenmedik.
E)Uyurken zilin sesini duymamış.
8. I.Kardeşim Muğla’dan yeni döndü.
II.Seninle bu akşam 17.00’de buluşalım.
III.Onunla AKM’nin önünde karşılaştık.
IV.Ne bizim acımız diner ne vatanın ki.
V.Eğri büğrü yollardan geçerek köyümüze geldik.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
9.Aşağıdakilerin hangisinde sayıların yazımıyla ilgili bir yazım yanlışı vardır?
A)Onu bayramın 1’nci günü ziyaret edeceğim.
B)13.03.1981’de İstanbul’da doğmuş.
C)Bu arsa için 25 milyar ödedi.
D)Onbeş yaşında köyünden ayrıldı.
E)Dört yıldan beri onunla görüşemiyoruz.
10.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A)Komşuya hatır soran sıra sıra terlikler
B)Ölçülü bir uzaklıkda yakın beraberlikler
C)Bir yeni nesil geldi,üst üste binenlerden
D)Seninle sarmaşdolaş kökten bozuldu denge
E)Şimdi git mahkemede hesap ver ikibüklüm.
11.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde rakamdan sonra gelen ekin yazımı yanlıştır?
A)Hürriyet Caddesi’nde 15’inci sokakta oturuyoruz.
B)Bu sene Lisenin 2’nci sınıfında okuyacağım.
C)Geçenlerde 32’nci yaş gününü kutladık.
D)Denemenin 17’nci baskısı yapıldı.
E)Cumhuriyetin 75’nci kutlamaları görkemli geçti.
12.Boş değil ettiğim niyaz
Halden bilmiyor kimseler
Dostmu düşmanmı tanınmaz
Su da oynayan çehreler
Bu dizelerde kaç yazım yanlışı vardır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
13.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A)Adam,bu gece de sürekli öksürdü.
B)Pazarda her gördüğünü almak istiyordu.
C)Akşam,televizyon filmini izleyebildin mi?
D)Bu gelen Engin’miydi?
E)BU yıl da bahar bir türlü gelmiyor.
14. I.NASA’nın son fırlattığı uzay aracı,Mars’ta inceleme yapacak.
II.Güneş’e en yakın gezegen Merkür’dür.
III.Jüpiter,Güneş sisteminin en büyük yıldızıdır.
IV.Ay dünyanın uydusudur.
V.Güneş’e en uzak gezegen Plüton’dur.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A)Bu şarkı ,Sivas’da da söylenir.
B)Bu şarkı,Sivastada söylenir.
C)Bu şarkı,Sivas’ta da söylenir.
D)Bu şarkı,Sivasta’da söylenir.
E)Bu şarkı,Sivasta da söylenir.
16.Karartının gittiği yöne doğru ilerledi.
1 2 3 4 5
Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü,sözcük türü(kök bakımından) ötekilerden farklıdır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
17.Demirtaş Ceyhun’un bu öyküsünün en önemli özelliği insan psikolojisinin
I II III
incelenmesi ve insanın değişiminin
IV
yansıtıldığı durumların ele alınmasıdır.
V
Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangisi yapı bakımından ötekilerden farklıdır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
18.Saz çalan delikanlı başını kaldırdı ve gözlerini biraz
I II
yumarak,tam karşısında beliren aydınlık yüzü dinleyiciyi süzdü.
III IV V
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından ötekilerden farklıdır?
A)I B)II C)III D)IV E)V
19.Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisi türü bakımından farklıdır?
A)Umutsuz gözlerle etrafını süzüyordu.
B)Sana bakarken içinde bir şeylerin burkulduğunu anladım.
C)Kendimi toparlayarak onun yanına doğru yürüdüm.
D)Bu,yirmi iki yaşında bir genç kızdı.
E)Yüzüne günlerden sonra hoş bir ifade geldi.
20.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş bir kelime yoktur?
A)Pencereden bahçeyi seyrediyordu.
B)Solgun yanaklarına biraz kan gelmiş.
C)Haftalık dergileri gözden geçirdi.
D)Büyükler bazen bizi hiç anlamıyor.
E)Aldığı kitapları geri vermeyi düşündü.
21.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüklerin tümü türemiştir?
A)Üzülmene gerek yok,tekrar şansını denersin.
B)Ne yapacağını bilmeyen insan,hiçbir şey yapamaz.
C)Başarısızlığın karanlığı,umutsuzluğu aydınlatamaz.
D)Mademki gelmeyecektin ne diye bizi beklettin?
E)Arkadaşlık böyle günlerde belli olur.
22.Sezar( )ın son sözleri şunlar oldu( ) ( )Sen de mi
Brütüs( ) ( )
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
A)( ‘) ( .) (“) (!) (“) B) (‘) (:) (“) (!) (“)
C)(‘) (.) (“) (!) (“) D) (‘) (:) (“) (.) (“)
E)(‘) (.) (“) (...) (“)
23.Aşağıdakilerden hangisinde kesme işareti kullanılmaz?
A)Satır sonuna sığmayan sözcükleri ayırmada
B)Özel isme gelen çekim eklerini ayırmada
C)Cins ismiyle gelen eklerde anlam karışıklığı olduğunda
D)Rakamlara gelen ekleri ayırmada
E)Ses düşmesi olan sözcüklerde
24.Eyvah( ) diye acı bir ses duyuldu önce ( ) ardından ağlamalar,bağrışmalar ( )
Boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
A) (!) (,) (...) B)(!) (;) (...) C)(,) (,) (...)
D) (,) (;) (...) E) (!) (;) (.)
25.Aşağıdakilerden hangisi üç noktanın kullanıldığı yerlerden biri değildir?
A)Söylenmek istenmeyen sözlerin yerine
B)Eksiltili cümlelerin sonunda
C)Alıntılarda atlanılan yerleri göstermede
D)Benzer örneklerin sıralanabileceğini göstermek için
E)Aktarma sözlerden önce
26.I.Birbiriyle ilgili iki şehir adı arasında
II.Söylenmek istenmeyen sözlerin yerine
III.Özellikle şiirlerde hece düşmelerini göstermek için
IV.Aktarma söz tırnak içinde verilmemişse
Aşağıdaki verilen noktalama işaretlerinin hangisinin yukarıda karşılığı yoktur?
A)Virgül B)Noktalı virgül C)Kısa çizgi
D)Üç nokta E)Kesme
27.Aşağıdakilerden hangisinin sonuna soru işareti(?) konmaz?
A)Nasıl bir araba arıyorsunuz
B)Nasıl bir kitap istiyormuş
C)Nasıl bir filmdi
D)Nasıl düştüğünü gördün mü
E)Nasıl üzüldüğünü söylemiyorsun
28.BM’de Fransa(I) İtalya( II) Rusya üç (III) ABD (IV) İngiltere(V) Çin dört üye ile temsil ediliyor.
Numaralı yerlerden hangisine noktalı virgül getirilmelidir?
A)I B)II C)III D)IV E)V
29.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül farklı görevde kullanılmıştır?
A)Başbakan,memura verilebilecek en iyi zammı verdiklerini söyledi.
B)Kedi,yavaşça süt dolu çanağın yanına yaklaştı.
C)Beşiktaş,Denizli UEFA’ya;Trabzon ve Fener Şampiyonlar Ligi’ne gidecek.
D)Bütün bu olanlar,bize bir uyarı niteliği taşıyor galiba.
E)Geçen yıl dayımın çiftliğinde geçirdiğimiz tatil,inanılmaz büyüleyiciydi.
30.Masanın üzerinde neler yok ki ( )müsvedde kağıtları( )eski gazete nüshaları ( )tuğla kalınlığında kitaplar ( )
Boş bırakılan yere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
A) (,) (,) (,) (...) B) (;) (,) (,) (...) C)(...) (,) (,) (...)
D) ( .)(,) (,) (,) E) (:) (,) (,) (...)
31.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta yanlış kullanılmıştır?
A)Babam çıkarken:”Ben telefon etmeden hazırlık yapmayın.” dedi.
B)Türkçede sözcükler yapısına göre üçe ayrılır:basit,türemiş,birleşik.
C)Bu konuda ona sadece şunu söyledim:Planlı olmazsan hep çözümsüzlüğe saplanırsın.
D)Size söyleyeceklerimi iyi dinleyin:Çünkü ömür boyu bu sözler işinize yarayacak..
E)O gün yanımıza üç kişi geldi:Celil,Fırat ve Necla.
32.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üç nokta(...) yanlış kullanılmıştır?
A)Sonra alabildiğine uzanan yemyeşil bir ova...
B)Dün...adında bir genç geldi.
C)İki şey öğrendim:sabır ve direnmek...
D)O kadar sevinçliyim ki...
E)O gece...Hanım da onunla birlikte gitti.
33.Kesme(‘) işareti aşağıdaki cümlelerden hangisinde yanlış kullanılmıştır?
A)Yarın Ali’yle birlikte 9.00’da oluruz.
B)Ve’nin görevi eş görevli kelimeleri birbirine bağlamaktır.
C)Ankara’lı Turgut’u hiç dinledin mi?
D)2000’li yılların Türkiye’si modernliği yakalamış.
E)Karar TBMM’de oylamaya sunuldu.
9.SINIF DİL VE ANLATIM DERSİ
1.DÖNEM YAZILI CEVAP ANAHTARIDIR
1.E
2.E
3.A
4.A
5.B
6.D
7.B
8.D
9.D
10.A
11.E
12.C
13.D
14.D
15.C
16.B
17.B
18.C
19.D
20.A
21.C
22.B
23.A
24.D
25.E
26.B
27.E
28.C
29.C
30.E
31.D
32.C
33.C
10.SINIF TÜRK EDEBİYATI SINAVI
1. “Sen geldin diye..” cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa bir olgu, gerçek nedeninin dışında, güzel bir nedene bağlanmış olur?(Hüsn-i Talil sanatı yapılmış olur.)
a. Gözlerinin içi gülüyor.
b. Uyku gözlerine girmiyor
c. etekleri zil çalıyor.
d. Güneş erken doğuyor.
e)Meraklandı.
2. Halk şiirimizin en yaygın nazım biçimi sayılan “koşma” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a. Her konuda söylenebildiği
b. Hecenin 11’li kalıbıyla oluşturulduğu
c. Nazım biriminin dörtlük olduğu
d. Söyleyenin belli olmadığı
e. Konularına göre adlandırıldığı
3. Divan edebiyatı ile halk edebiyatının karşılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
a. Divan edebiyatında konu bütünlüğü yoktur, halk edebiyatında vardır.
b. Divan edebiyatında halktan uzak, ağır bir dil halk edebiyatında yalın bir dil kullanılmıştır.
c. Divan edebiyatında nazım birimi beyit, halk edebiyatında dörtlüktür.
d. Her ikisinde de dinle ilgili din dışı konular ele alınmıştır.
e. Divan edebiyatında kafiye ve ölçülere önem verilirken halk edebiyatında bunlar önemsenmemiştir.
4. Aşağıdakilerden hangisi “gazel”in özelliklerinden birisi değildir?
a. Arap edebiyatından alınmış olması
b. Beyitlerle ve “aa, ba, ca, ….” Uyak düzeniyle yazılması
c. Övmek ya da övünmek amacıyla yazılması
d. İlk beytinin “matla” son beytinin “makta” diye adlandırılması
e. En güzel beyte “beyt’ül gazel” denmesi
5. Aşağıdakilerden hangisi, mesnevi nazım biçiminin özellikleri arasında yer almaz?
a. Her beytinin kendi arasında uyaklı olması
b. Beyitler arasında anlam birliğinin bulunması
c. Destanlar, aşk hikayeleri , din ve tasavvufla ilgili uzun soluklu konuların işlenmesi
d. Beyit sayısının 33 ile 99 arasında değişmesi
e. Beş mesneviden oluşan yapıtların “hamse” adını alması
6. I. Koşma ve türküden esinlenerek oluşturulmuştur.
II. En az üç, en çok beş dörtlükten oluşur
III. Bestelenmeye elverişli aruz kalıbıyla yazılır.
IV. Üç ayrı uyak dizilişi vardır. Bu yönüyle de koşmaya benzer
V. Genellikle din ve tasavvufla ilgili konuları işler
Divan edebiyatındaki “şarkı” nazım biçimiyle ilgili bu yargılardan hangisi yanlıştır?
a. I b. II c. III d. IV e. V
7. Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle
Seğirtir kaval sesinde sağa sola
Çobandır köyün yamacında
Yayar davarı da çömelir
Meşe dallarının altına
Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
a. Lirik b.Dramatik c. Didaktik
d. Pastoral e)Epik
8. I. Görünce bir kuvvetin bükülmeyen kolunu
Ne var değiştirse de ayaklarım yolunu
II. Hasretinle her dem bağrım deliktir
Kül oldu vücudum yanıktır
III. Karışmasın kimse benim karıma
Rahm etmesin gören ah u zarıma
IV Gökyüzünde tüten olsam
Yeryüzünde biten olsam
V. İstinye Körfezi’nde bu akşam garipliği
Bir mihnetin sonunda teselli kadar iyi
Yukarıdaki beyitlerin hangisinde, redif kullanılmamıştır?
a. I b. II c. III d. IV e. V
9. Kasideyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
a. Genellikle 33 ile 99 beyitten oluşur.
b. Şairin mahlasının geçtiği beyte “Taç beyit” denir.
c. Kaside dua bölümüyle biter.
d. Kasidenin en güzel beytine “beyt’ül kasid “ denir
e. Methiye şairin kendini övdüğü bölümdür.
10. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde kinayeli bir söyleyiş yoktur?
a.Mum dibine ışık vermez.
b.Hamama giren terler.
c.Taşıma su ile değirmen dönmez.
d.Yuvarlanan taş yosun tutmaz.
e.Bugünün işini yarına bırakma.
11.Aşağıdaki beyitlerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır?
A)Geniş kanatları boşlukta simsiyah açılan
Ve arkasında güneş doğmayan büyük kapıdan
B)Yaşamak zevki nedir bilmez ölümden korkan
Gür bir imanla damarlarda ateşten bir kan
C)Geçince başlayacak bitmeyen sükûnlu gece
Guruba karşı bu son bahçelerde keyfince
D)Ya şevk içinde harap ol,ya aşk içinde gönül
Ya lâle açmalıdır göğsümüzde yahut gül
E)Böyle bir dersi alan ruha vatan dar görünür
Daima başka sefer,başka ufuklar görünür
12.Aşağıdakilerden hangisi Kutadgu Bilig için söylenemez?
A)Türk edebiyatının ilk mesnevisidir.
B)Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır.
C)”Hakikatler eşiği” anlamına gelir.
D)Fe’ulün/Fe’ulün/Fe’ulün/Fe’ul kalıbıyla yazılmıştır.
E)Karahanlı dönemi Türkçesi olan Hakaniye Lehçesi ile yazılmıştır.
13.Divanü Lügati’t-Türk için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Türkçenin bilinen ilk sözlüğüdür.
B)Türk topluluklarının yaşamları hakkında bilgi verir.
C)11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
D)İçerisinde deyim,atasözü ve şiirler vardır.
E)Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmıştır.
14.Aşağıdakilerden hangisi Tekke edebiyatının genel özeliklerinden biri değildir?
A)Dini tasavvufi düşünceyi yaymak düşüncesiyle gelişen bir edebiyattır.
B)Bu edebiyatın konusu Allah aşkı ve Vahdet-i vücud düşüncesidir.
C)Şairleri hem divan edebiyatı hem de halk edebiyatı nazım şekillerini kullanmışlardır.
D)Dili süslü ve ağırdır
E)Aruz vezni ve hece vezni birlikte kullanılmıştır.
15.Aşağıdakilerden hangisi tümüyle Tekke edebiyatı nazım biçimlerinden oluşmuştur?
A)Koşma-semai-türkü-güzelleme-şathiye
B)Rubai-murabba-koşma-varsağı-ilahi
C)Mesnevi-nefes-varsağı-koçaklama-ağıt
D)İlahi-nefes-devriye-şathiye-nutuk
E)Devriye-mesnevi-şathiye-gazel-kaside
16.Aşağıdaki dizelerin hangisinde yarım uyak vardır?
A)Bir varlığı istemekle hâlâ,sersem
Dünyaları eskitip geçenler her dem
B)Onlar ki öz olmakla ün almışlardır
Yükseklere çok düşünce salmışlardır
C)Benim çektiğimi kimler çeker
Gözlerim kanlı yaşyar döker
D)Esrârını âlemin bilen bir insan
Kaygıyla sevinci bir tutar her yandan
E)Bir şanlı saray gökleri sarmıştı kolu
Şahlar eşiğine yüz sürmüştü yolu
17.Yürü bre yalan dünya
Sana konan göçer bir gün
İnsan bir ekin misal
Seni eken biçer bir gün
Bu dörtlük konusu ve söyleyiş özelliği bakımından, aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisinden alınmış olabilir?
A) Semai
B) Destan
C) Mani
D) Koşma
E) Varsağı
18. I. Kutadgu Bilig, didaktik bir eserdir ve eserde aruz ölçüsü kullanılmıştır.
II. Divan ü Lügati’t Türk, Arap yazarlar tarafından hazırlanılmıştır.
III. Atabetü’l Hakayık, Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır.
IV. Divan-ı Hikmet, Türkçenin kaside nazım şekliyle yazılmış ilk eseridir.
Numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde verilen bilgiler
yanlıştır?
A) I-II
B) II-IV
C) III-IV
D) I-IV
E) II-III
19.Emevilerin VIII. yüzyılda Bizanslılara karşı savaşarak
Anadolu’yu fethettikleri yıllarda yaşayan …………, birçok kahramanlık gösterir. Olağanüstü güç, zekâ ve şansa sahip olan kahraman, Simbat adlı bir Bizans beyinin karşısına çıkar. Simbat, harap bir kaleyi tamir ettirir ve oraya yerleşir. Etraftaki Müslümanlara dehşet saçar. Ama bu destan kahramanı, onun şerrinden Müslümanları korumak için kaleyi almaya karar verir.
Parçada boş bırakılan yere aşağıdaki isimlerden hangisi
getirilmelidir?
A) Battal Gazi
B) Danişment Gazi
C) Gazi Giray
D) Dede Korkut
E) Köroğlu
20.Aşağıdakilerden hangisi, Halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Şiir, duygusal etkilenmeden kaynaklandığından, nesire göre daha çok gelişmiştir.
B) Biçim, fazla önemsenmemiş, ozanın sanatsal gücü özde ortaya çıkmıştır.
C) Şiirler, konularına göre “koşma, varsağı, destan, semai” gibi isimler almıştır.
D) Halk şiirinde, hece vezni ve dörtlük birimi kullanılmıştır.
E) Kişisel konular yanında toplumun ortak sorunlarına da değinilmiştir.
21.Aşağıdakilerin hangisinde hüsn-ü talil sanatı kullanılmamıştır?
A) Seni seyretmek için gül bahçesinin yolunda
İki yanda durur selviler dizi dizi
B) Sen gelmiyorsun diye
Açmıyor güllerim bak
C) Ayağının toprağına ulaşmak için
Başını taştan taşa vurur avare su
D) Güneş seni görüp de utandı
Bulutların ardına saklandı
E) Kara dutum, çatal karam çingenem
Nar tanem, nur tanem bir tanem
22.Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk şiiri türlerinden değildir?
A) Türkü
B) Mani
C) Ninni
D) Semaî
E) Tekerleme
23.Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Yesevi’nin özelliklerinden değildir?
A. Tasavvufun temellerini atmıştır.
B. En önemli eseri Divan-ı Hikmet’tir.
C. Yesevilik tarikatının kurucusudur.
D. Değişik coğrafyalara gönderdiği öğrencileri sayesinde tasavvuf yayılmıştır.
E. Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.
24.Men lebün müstâkiyam zühhâd kevser tâlibi
Nitekim meste mey içmek hos gelür hûşyâra su
(Nasıl sarhoşa şarap içmek, aklı başında olana da su içmek hoş geliyorsa, ben senin dudağını özlüyorum, sofular da Kevser istiyorlar.)
Yukarıdaki beyitte hangi söz sanatı yoktur?
A)Tezat
B)Teşbih
C)Tenasüp
D)Leff ü Neşr
E)Tecahül-i Arif
25.Içmek ister bülbülün kanın meger bir reng ile
Gül budagınun mizâcına gire kurtara su
(Gül fidanı bir hile ile meşhur gül ve bülbül efsanesindeki gibi yine bülbülün kanını içmek istiyor; bunu engelleyebilmek için suyun gül dallarının damarlarına girerek gül ağacının mizacını değiştirmesi gerekir. )
Yukarıdaki beyitte hangi söz sanatları vardır?Yazınız.
26.Aşağıdakilerden hangisi bir mesneviden alınmış olamaz?
A)Türk diline kimseler bakmaz idi.
Türklere hergiz gönül akmaz idi.
B)Meğer sen dahi kodun ortaya baş
Ki odun yaşın ider sırrını faş
C)Zinhar eline ayine virmen o kâfirin
Zira görünce sêritini büt-perest olur.
D)Sensin hâlâ tenümde cânum
Gözde nûrum ciğerde kanum
E)Zannetme ki şöyle böyle bir söz
Gel sen dahi söyle böyle bir söz
27.Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının özelliklerinden değildir?
A)Genellikle yarım kafiye kullanılmıştır.
B)Dil,halk arasında kullanılan ortak dildir.
C)Nazım birimi olarak beyit kullanılmıştır.
D)Nazım ölçüsü olarak hece ölçüsü kullanılmıştır.
E)Şiir,musikiden ayrı olarak düşünülmemiştir.
28.Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin matla(ilk) beyti olamaz?
A)Bahar boldu ve gül meyli kılmadı gönlüm
Açıldı gonca ve likin açılmadı gönlüm
B)Beni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı
Felekler yandı âhımdan murâdum şem’i yanmaz mı
C)Nâm u nişâne kalmadı fasl-ı bahârdan
Düşdü çemende berk-i diraht i’tibârdan
D)Tûti-i mucize-gûyem ne desem lâf değil
Çerh ile söyleşemem âyinesi sâf değil
E)Hicran çekerek zevki mülâkâtı unuttuk
Mahmûr olarak lezzet-i sahbâdan usandık
29.Aşağıdakilerden hangisi Divan şairlerinin ortak özelliği olamaz?
A)Beyit nazım birimini ve aruz ölçüsünü kullanmışlardır.
B)Gazel nazım şekliyle şiirler yazmışlardır.
C)Yaşanan hayatı,somut sevgilileri konu almışlardır.
D)Sözün gücünden yararlanmak için söz sanatlarına yer vermişlerdir.
E)Arapça ve Farsça tamlamalara yer veren ağır bir dil kullanmışlardır.
30.Divan edebiyatındaki “gazel”in konu bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
A)Varsağı
B)Destan
C)Türkü
D)Koşma
E)Nefes
31.Kasidelerde şairin kendini övdüğü bölüme ne ad verilir?
A)Nesip
B)Girizgâh
C)Methiye
D)Fahriye
E)Dua
32.Aşağıdakilerin hangisi kasidenin bölümlerinden biri değildir?
A)Fahriye
B)Tac beyti
C)Dua
D)Nesip
E)Münacat
CEVAP ANAHTARIDIR.
1.D 2.D
3.E
4.C
5.E
6.E
7.D
8.E
9.E
10.E
11.B 12.C
13.C
14.D
15.D 16.C
17.E
18.E
19.A 20.C
21.E
22.D
23.E
24.E
25.-
26.C
27.C
28.E 29.C
30.D
31.D
32.E
9.SINIF DİL VE ANLATIM SINAVLARI
9.SINIF DİL VE ANLATIM 2.DÖNEM 1.SINAV İÇİN YAZILI
1. İnsanlarla olan ilişkilerinde açık oynamayı severdi.
Altı çizili sözün cümleye kattığı anlam,aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A)Yolu hemen hemen yarıladık.
B)Göz göre göre battı.
C)Belirgin bir görüşü olmadı.
D)Kolay anlaşılır bir insandı.
E)Benim hiçbir gizli niyetim yok.
2.Şiirler,romanlar ve öteki edebi ürünler kişiyi beslediği için okunur.
“Beslediği” sözcüğünün bu cümledeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
A)incelttiği B)zenginleştirdiği C)güçlendirdiği
D)yoğunlaştırdığı E)arttırdığı
3.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kırmak” sözcüğü” temel anlamıyla kullanılmıştır?
A)Akşamki lodos soğuğu kırdı.
B)Hastalık hayvanların tümünü kırdı.
C)Ağaca uzanıp küçük bir dal kırdı.
D)Kaptan geminin dümenini sola kırdı.
E)Son saldırı askerlerin direncini kırdı.
4.Tek bir sözcükle anlatılacak bir kavramın birden çok sözcükle anlatılmasına “dolaylama” denir.
Aşağıdakilerin hangisinde dolaylama yapılmamıştır?
A)Türkiye’nin tahıl ambarına doğru yola çıktık.
B)Ünlü sanatçı çağın vebasına yakalanmış.
C)Önce müzikte,sonra beyaz perdede başarılı oldu.
D)Yoksullar kara kışı hiç sevmez.
5.Söylenişleri bir,anlamları ve çoğu kez de türleri farklı olan sözcüklere “sesteş sözcükler” denir.
Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek olabilecek bir sözcük kullanılmamıştır?
A)Bu yıl kış soğuk geçiyor.
B)Kâğıdın iki yüzüne yazı yazdı.
C)Aralarındaki bağ oldukça güçlüydü.
D)Odaya,sessizce girdi.
E)Kır saçları onu olgun gösteriyor.
6.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili kelime ötekilere göre daha genel anlamlıdır?
A)Malatya’da kayısıların dallarını erken budarlar.
B)Okulun bahçesine ağaç dikmek için çukurlar kazılmış.
C)Meyve ağaçlarının aşı zamanı çoktan geçmişti.
D)Orman Müdürlüğüne fidan almak için gitmiştik.
E)Bu bitkilerin özlerinden böcekler de yararlanır.
7.Aşağıdaki deyimlerin hangisi “bir konu üzerinde inceleme yapmadan rastgele söz söylemek” anlamındadır?
A)Kafa patlatmak B)Kafası çalışmak
C)Kafadan atmak D)Kafası durmak E)Kafa tutmak
8.Aşağıdakilerden hangisi bir atasözüdür?
A)Dört ayak üstüne düştü.
B)Yalnız taş duvar olmaz.
C)Gözleri fal taşı gibi açıldı.
D)Har vurup harman savurdu.
E)Sözü ağzında geveledi.
9.I.Bir koyundan iki post çıkmaz.
II.Açma sırrı dostuna,o da söyler dostuna.
III.Bir korkak bir orduyu bozar.
IV.Komşu komşunun külüne muhtaçtır.
V.Bir ağızdan çıkan bin ağza yayılır.
Yukarıdaki atasözlerinden hangileri aynı anlamdadır?
A)II. ve V. B)I. Ve III. C)IV. Ve V.
D)I. ve IV. E)II. ve IV.
10.Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A)Üzüm üzüme baka baka kararır.
B)Arı,bal yapacak çiçeği bilir.
C)Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez.
D)Kusursuz dost arayan dostsuz kalır.
E)Ağaç yaş iken eğilir.
11.”Şiir duygudur,ama duygu şiir değildir.” Cümlesine aşağıdakilerden hangisi anlamca en yakındır?
A)Şiir duygusuz,duygu şiirsiz olmaz.
B)Şiiri duygu diye tanımlamak mümkündür.
C)Şiirde duygu ön plandadır;ama duyguda şiir ön planda değildir.
D)Şiirde duygu çok önemlidir.
E)Şiirin kaynağı duygu;duygunun kaynağı da şiirdir.
12.İnsanlar tecrübeleri ölçüsünde değil,tecrübelerden aldıkları dersler nispetinde olgundur.
Aşağıdakilerden hangisi,bu cümleyle yakın anlamdadır?
A)Yaşadıklarını dikkate alan insanlar,aklı başında hareket edenlerdir.
B)Bizden öncekilerin yaşam deneyimlerini göz ardı etmekten kaçınmalıyız.
C)Deneyimler bir derstir;ancak bu,ömür boyu sürecek bir ders değildir.
D)İnsan,deneyimleriyle değil,deneyimlerden öğrendikleriyle erdemli olur.
E)Yaşam,her zaman farklı olaylarla dolu olduğundan,geçmişi bir kenara bırakmalıyız.
13.”Savaşta dövüşenlerden çok,kaçanlar ölür.” Cümlesinde anlatılmak istenene en yakın yargı,aşağıdakilerden hangisidir?
A)Güçlüklerden kaçmak kurtuluş değildir;kurtuluş onlarla savaşmaktır.
B)Güçlüklerle mücadele etmenin tek yolu,savaş değildir.
C)Zor işlerden kaçmak,insanın acizliğini gösterir.
D)Zorluklarla uğraşanlar,hiçbir zaman yenilgiye uğramazlar.
E)Zor işlerden kaçmak,her zaman kurtuluştur.
14.Davranışlarımı bazen anlamlandıramıyor,kendi kendime gülüyorum;ama aynı şeyi yapmaktan da kendimi alamıyorum.Örneğin,pazardan gelen birisine “Pazardan mı geliyorsun?”,çamaşır yıkayan birisine “Çamaşır mı yıkıyorsun?”,ders çalışan birisine “Ders mi çalışıyorsun?” diye sormamızı anlamlandıramıyorum.Ne yaptığını gördüğümüz halde niçin böyle sorular sorarız herkese,bilemiyorum.
Yukarıdaki parçada üzerinde durulan nedir?
A)İnsanların çeşitli özellikleri B)Anlamsız davranışlar
C)İnsanların farklılıkları D)Hayatın giderek değişmesi
E)Karşıt davranışlar
15.Amerika’nın o ünlü köprülerinden birinin üstünde dilencilik yapan kör bir adam varmış.Dilencinin göğsünde “Doğuştan kördür.” Yazan bir tabela asılıymış.Köprüden geçenlerden biri bu tabelayı ters çevirmiş ve tabelanın arkasına “Bahar geliyor,ama ben baharı göremeyeceğim!” yazıp tekrar dilencinin göğsüne asmış.Bu olaydan sonra beş kat artmış dilencinin günlük kazancı.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçaya başlık olmaya en uygundur?
A)Yardımlaşmanın Önemi B)Sözün Gücü
C)İnsan ve Toplum D)Görünüşün Önemi E)Bahar ve İnsan
16.Hayatı,insanı ve tüm evreni ilk yaş bilinciyle her gün yeniden tanımayı istiyorum.Kendimi aşmayı,yenilemeyi,zamanı şimdiye kadar olduğundan daha iyi biçimde kullanmayı istiyorum.İçimdeki mavi kürenin tüm ışıklarını,renklerini ortaya dökmek,daha güzel,daha yoğun,yazdıklarıma benzemez şeyler yazmak istiyorum.İnsan gerçeğini yerelden evrensele taşıyanlardan biri olmak istiyorum.
Bu parça bütünüyle ele alındığında aşağıdaki sorulardan hangisine bir cevap olabilir?
A)Gelecek için zihninizden neler geçiyorsunuz?
B)Hayatı yeterince tanıyor musunuz?
C)Yazdıklarınızı yeterli buluyor musunuz?
D)Bize,kendinizi anlatmak ister misiniz?
E)Yazı yazmak sizi mutlu ediyor mu?
17.Hayat bazen çekilmez oluyor dostlarım.Ne gökyüzü,ne deniz kenarı,ne bağlar,ne bahçeler,ne kız,ne şiir,ne aldığın ceket,ne giydiğin ayakkabı,ne bindiğin araba...Hiçbir şey insanı sarsmıyor,kandıramıyor.Sonra bir şiir düşüyor dilime ve “Gün olur,alır başımı giderim.” Diyorum ama nereye?Tevfik Fikret’in “Ömr-i Muhayyel” şiirindeki mutluluklarla dolu hayal ülkesini,Haşim’in bu dünyada olmayan “O Belde”sini özlüyorum.Çok uzaklarda öyle bir yer olduğunu ve orada bölüşülmeye hazır mutlulukların olduğunu düşlüyorum düşlemesine de sonunda her çeşmeden boş dönüyor elimdeki tas.
Böyle diyen birisi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?
A)Sıkıntılı B)Kararsız C)Bunalımlı D)Umutsuz E)Çaresiz
18.Çocukluğum küçük bir köyde geçti.Yaşamım sıradandı.Olağanüstü bir olay yaşamadım ben.Buna karşılık şehir yaşantısını da tanımak istemedim.Gün gelip zoraki olarak şehre gitmek zorunda kalınca üzülmüştüm.Çünkü şehir kirliydi;hırsızlık,dolandırıcılık,kısacası yalanın bininin bir para olduğu yerdi şehir;ama benim o şirin köyüm öyle miydi?Her şey selam sıcaklığında samimi ve içtendi burada.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
A)Çocuk köyden ayrılırken üzülmüştür.
B)Şehir köy ile karşılaştırılmıştır.
C)Şehirde modern imkânlar daha fazladır.
D)Çocuğun köyde sıradan bir hayatı vardır.
E)Çocuk köyüne özlem duymaktadır.
19.Aşağıdakilerin hangisinde ünsüz benzeşmesine aykırı bir kullanım vardır?
A)Sisler Bulvarı’ndan geçtim sırsıklam.
B)Yağmur bardakdan boşanırcasına yağıyordu.
C)Çocuğun ipek tenine hafifçe dokundu.
D)Yakıp yırtmıştım bütün mektuplarımı.
E)Herkesten farklı olduğunu söylerdi hep.
20.”Çocuğunu dövdüğünü kabul etmek istemeyeceğini bildiğim için konuşmamayı yeğledim.” cümlesinde kaç yerde ünsüz yumuşaması vardır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
21.”Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer.
Bu atasözünde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A)Kaynaştırma harfi B)Ses düşmesi
C)Ses yumuşaması D)Ünlü daralması
E)Ünsüz benzeşmesi
22.Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde farklı bir ses olayı vardır?
A)Yavrusunu kucağına aldı doyasıya kokladı.
B)Gönlümde açmadan solan bir gülsün.
C)Azıcık aşım,kaygısız başım.
D)Sızladı yüreğim seni görünce.
E)Çocuğun benzi gittikçe sararıyordu.
23.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-de” bağlacının yazımıyla ilgili bir yazım yanlışı yoktur?
A)Gelipte bizi bulamazsan kapıya not bırak.
B)Sende kalan mektuplarıda gönder.
C)Oraya şimdi de daha sonrada gidebiliriz.
D)Bu servetin hepsini çalışıp ta kazandım.
E)Gidip de dönmemek,dönüp de görmemek var.
24.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A)Onların evi 6.ıncı katta değil miydi?
B)Her şey senin istediğin gibi olamaz.
C)Ben de onunla birlikte yürüdüm.
D)Bu yıl sınav mayısta yapılacak.
E)Bu dershane ODTÜ’yü hayal olmaktan çıkarıyor.
25.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A)Amcamın kızı Ayşe 3 Mart 1991 de doğdu.
B)Dün konuştuğum kişiyle Cuma günü buluşuyoruz.
C)Ankara’daki arkadaşım haziran ayında gelecek.
D)Okullar,geçen yıl 15 Haziran 2007’de kapandı.
E)Yapraklar,eylül ayında dökülmeye başlar.
26.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta(:) yerinde kullanılmıştır?
A)Arkadaşını gördü:Onunla üç dakika konuştu.
B)Bir haf ta önce kış geldi:Her yer karlarla örtüldü.
C)Çocuklar uzaktan göründüler:Birazdan burada olurlar.
D)Garip davranmasının sebebi şudur:Uykusuzluk.
E)Bunların hepsi de çok çalışkandır:Bunu o da biliyor.
27.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül(;) yerinde kullanılmıştır?
A)Olayı ne arkadaşına;ne de ailesine anlattı.
B)İnsan;kendi başarısını kendi hazırlar.
C)Bu konuları anlattım;da ama onlar anlamamış.
D)Cihan yıkılsa;emin ol,bu cephe sarsılmaz.
E)Yoldaki çocuklardan henüz haber alamadık;yoksa başlarına bir iş mi geldi?
28.Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü türce ötekilerden farklıdır?
A)Bizim eve bir süzgeç almalısın.
B)Bu öksürük şurubunu her akşam içmelisin.
C)Bu sabah kışlaya iki bölük asker geldi.
D)Şimdi getirilen balığın yüzgeçleri çok geniş.
E)Bölgemizde başaklar sararmaya başladı.
29.Aşağıdakilerin hangisinde “-ler” eki eklendiği kelimeye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır?
A)Onun dünyalar kadar malı var.
B)O gün ne karlar yağdı,ne karlar!
C)Akşama kadar güneşlerde yatarsan böyle olur.
D)Ne güzeller sevdim,zaten yoktular.
E)Çocuk,iki gündür ateşler içinde yatıyor.
30.Aşağıdaki dizelerin hangisinde türemiş sözcük yoktur?
A)Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde.
B)Gökyüzü ekilmiş yıldız dağı gibi.
C)Bugün uçurtma uçuruyordum rüyamda.
D)Yalnızlığın sesini duyuyordum her an.
E)Siz baksanız da bir şey göremezsiniz.
31.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük,birden çok yapım eki almıştır?
A)Sevgi insanın en iyi duygularındandır.
B)Akıncı cetlerinin ihtirasını duydum.
C)Ev sahibi kiracısına çok iyi davranıyordu.
D)Balıkçıya gideceğini söyleyerek buradan ayrılmıştı.
E)İlk kez bu yıl gözlük kullanmak zorunda kaldım.
32.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada yanlışlık yapılmıştır?
A)Ünlü yönetmen/bu filmle/Oscar Ödülü’nü/kazanmıştı.
B)Aydınlarımız/halka yaklaştıkça/daha çok/seviliyor.
C)Köylüler/bataklığı kurutmak için/ne yapacaklarını/bilmiyordu.
D)Dünkü soygunda/polis/hırsızlardan ikisini/yakalamış.
E)Kitap okumak/bir insanın dünya görüşünü/ çok/genişletir.
33.Çam ağaçlarının gölgesi karlı kaplı toprağa yansıyordu.
Bu cümlenin ögeleri sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A)Özne,belirtili nesne,dolaylı tümleç,yüklem
B)Özne,dolaylı tümleç,yüklem
C)Belirtili nesne,dolaylı tümleç,yüklem
D)Özne,dolaylı tümleç,belirtili nesne,yüklem
E)Belirtili nesne,zarf tümleci,yüklem
Başarmanızı dilerim.
Selahattin ÇETİN
Edebiyat öğretmeni
CEVAP ANAHTARI
9.SINIF DİL VE ANLATIM DERSİ
2.DÖNEM 1.YAZILI
1.E
2.B
3.C
4.E
5.D
6.E
7.C
8.B
9.A
10.D
11.C
12.D
13.A
14.B
15.B
16.A
17.B
18.C
19.B
20.D
21.D
22.C
23.E
24.A
25.A
26.D
27.E
28.E
29.D
30.E
31.B
32.C
33.C
1. İnsanlarla olan ilişkilerinde açık oynamayı severdi.
Altı çizili sözün cümleye kattığı anlam,aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A)Yolu hemen hemen yarıladık.
B)Göz göre göre battı.
C)Belirgin bir görüşü olmadı.
D)Kolay anlaşılır bir insandı.
E)Benim hiçbir gizli niyetim yok.
2.Şiirler,romanlar ve öteki edebi ürünler kişiyi beslediği için okunur.
“Beslediği” sözcüğünün bu cümledeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
A)incelttiği B)zenginleştirdiği C)güçlendirdiği
D)yoğunlaştırdığı E)arttırdığı
3.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kırmak” sözcüğü” temel anlamıyla kullanılmıştır?
A)Akşamki lodos soğuğu kırdı.
B)Hastalık hayvanların tümünü kırdı.
C)Ağaca uzanıp küçük bir dal kırdı.
D)Kaptan geminin dümenini sola kırdı.
E)Son saldırı askerlerin direncini kırdı.
4.Tek bir sözcükle anlatılacak bir kavramın birden çok sözcükle anlatılmasına “dolaylama” denir.
Aşağıdakilerin hangisinde dolaylama yapılmamıştır?
A)Türkiye’nin tahıl ambarına doğru yola çıktık.
B)Ünlü sanatçı çağın vebasına yakalanmış.
C)Önce müzikte,sonra beyaz perdede başarılı oldu.
D)Yoksullar kara kışı hiç sevmez.
5.Söylenişleri bir,anlamları ve çoğu kez de türleri farklı olan sözcüklere “sesteş sözcükler” denir.
Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek olabilecek bir sözcük kullanılmamıştır?
A)Bu yıl kış soğuk geçiyor.
B)Kâğıdın iki yüzüne yazı yazdı.
C)Aralarındaki bağ oldukça güçlüydü.
D)Odaya,sessizce girdi.
E)Kır saçları onu olgun gösteriyor.
6.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili kelime ötekilere göre daha genel anlamlıdır?
A)Malatya’da kayısıların dallarını erken budarlar.
B)Okulun bahçesine ağaç dikmek için çukurlar kazılmış.
C)Meyve ağaçlarının aşı zamanı çoktan geçmişti.
D)Orman Müdürlüğüne fidan almak için gitmiştik.
E)Bu bitkilerin özlerinden böcekler de yararlanır.
7.Aşağıdaki deyimlerin hangisi “bir konu üzerinde inceleme yapmadan rastgele söz söylemek” anlamındadır?
A)Kafa patlatmak B)Kafası çalışmak
C)Kafadan atmak D)Kafası durmak E)Kafa tutmak
8.Aşağıdakilerden hangisi bir atasözüdür?
A)Dört ayak üstüne düştü.
B)Yalnız taş duvar olmaz.
C)Gözleri fal taşı gibi açıldı.
D)Har vurup harman savurdu.
E)Sözü ağzında geveledi.
9.I.Bir koyundan iki post çıkmaz.
II.Açma sırrı dostuna,o da söyler dostuna.
III.Bir korkak bir orduyu bozar.
IV.Komşu komşunun külüne muhtaçtır.
V.Bir ağızdan çıkan bin ağza yayılır.
Yukarıdaki atasözlerinden hangileri aynı anlamdadır?
A)II. ve V. B)I. Ve III. C)IV. Ve V.
D)I. ve IV. E)II. ve IV.
10.Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A)Üzüm üzüme baka baka kararır.
B)Arı,bal yapacak çiçeği bilir.
C)Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez.
D)Kusursuz dost arayan dostsuz kalır.
E)Ağaç yaş iken eğilir.
11.”Şiir duygudur,ama duygu şiir değildir.” Cümlesine aşağıdakilerden hangisi anlamca en yakındır?
A)Şiir duygusuz,duygu şiirsiz olmaz.
B)Şiiri duygu diye tanımlamak mümkündür.
C)Şiirde duygu ön plandadır;ama duyguda şiir ön planda değildir.
D)Şiirde duygu çok önemlidir.
E)Şiirin kaynağı duygu;duygunun kaynağı da şiirdir.
12.İnsanlar tecrübeleri ölçüsünde değil,tecrübelerden aldıkları dersler nispetinde olgundur.
Aşağıdakilerden hangisi,bu cümleyle yakın anlamdadır?
A)Yaşadıklarını dikkate alan insanlar,aklı başında hareket edenlerdir.
B)Bizden öncekilerin yaşam deneyimlerini göz ardı etmekten kaçınmalıyız.
C)Deneyimler bir derstir;ancak bu,ömür boyu sürecek bir ders değildir.
D)İnsan,deneyimleriyle değil,deneyimlerden öğrendikleriyle erdemli olur.
E)Yaşam,her zaman farklı olaylarla dolu olduğundan,geçmişi bir kenara bırakmalıyız.
13.”Savaşta dövüşenlerden çok,kaçanlar ölür.” Cümlesinde anlatılmak istenene en yakın yargı,aşağıdakilerden hangisidir?
A)Güçlüklerden kaçmak kurtuluş değildir;kurtuluş onlarla savaşmaktır.
B)Güçlüklerle mücadele etmenin tek yolu,savaş değildir.
C)Zor işlerden kaçmak,insanın acizliğini gösterir.
D)Zorluklarla uğraşanlar,hiçbir zaman yenilgiye uğramazlar.
E)Zor işlerden kaçmak,her zaman kurtuluştur.
14.Davranışlarımı bazen anlamlandıramıyor,kendi kendime gülüyorum;ama aynı şeyi yapmaktan da kendimi alamıyorum.Örneğin,pazardan gelen birisine “Pazardan mı geliyorsun?”,çamaşır yıkayan birisine “Çamaşır mı yıkıyorsun?”,ders çalışan birisine “Ders mi çalışıyorsun?” diye sormamızı anlamlandıramıyorum.Ne yaptığını gördüğümüz halde niçin böyle sorular sorarız herkese,bilemiyorum.
Yukarıdaki parçada üzerinde durulan nedir?
A)İnsanların çeşitli özellikleri B)Anlamsız davranışlar
C)İnsanların farklılıkları D)Hayatın giderek değişmesi
E)Karşıt davranışlar
15.Amerika’nın o ünlü köprülerinden birinin üstünde dilencilik yapan kör bir adam varmış.Dilencinin göğsünde “Doğuştan kördür.” Yazan bir tabela asılıymış.Köprüden geçenlerden biri bu tabelayı ters çevirmiş ve tabelanın arkasına “Bahar geliyor,ama ben baharı göremeyeceğim!” yazıp tekrar dilencinin göğsüne asmış.Bu olaydan sonra beş kat artmış dilencinin günlük kazancı.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçaya başlık olmaya en uygundur?
A)Yardımlaşmanın Önemi B)Sözün Gücü
C)İnsan ve Toplum D)Görünüşün Önemi E)Bahar ve İnsan
16.Hayatı,insanı ve tüm evreni ilk yaş bilinciyle her gün yeniden tanımayı istiyorum.Kendimi aşmayı,yenilemeyi,zamanı şimdiye kadar olduğundan daha iyi biçimde kullanmayı istiyorum.İçimdeki mavi kürenin tüm ışıklarını,renklerini ortaya dökmek,daha güzel,daha yoğun,yazdıklarıma benzemez şeyler yazmak istiyorum.İnsan gerçeğini yerelden evrensele taşıyanlardan biri olmak istiyorum.
Bu parça bütünüyle ele alındığında aşağıdaki sorulardan hangisine bir cevap olabilir?
A)Gelecek için zihninizden neler geçiyorsunuz?
B)Hayatı yeterince tanıyor musunuz?
C)Yazdıklarınızı yeterli buluyor musunuz?
D)Bize,kendinizi anlatmak ister misiniz?
E)Yazı yazmak sizi mutlu ediyor mu?
17.Hayat bazen çekilmez oluyor dostlarım.Ne gökyüzü,ne deniz kenarı,ne bağlar,ne bahçeler,ne kız,ne şiir,ne aldığın ceket,ne giydiğin ayakkabı,ne bindiğin araba...Hiçbir şey insanı sarsmıyor,kandıramıyor.Sonra bir şiir düşüyor dilime ve “Gün olur,alır başımı giderim.” Diyorum ama nereye?Tevfik Fikret’in “Ömr-i Muhayyel” şiirindeki mutluluklarla dolu hayal ülkesini,Haşim’in bu dünyada olmayan “O Belde”sini özlüyorum.Çok uzaklarda öyle bir yer olduğunu ve orada bölüşülmeye hazır mutlulukların olduğunu düşlüyorum düşlemesine de sonunda her çeşmeden boş dönüyor elimdeki tas.
Böyle diyen birisi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?
A)Sıkıntılı B)Kararsız C)Bunalımlı D)Umutsuz E)Çaresiz
18.Çocukluğum küçük bir köyde geçti.Yaşamım sıradandı.Olağanüstü bir olay yaşamadım ben.Buna karşılık şehir yaşantısını da tanımak istemedim.Gün gelip zoraki olarak şehre gitmek zorunda kalınca üzülmüştüm.Çünkü şehir kirliydi;hırsızlık,dolandırıcılık,kısacası yalanın bininin bir para olduğu yerdi şehir;ama benim o şirin köyüm öyle miydi?Her şey selam sıcaklığında samimi ve içtendi burada.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
A)Çocuk köyden ayrılırken üzülmüştür.
B)Şehir köy ile karşılaştırılmıştır.
C)Şehirde modern imkânlar daha fazladır.
D)Çocuğun köyde sıradan bir hayatı vardır.
E)Çocuk köyüne özlem duymaktadır.
19.Aşağıdakilerin hangisinde ünsüz benzeşmesine aykırı bir kullanım vardır?
A)Sisler Bulvarı’ndan geçtim sırsıklam.
B)Yağmur bardakdan boşanırcasına yağıyordu.
C)Çocuğun ipek tenine hafifçe dokundu.
D)Yakıp yırtmıştım bütün mektuplarımı.
E)Herkesten farklı olduğunu söylerdi hep.
20.”Çocuğunu dövdüğünü kabul etmek istemeyeceğini bildiğim için konuşmamayı yeğledim.” cümlesinde kaç yerde ünsüz yumuşaması vardır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
21.”Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer.
Bu atasözünde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A)Kaynaştırma harfi B)Ses düşmesi
C)Ses yumuşaması D)Ünlü daralması
E)Ünsüz benzeşmesi
22.Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde farklı bir ses olayı vardır?
A)Yavrusunu kucağına aldı doyasıya kokladı.
B)Gönlümde açmadan solan bir gülsün.
C)Azıcık aşım,kaygısız başım.
D)Sızladı yüreğim seni görünce.
E)Çocuğun benzi gittikçe sararıyordu.
23.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-de” bağlacının yazımıyla ilgili bir yazım yanlışı yoktur?
A)Gelipte bizi bulamazsan kapıya not bırak.
B)Sende kalan mektuplarıda gönder.
C)Oraya şimdi de daha sonrada gidebiliriz.
D)Bu servetin hepsini çalışıp ta kazandım.
E)Gidip de dönmemek,dönüp de görmemek var.
24.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A)Onların evi 6.ıncı katta değil miydi?
B)Her şey senin istediğin gibi olamaz.
C)Ben de onunla birlikte yürüdüm.
D)Bu yıl sınav mayısta yapılacak.
E)Bu dershane ODTÜ’yü hayal olmaktan çıkarıyor.
25.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A)Amcamın kızı Ayşe 3 Mart 1991 de doğdu.
B)Dün konuştuğum kişiyle Cuma günü buluşuyoruz.
C)Ankara’daki arkadaşım haziran ayında gelecek.
D)Okullar,geçen yıl 15 Haziran 2007’de kapandı.
E)Yapraklar,eylül ayında dökülmeye başlar.
26.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta(:) yerinde kullanılmıştır?
A)Arkadaşını gördü:Onunla üç dakika konuştu.
B)Bir haf ta önce kış geldi:Her yer karlarla örtüldü.
C)Çocuklar uzaktan göründüler:Birazdan burada olurlar.
D)Garip davranmasının sebebi şudur:Uykusuzluk.
E)Bunların hepsi de çok çalışkandır:Bunu o da biliyor.
27.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül(;) yerinde kullanılmıştır?
A)Olayı ne arkadaşına;ne de ailesine anlattı.
B)İnsan;kendi başarısını kendi hazırlar.
C)Bu konuları anlattım;da ama onlar anlamamış.
D)Cihan yıkılsa;emin ol,bu cephe sarsılmaz.
E)Yoldaki çocuklardan henüz haber alamadık;yoksa başlarına bir iş mi geldi?
28.Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü türce ötekilerden farklıdır?
A)Bizim eve bir süzgeç almalısın.
B)Bu öksürük şurubunu her akşam içmelisin.
C)Bu sabah kışlaya iki bölük asker geldi.
D)Şimdi getirilen balığın yüzgeçleri çok geniş.
E)Bölgemizde başaklar sararmaya başladı.
29.Aşağıdakilerin hangisinde “-ler” eki eklendiği kelimeye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır?
A)Onun dünyalar kadar malı var.
B)O gün ne karlar yağdı,ne karlar!
C)Akşama kadar güneşlerde yatarsan böyle olur.
D)Ne güzeller sevdim,zaten yoktular.
E)Çocuk,iki gündür ateşler içinde yatıyor.
30.Aşağıdaki dizelerin hangisinde türemiş sözcük yoktur?
A)Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde.
B)Gökyüzü ekilmiş yıldız dağı gibi.
C)Bugün uçurtma uçuruyordum rüyamda.
D)Yalnızlığın sesini duyuyordum her an.
E)Siz baksanız da bir şey göremezsiniz.
31.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük,birden çok yapım eki almıştır?
A)Sevgi insanın en iyi duygularındandır.
B)Akıncı cetlerinin ihtirasını duydum.
C)Ev sahibi kiracısına çok iyi davranıyordu.
D)Balıkçıya gideceğini söyleyerek buradan ayrılmıştı.
E)İlk kez bu yıl gözlük kullanmak zorunda kaldım.
32.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada yanlışlık yapılmıştır?
A)Ünlü yönetmen/bu filmle/Oscar Ödülü’nü/kazanmıştı.
B)Aydınlarımız/halka yaklaştıkça/daha çok/seviliyor.
C)Köylüler/bataklığı kurutmak için/ne yapacaklarını/bilmiyordu.
D)Dünkü soygunda/polis/hırsızlardan ikisini/yakalamış.
E)Kitap okumak/bir insanın dünya görüşünü/ çok/genişletir.
33.Çam ağaçlarının gölgesi karlı kaplı toprağa yansıyordu.
Bu cümlenin ögeleri sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A)Özne,belirtili nesne,dolaylı tümleç,yüklem
B)Özne,dolaylı tümleç,yüklem
C)Belirtili nesne,dolaylı tümleç,yüklem
D)Özne,dolaylı tümleç,belirtili nesne,yüklem
E)Belirtili nesne,zarf tümleci,yüklem
Başarmanızı dilerim.
Selahattin ÇETİN
Edebiyat öğretmeni
CEVAP ANAHTARI
9.SINIF DİL VE ANLATIM DERSİ
2.DÖNEM 1.YAZILI
1.E
2.B
3.C
4.E
5.D
6.E
7.C
8.B
9.A
10.D
11.C
12.D
13.A
14.B
15.B
16.A
17.B
18.C
19.B
20.D
21.D
22.C
23.E
24.A
25.A
26.D
27.E
28.E
29.D
30.E
31.B
32.C
33.C
ÖSYS'DE ÇIKMIŞ EDEBİYAT SORULARI
1988 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1. Aşağıdakilerden hangisi halk şairlerimizin ortak özellikleri arasında yer almaz?
A) Nazım birimi olarak dörtlüğü kullanmaları
B) Aruzla yazanlar bulunmakla birlikte kullandıkları asıl ölçünün hece olması
C) Şiirlerini, halk arasında kullanılan konuşma diliyle söylemeleri
D) Şiirlerinde genellikle yarım kafiye kullanmaları
E) Eserlerinde dini, mistik konuların yanı sıra devrin bazı sosyal olaylarını ele almaları
2. Baki. gelmiş geçmiş Divan şairlerimizin çoğundan daha az eser vermiş, bir küçük divan bırakmıştır. Buna karşın Divan edebiyatımızın en büyük şairlerinden biri olarak bilinir Bu başarının belli başlı nedenini, onun.... aramalıyız. Bakinin tek dizesi bile. yazarını hemen belirler.
Bu parçada boş kalan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) yergilerindeki hünerinde
B) dilindeki sadelikte
C) seçtiği konuların güzelliğinde
D) kendine özgü üslubunda
E) aruzdaki ustalığında
3. Xl. Yüzyıl dil ürünlerinden olan bu eserin değeri. yalnızca Türk dilinin sözcüklerini toplamak, kurallarını ve yöntemlerini bildirmek, ölçülerini açıklamaktan ileri gelmez. Sözcükleri açıklarken tarih, coğrafya, folklor ve edebiyata ilişkin bilgiler. toplumsal yaşayışa ilişkin ipuçları da vergi..
Bu paragrafta sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A)Divan-ı Hikmet Ahmet Yesevi
B)Muhakemetü’l-Lügateyn: Ali Şir Nevai
C)Divanü Lugati’t-Türk: Kaşgarlı Mahmut
D)Kutadgu Bilig; Yusuf Has Hacip
E)Atabetül-Hakayık; Edip Ahmet
4. Tanzimat dönemi şairlerinden Recaizade M. Ekremin çevresinde toplanan gençler, artık kendi başlarına var olmanın yollarını ararlar ve bir dergide birleştirirler. Bunların arasında, sonradan romancı olarak ün kazanmış iki yazarımız da vardır.
Paragrafta sözü edilen dergi ile iki yazarımız aşağıdakilerin hangisinde. bir arada verilmiştir?
A) Servet-i Fünun; Halit Ziya. Mehmet Rauf
B) Malumat; Hüseyin Cahit. Ahmet Rasim
C) Genç Kalemler; Halit Ziya. Ömer Seyfettin
D) Serveti Fünun; Samipaşazade Sezai. Hüseyin Cahit
E) Malumat; Mehmet Rauf. Hüseyin Rahmi
5.Şiirinde sonsuzluğa ulaşma duygusu. ölüm kaygısı, aşk ve lirizm başlıca temalar olarak görülür. Eski şiiri günümüzde de yaşatmış bir şairdir. İstanbulun doğa güzelliklerini yansıtan bir şair olarak tanınmıştır. Divan şiirini çağdaş bir yorumla veren şiirleri de vardır.
Yukarıda sözü edilen şair kimdir?
A) Yahya Kemal Beyatlı
B) Ahmet Haşim
C) Faruk Nafiz Çamlıbel
D) Ahmet Hamdi Tanpınar
E) Cahit Sıtkı Tarancı
6. Aşağıdakilerden hangisinde doğal destanlar bir arada verilmiştir?
A) ilyada. Kalavela. Oğuz Kağan
B) İlyada. Kaybolmuş Cennet. Oğuz Kağan
C) Kaybolmuş Cennet. Kalavela. Şehname
D) ilyada. Kurtarılmış Kudüs. kalavela
E) Kurtarılmış Kudüs. Şehname. Odysseia
7.Aşağıdakilerden hangisi anonim halk edebiyatı ürünlerinden değildir?
A) Mani
B) Koşma
C) Ninni
D) Ağıt
E) Türkü
8.Kısmetindir gezdiren yer yer seni, Arşa çıksan yer yer akıbet seni. Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mecaz
B)Cinas
C)Kafiye
D)istiare
E)Hüsn-i Talil
9.Moliere,Lacine ve La Fontaine’nin ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir?
A)Tanzimatçıları en çok etkileyen yazarlar olmaları
B)Klasik akımın temsilcileri olmaları
C)Aynı tür eserler vermeleri
D)Kendi alanlarındaki ilk eserleri vermiş olmaları
10.Yazar roman kişilerini insanların kimi zaaflarını örneklendirmek için kullanır.Bu kişileri doğru yoldan çıkaran,kötü yapan içinde yaşadıkları koşullar yada çevre değil içgüdülerdir.hangi sınıftan hangi yaştan olursa olsunlar onları yöneten ve yönlendiren aynı şeydir. Bu paragrafta sözü edilen yazarın eserleri aşağıdaki edebiyat akımlarının hangisine girebilir?
A)Klasisizm
B)Romantizm
C)Realizm
D)Natüralizm
E)Sürrealizm
11.Anavarza atoynağı
Kana bulanmış gömleği
Kıyman a zalımlar kıyman
Kör karının bi deyneği
Yaşlı bir kadının öldürülen tek oğlu için duyduğu acıyı dile getiren bu dörtlükte,aşağıdakilerden hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A)Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme
B)Bir sözcüğü iki anlamını birden sezdirecek biçimde kullanma
C)Bir sözcüğü gerçek anlamı dışında başka bir sözcük yerine kullanma
D)Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bırakarak olguyu başka bir nedene bağlama
E)Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma
1-E 2-D 3-C 4-A 5-A 6-A 7-B 8-B 9-B 10-D 11-C
1989 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1 - ... için şiirlerini Arapça, Farsça, Türkçe sözcü sözcüklerden oluşan, halkın zor anlayacağı bir dille yazmışlardır. Bu tutumlarıyla elbette yenilikler getirmişlerdi edebiyatımıza. Arıcak bu yeniliklerle yeni bir şiir kuramamışlar, sadece eski şiiri. divan şiirini yıkmaya çalışmışlardı.
Vurgulanmak istenen düşünceye göre. bu paragrafın başına getirilebilecek en uygun sözler aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tanzimat ve Edebiyat-ı Cedide şairlerinin çoğu Batının etkisinde kaldıkları
B) Tanzimat ve Edebiyat-ı Cedide şairleri. şiiri, şiire özgü öğeler açısından değil, düşünceleri yaymada bir araç olarak değerlendirdikleri
C) Edebiyat-ı Cedide şairleri şiirleri,eski şiir geleneğimizden,usta şairlerin eserlerinden yararlanamadıkları
D) Halk dönük bir edebiyat oluşturmak isteyen Tanzimat şairleri , şiirde içeriğin yanında dilin de önemli olduğu gerçeğini kavrayamadıkları
E) Tanzimatçılar, Türkçeyi çıkmazdan kurtarmak. aydın da halkın da anlayabileceği bir dile ulaşmak
2. Adam, elini uzattı; tam onu koparacağı sırada mor menekşe: Bana dokunma’ diye bağırdı.
Bu cümledeki en belirgin öz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Teşbih (benzetme)
B) Tezat
C) istiare
D) kinaye
E) intak (konuşma)
3. Dünya edebiyatına deneme türünün ilk örneklerini kazandıran ve bu türün temsilcisi sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Boileau
B) La Fonteine
c) Montaigne
D) Voltaire
E) J.J Rousseau
4. Yazar, bir toplum gerçeğini belirtmek istiyor. Bir çevreyi. bu çevrenin kişilerini görmüş. biliyor. Bundan bir roman çıkarmak istemiş. Ne var ki romanı okuyup bitirdikten sonra zihnimizde yalnız birtakım olaylarını izleri kalıyor. Bir de yazarın bunlara karşı yergici tutumu. Yazarın tutumunu beğeniyor, öfkesine katılıyoruz. Ama bu kitabı deneme ile röportaj arası bir yapıt olmaktan kurtaramıyor. (Daha doğrusu ona bir roman tadı kazandırmıyor.
Bu parçada, aşağıdaki edebiyat türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A)Günlük B) Eleştiri C)Anı D)Fıkra E)Makale
5. İlahi,kabul serıdenı ret senden şifa senden, derman senden... İlahi, iman verdin, daim eyle; ihsan verdin, kaim eyle,
Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Imale B) Seci C) Aliterasyorı D) Redif E) Cinas
6. Aşağıdakilerden hangisi, halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A)Münacat,naat,mesnevi,mersiye gibi ortak tür ve konuların kullanılması
B)İslamiyetten önceki Türk edebiyatı geleneğini sürdüren sözlü bir edebiyat olması
C)Şiirde hece ölçüsü ve yarım kafiye kullanılması
D)Şiirlerin saz şairi ya da ‘’aşık’’ denen şairlerce,’’bağlama adı verilen bir sazla söylenmesi
E)Düşünce ve duyguların dörder dizelik bentler biçiminde anlatılması
7. Divan edebiyatı ile Tanzimat edebiyatının karşılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Divan şiirindeki ‘parça güzelliği anlayışı yerine, Tanzimat şairleri konu birliğine ve ‘bütün güzelliğine önem vermişlerdir.
B) Divan edebiyatında sanatçılar, seçkin kişiler için eser vermiş, Tanzimatçılar ise halk için yazmayı amaçlamışlardır.
C) Divan edebiyatında aruz ölçüsü kullanılmış, Tanzimat edebiyatında ise aruzun yanında az da olsa hece ölçüsüne yer verilmiştir.
D) Divan nesrinde söz hünerleri gösterme, Tanzimat nesrinde ise birtakım düşünceleri halka yayma amaçlanmıştır.
E) Tanzimat nazmında, Divan edebiyatı nazım biçimleri tümüyle bırakılıp Fransız şiirinde görülen nazım biçimleri benimsenmiştir.
8. Aşağıdaki cümlelerini hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Edebiyat-t Cedide sanatçıları hikaye ve romanda realizm ve natüralizm. şiirde parnasizm ve sembolizm akımlarının etkisinde kalmışlardır.
B) Tanzimat edebiyatının ilk döneminde eser veren romancılarımızda romantizm akımının etkileri görülür.
C) Edebiyat-ı Cedide sanatçıları, şiir, hikaye, roman. fıkra. makale türlerinde eser vermişlerdir.
D) Ömer Seyfettin, hikayelerinin konularını, günlük hayattaki gözlemlerinden, çocukluk anılarından ve tarihten almıştır.
E) Türk edebiyatının ilk realist eseri. Recaizade Mahmut Ekrem’in intibah adlı romanıdır.
9.Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden biri değildir?
A)Olayların belli bir zamana bağlanmaması
B)mişli geçmiş zamanla anlatılması
C)Belli bir yazarın bulunmaması
D)Milli duygularla dini inançları işlemesi
E)Eğitici nitelik taşıması
10. Aşağıdakilerden hangisi, Servet-i Fünun
edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Sone, terza-rima gibi nazım biçimlerinin benimsenmesi
B) Aruz vezninin kullanılması
C) Romanlarda, olayların genellikle İstanbul dışında geçmesi
D) Nazmın nesre yaklaştırılması
E) Yabancı sözcüklerle yüklü bir dil kullanılması
11. 1909’da Fecr-i Ati topluluğuna katıldı. Bu topluluğun dağılmasından sonra da şiirler yazmayı sürdürdü. Şiirlerinin hepsi de aruzla yazılmıştır. Aşk ve doğa. temalarını işlediği, sembolizm akımı anlayışına uygun olarak yazdığı şiirlerinde hayale ve müziğe büyük önem verdi. Güçlü şiirleri yanında, değişik konuları yoğun bir dille anlatan fıkraları da vardır.
Burada sözü adlloıı sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Haşim
B)Cenap Şehabettin
C) Süleyman Nazif
D) Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Yahya Kemal Beyatlı
12. Tanzimat’tan Cumhuriyet sonrasına uzanan bir zaman dilimini romanına konu edinmiştir. Büyük değişimlerin ve bunalımların yer aldığı bu zaman dilimi içinde, kuşaklar arasındaki görüş farklılıklarını ve çatışmaları, halk-aydın çelişkisini işlemiştir. Öyle ki tarihsel ve sosyal olayları yansıttığı romanları birbirini bütünleyen bir zincirleniş içinde, çağdaş, siyasal ve sosyal tarihimizin panoramasını vermektedir.
Bu yargilarla değerlendirilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Refik Halit Karay
B) Hüseyin Rahmi Gürpınar
C) Reşat Nuri Güntekin
D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Halide Edip Adıvar
1-B 2-E 3-C 4-B 5-B 6-A 7-E 8-E 9-D 10-C 11-A 12-D
1990 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Fransız edebiyatında şair, romancı ve oyun yazarı olarak tanınır. ‘Cromwel” adlı oyununun önsözünde klasik estetiğin tüm bağlayıcı kurallarına karşı çıkarak “Romantizm” akımının ilkelerini ortaya koyar. Mücadeleyle geçen hareketli yaşamında halkın sevgisini kazanır. Ünlü romanı “Notre Dame’ın kamburu” dünya klasikleri arasında yerini alır.
Burada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Voltaire
B) Diderot
C) Racine
D) Victor Hugo
E) Alexandre Dumas
2.Yalnız zaman olur bazı akşamlar
Bir kadın çehresi: yanarken camlar
Bir lahza belirir loş aynalarda
Bu dizelerde geçen, yanarken camlar’ sözünde, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme
B) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma
C) Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma
D) insanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma
E) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, haşa giden bir nedene bağlama
4. Bir halk edebiyatı ürünü olan “mani” aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yazarları belli değildir.
B) Kafiye düzeni a-a-b-a biçimindedir.
C) Anlatılmak istenen duygu ya da düşünce iki dizede bulunur.
D) ilk iki dize, son iki dize ile yalnız kafiye bakımından ilgilidir.
E) Yalnızca aşk konusu işlenir.
5. Aşağıdakilerden hangisi eski Yunan edebiyatı tiyatro yazarlarından biri değildir?
A) Aiskhylos
B) Sophokles
C) Sokrates
D) Euripides
E) Aristophanes
6. Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Edebiyatı, düşüncelerini halka yaymak, toplumu geliştirmek için bir araç olarak kullanmıştır.
B) Eski edebiyata karşı olduğu halde yeni düşünce ve kavramları yazmak amacıyla yazdığı şiirlerinin çoğunda biçim ve dil bakımından eskiye bağlı kalmıştır.
C)Batı şiirini tanıtmak amacıyla Fransız şairlerinden manzum çeviriler yapmıştır.
D)Edebiyattaki yerini, nesir alanında özellikle makale,piyes,roman,eleştiri,tarih türünde yazdığı eserler belirlemiştir.
E)Yazıda konuşma dilinin kullanılmasından yana olmuş ve özellikle tiyatrolarını oldukça sade bir dille yazmıştır.
7. Çürüyen, yozlaşan İstanbul ve bu İstanbulun çürümüş, yozlaşmış insanları... Mithat Cemal Kuntayın romanından sürekli olarak bir küf kokusu gelir burnunuza. İstanbul’un birbirini izleyen üç dönemini yansıtmak isteyen yazar, gözlerini hep bu kokuşmuşluğa dikmiştir. Yalnız kişisel çıkarları peşinde koşanlar, dalkavuklar, jurnalciler.. Bir pislik, bir kokuşmuşluk perdesine bürünmüş olarak anlatır İstanbulu.
Aşağıdaki şairlerden hangisi İstanbul’u şiirinde bu parçada belirtilen yönleriyle yansıtmaya çalışmıştır?
A) Cenap Şahabettin
B) Tevfik Fikret
C) Mehmet Emin
D) Mehmet Akif
E) Celal Sahir
8. Dilde sadeleşme hareketi, Yeni Lisan” adıyla aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde yer almıştır?
A) Tanzimat
B) Servet-i Fünun
C) Fecr-i Ati
D) Milli Edebiyat
E) Cumhuriyet
9.İlk şiirlerini Dergah ile Milli Mecmua’da yayımladı. Hecenin beş şairine bağlanmayarak sanatını tek başına kurdu. İçtenlikli ve ince, duygusal yönü ağır basan memleket şiirleriyle tanındı; hece ölçüsüne yeni olanaklar,Halk edebiyatıyla ilgili kimi çalışmalarda bulundu. Şiirleri ‘Şürle’ adlı kitapta toplandı. “Koçyiğit
Köroğlu’, “Köşebaşı’ gibi piyesleri, tiyatrolarda ilgiyle izlendi.
Burada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar B) Faruk Nafiz Çamlıbel
C) Orhan Seyfi Orhon
D) Enis Behiç Koryürek E) Ahmet Kutsi Tecer
10. Yapıtlarında daha çok kırsal kesim insanlarını anlatan birkaç yazar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’yla görüşmeye gider. Bu ilgiden çok hoşnut olan Yakup Kadri, bir ara merakla konuk yazarlara nerelerden geldiklerini sorar. Yazarlardan biri gülerek: “Yabandan geliyoruz üstat, Yaban’dan!” der.
Parçada geçen “Yabandan geliyoruz.” sözünde, aşağıdaki açıklamaların hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiğini bilmezlikten gelme
B) Bir Sözcüğü alışılmış anlamının dışında bir anlamda kullanma
C) Söylenmek isteneni en az sözcükle anlatma
D) Bir gerçeği sezdirmek için bir sözü hem gerçek hem de mecaz anlamıyla kullanma
E) Söz arasında, bilinen bir duruma işaret etme
1-D 2-B 3-A 4-E 5-C 6-C 7-B 8-D 9-E 10-D 11-D
1991 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Aşağıdaki yapıtlardan hangisi öbürlerinden farklı bir türde yazılmıştır?
A)Anna Karenina
B)Vadideki Zambak
C)Gülünç Kibarlar
D)Tom Sawyer’in Maceraları
E)Madam Bovary
2.Biyografi türüyle benzerlik gösteren eserlere Divan Edebiyatında ne denir?
A)Tezkire B)Münşeat C)Hamse D)Velayetname E)Siyer
3.Nedir can kim anı sen nazenin canane vermezler
Sana aşık olanlar yoluna cana ne vermezler
Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir,anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Cinas B)Hüsn-i talil C)Teşhis D)Tevriye E)İntak
4.Aşağıdakilerden hangisi M.Emin Yurdakul,Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin’in ortak özelliğidir?
A)Fecr-i Ati topluluğuna dahil olmaları
B)Genç Kalemler hareketinin başında bulunmaları
C)Hem nesir hem de nazım alanında eser vermeleri
D)Fikir adamı kişiliklerinin,sanatçı kişiliklerinden güçlü olması
E)Türkçülük akımının öncüleri sayılmaları
5.Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda ünlü bir mektuptur?
A)Harname
B)Şikayetname
C)İskendername
D)Garipname
E)Zafername
6.Düzenleyicisi pek bilinmez.Halkın sözlü geleneğinde oluşup gider.Çağdan çağa ve yöreden yöreye içeriğinde olsun,biçiminde olsun,değişikliklere,bozulmalara,kırpılmalara uğrayabilir.Her zaman bir ezgiyle söylenir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A)Tuyuğ B)Şarkı C)Türkü D)Rubai E)Gazel
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır?
A) Ağaçlar kökünden kopacak gibi,
Bir türlü dinmiyor başlayan tipi
B) Çınla ey coşkun deniz, kayalıklarda çınla
Sar bütün kumsalları o dolaşık saçınla
C) Kardır yağan üstümüze geceden
Yağmurlu, karanlık bir düşünceden
D) Dağlar, omuz omuza yaslanan dağlar
Sular karınca paslanan dağlar
E) Kervan yürür peşi sıra düşemem
Yıldız akar uçsam da yetişemem
8.Halk şiirimizin güçlü soluklu bir şairidir. Kendini yedi yaşından itibaren saza, söze, şiire ve türküye vererek dış dünyasının karanlığını, gönül dünyası ile aydınlatmıştır. Gönül gözüyle yazdığı şiirlerinde birlik, beraberlik, yurt sevgisi, güzellik, gurbet, ayrılık duygularını dile getirmiştir.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre
B) Pir Sultan Abdal
C) Karacaoğlan
D) Aşık Veysel
E) Dadaloğlu
9.Edebiyatımızda, nazmı nesre yak1aştırmadaki ustalığıyla tanınmış sanatçılarımız aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Tevfik Fikret - Yahya Kemal Beyatlı
B) Yahya Kemal Beyatlı - Ziya Paşa
C) Ahmet Haşim - Mehmet Akif Er-soy
D) Mehmet Akif Ersoy - Tevfik Fikret
E) Ziya Paşa - Ahmet Haşim
10. Aşağıdaki dizelerin özellikle hangisinde bir abartma vardır?
A) Bir ah çeksem dağı taşı eritir Gözüm yaşı değirmeni yürütür
B) Bu topraklar ecdadımın ocağı Evim, köyüm hep bu yerin bucağı
C) No doğan güne hükmüm geçer Ne halden anlayan bulunur
D) Derdim çoktur hangisine yanayım Yine tazelendi yürek yarası
E) Yükseğinde büyük namlı karın var.Alçağında mor sümbüllü bağın var
11.Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle Seğirtir kaval sesinde sağa sola Çobandır köyün yamacında Yayar davarı da çömelir Meşe dallarının altına
Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Dramatik
B) Epik
C) Lirik
D) Didaktik
E) Pastoral
1-C 2-A 3-A 4-E 5-B 6-C 7-B 8-D 9-D 10-A 11-E
1992 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1. (1) Dik, sarp bir doruğa tırmanan bir dağcıyı andırıyor deneme yazarı. (Il) Yamaçta ayağını koyacağı bir yer arıyor. (III) Elleriyle tutunacak bir yer seçiyor. (IV) İpini takacağı bir kaya parçası gözlüyor; adım adım tırmanıyor, sınaya sınaya yükseliyor. (V) Tepede, ulaştığı noktada, bir dağcı gibi güven duygusu sarıyor içini.
Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde benzetmeye yer verilmiştir?
A)I. ve III. B)I. Ve IV. C)II. ve III. D)II.ve IV. E)IV. ve V.
2. Aşağıdakilerin hangisinde bir kinaye ‘vardır? A) Gönül sevdiğinden soğur,Görülmeyi görülmeyi
B) Gölgesinde dinlendiğim Koca çamlar yerinde mi
C) Şu karşıma göğüs geren Taş bağ ini dağlar mısın
D) Elbet bir devasız dertten Doğan göz bir zaman ağlar
E) Uçtu kuşların kervanı,Her biri bir dala gider
3. Aşağıdakilerden hangisi klasik komedyanın özelliklerinden biri değildir?
A) Karakterleri çoğunlukla üst tabakadan soylu kişilerden seçme
B) Konuları, çağdaş toplumdan, günlük yaşantıdan alma
C) Toplumsal çelişkilerin gülünç yanlarını vurgulayarak düşündürmeyi amaçlama
D) Vurma, yaralama gibi acı verici olayları izleyicinin gözü önünde canlandırma
E) Birbiri ardınca kesintisiz sürüp giden diyalog ve kara bölümlerinden oluşma
4. Kasidelerinde kullandığı ağır dil, gazellerinde, özellikle şarkılarında oldukça sadeleşir. Farsça ve Arapça şiirleri de olmakla birlikte şiirlerinin çoğu Türkçedir. Kasidelerinden çok, yeni buluşlarla süslediği şarkı ve gazelleriyle ünlüdür.. Gazellerine, “Malumdur benim sühanım mahlas istemez.” Diye haklı olarak övünecek derecede kişiliğinin damgasını vurmuştur.
Bu parçada tanıtılan divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Fuzuli B)Baki C)Nedim D)Nefi E)Nabi
5.Aşağıdaki dizelerden hangisi bir taşlamadan alınmış olabilir?
A)Ayna almış perçem düzer,
Zülfün tarayı tarayı
B) Kırık çanağı yok ayran içecek
Kahveye gelir de fincan beğenmez
C) Eğil dağlar eğil üstünden aşam
Yeni talim gelmiş varam alışam
D) Güzel gitti diye pınar ağladı
Acıdı yüreğim yandı pınara
E) Avcılardan kaçmış ceylan misali,
Geçmiş dağdan dağa yoktur durağı
7. Divan edebiyatındaki “gazel" in konu bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
Aşağıdaki eserlerden hangisi edebiyat türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A)Varsağı B)Destan C)Türkü D)Koşma )Nefes
8.Aşağıdaki eserlerden hangisi edebiyat türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A)Şermin
B)Okun Ucundan
C)Garip
D)Türk Sazı
E)Altın Işık
9. Aşağıdakilerden hangisi Servet-i Fünuncuların şiir özelliklerinden biri değildir?
A) Kafiyede şekilden çok, ses benzerliğine önem verme
B) Konu birliğine ve bütün güzelliğine önem verme
0) Nazmı nesre yaklaştırma
D) Konuyla vezin arasında bir ahenk ilgisi arama
E) Herkesin anlayabileceği bir dil kullanma
10. Uyandım baktım ki sabah
Güneş vurmuş içime
Kuşlara yapraklara dönmüşüm
Pir pir eder durur, bahar rüzgarında
Bu dizeler Orhan Veli’nin şiirine özgü aşağıdaki niteliklerden hangisine örnek gösterilebilir?
A) Edebi sanatlara yer vermemesine
B) Nükteli bir söyleyişi yeğlemesine
C) Doğa betimlemesine başvurmasına
D) Ölçü ve uyağa önem vermemesine
E) Toplumsal sorunlara değinmesine
11. Çepçevre bahar içinde bir yer gördük
Ferhad ile Şirin’i beraber gördük.
Baktık geceden fecre kadar ellerde
Yıldızlara yükselen kadehler gördük
Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerin hangisidir?
A) Rubal B) Mani C) Şarkı D)Murabba E)Nefes
12. Aşağıdakilerin hangisinde verilen eser, karşısındaki yazara ait değildir?
A) Devlet - Eflatun
B) Graziella — Lamartine
C) Faust - Goethe
D) Yaşayan Ölü - Tolstoy
E) Wilhelm Tell - Mark Twain
1-B 2-C 3-A 4-C 5-B 6-D 7-D 8-B 9-E 10-D 11-A 12-E
1993 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A)Gazel, Divan edebiyatına, koşma, Halk edebiyatına özgü nazım biçimidir.
B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür.
C) Gazel, aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı halde. koşma, genellikle hoca ölçüsünün 11'li kalıbıyla yazılır.
D) Gazel, 10-20 beyitten, koşma 7-12 dörtlükten oluşur.
E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap: koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.
3.Aşağıda verilen bilgilerden hangisi Şinasi’ye ait değildir?
A) Dil ve edebiyat üzerine görüşlerini Londra’da çıkan Hlürriyet gazetesinde yayımladığı “Şiir ve inşa” makalesinde anlatmıştır.
B) Şiirlerinde konu birliğine ve bütün güzelliğine önem vermiştir.
C) Fransızcadan manzum olarak Türkçeye çevirdiği bazı şiirleri, asıllarıyla birlikte Tercüme1 Manzume adlı, bir kitapta toplanmıştır.
D) Batı edebiyatı yolunda eser veren ilk Türk sanatçısıdır.
E) Düşüncelerini yalın ve açık bir anlatımla söylemeye, konuşma dilini yazı dili haline getirmeye çalışmıştır.
4. Yeni bir duyarlığı, yeni bir şiir dilini oluşturmaya çalışırken Batı’yı hemen hemen günü gününe izlemişlerdir. Şiirlerinin imgelerle yüklü, sanatlı bir yapısı vardır. Özellikle benzetmeler ve sıfatlarla varlıklanan gerçek görünüşlerini değiştirmeye çalışmışlardır. Aşk, doğa, aile yaşamı, ‘kişisel tedirginlik ve yakınma temalarını şiirlerinde bol bol işlemişlerdir.
Bu parça sözü edilen edebiyat topluluğu ve onun üyelerinden biri aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Tanzimat - Abdülhak Hamit Tarhan
B) Servet-i Fünun - Cenap Şehabettin
C) Garipçiler - Orhan Veli kanık
D) Milli Edebiyat - M. Emin Yurdakul
E) Cumhuriyet Dönemi - Faruk Nafiz Çamlıbel
5. Yazar, eserde karagöz ve ortaoyunu hakkında oldukça ayrıntılı bilgi verirken çocukluğunda gittiği bu oyunlardan edindiği izlenimlerden yararlandığını şöyle anlatıyor: “Ramazan gecelerinde Ahmet Ağa, beni karagöz ve ortaoyunu izlemeye götürüyordu. Bunlar, Üsküdar’da büyük bir kahvede oynanırdı. kız, erkek alay alay çocuk, hatta büyükler kahvenin bahçesine dolardı. ‘Soytarının Kızı’ adıyla ve İngilizce
olarak basılan eserimdeki Kız Tevfik tipi, bu ir akşamların bende bıraktığı izlenimlerden çok şey almıştır.”
Bu paragrafta sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir?
A) Peyami Safa - Dokuzuncu Hariciye koğuşu
B) Reşat Nuri - Yaprak Dökümü
C) Halide Edip - Sinekli Bakkal
D) Reşat Nuri - Çalıkuşu
E) Halide Edip - Tatarcık
1.Çağdaş Batı şiiriyle eski Türk şiirinin bileşimini gerçekleştirerek aruz ölçüsünü, yaşayan Türkçeye uygulamış, geçmiş değerlere bağlı, kendine özgü bir şiir geliştirmiştir. Hece- aruz tartışmalarının en güçlü dönemlerinde, hece ölçüsünü küçümseyip. şiir için ölçünün esas değil, sadece bir araç olduğuna inanarak biri dışında bütün şiirlerini aruzla yazmıştır.
Bu şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Muallim Naci
B)Yahya Kemal
C)Ahmet Haşim
D)Mehmet Akif
E)Tevfik Fikret
7. O güne kadar yazınımızda anı, yazınsal değerde tür değildi. Modern anlamda romancılığımızın kurucusu sayılan yazarımız, ilk kez yazınsal değerde anılar yazmıştır. Hem yazınsal, hem siyasal nitelikte olan bu anılarını dokuz ciltte toplamış ve kırk yılı kapsayan ilk beş cildine “Kırk Yıl” adını vermiştir.
Bu parçada aşağıdaki yazarların hangisinden söz edilmektedir?
A) Hüseyin Rahmi Gürpınar
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D) Reşat Nuri Güntekin
E) Halit Ziya Uşaklıgil
8.Fransız edebiyatının en ünlü yazarlarından biridir. İnsanlara ders vermeden doğruları göstermeye çalıştığı “Denemeler” adlı tek kitabı, günümüzde de bir başyapıt ve başucu kitabı olma özelliğini korumaktadır.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A)Montaigne
B)Balzac
C)V. Hugo
D)Voltaire
E)J.J.Rousseau
1-D 2-C 3-A 4-B 5-C 6-B 7-E 8-E 9-A
1994 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Siz baksanız bir şey göremezsiniz
Benim yurdumdur orası
Ardıçlar. gürgenler, tozlu yollar
Tokatla Niksar arası
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Redif
B) Uyak
C) Ölçü
D) Eksiltili cümle
E) Dilek - koşul kipi
2. Sıladan geliyorsunuz
Ne var ne yok bizim oralarda
Çiçek açmış mı erikler
İpek perdeli pencerenin altında
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Bir özlem dile getirilmiştir.
B)kişileştirme sanatına başvurulmuştur..
C)Ölçü ve uyak yoktur.
D)Üçüncü ve dördüncü dizeler. anlamca birbirini bütünlemektedir.
E)Birinci dize kurallı bir cümledir.
3. Aşağıdakilerden hangisi, düşüncelerini açıklamak için sanatı bir araç alarak kullanmıştır?
A) Recaizade Mahmut Ekrem
B) Tevfik Fikret
0) Abdülhak Hamit
D) Cenap Şehabettin
E) Ahmet Haşim
4.Aşağıdaki eserlerden hangisi 15. yüzyılda “mesnevi’ biçiminde yazılmış bir yergidir?
A) Tazarru-name
B) Kabus-name
C) İskender-name
D) Har-name
E) Garip- name
5.Bahçelerde gül gerek
Güllere bülbül gerek
Senin gibi güzele
Bencileyin kul gerek
Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Varsağı B)Divan C)Destan D)Koşma E)Mani
A) Bahar erdi yine düştü letafet gülistan üzerine
Yine oldu zeminin lütfu galip asman üzre
B) Gül devri ayş eyyamıdır zevk u safa hengamadır
Aşıkların bayramıdır bu mevsim ferhunde dem
C) Defa taşın ne gam atsa Hayali sana alçaklar
Belagat meyvesin hasıl eden nahl-i hünersin sen
D) Bu devr içinde benim padişeh-i mülk-i sühan
Bana sunuldu kaside bana verildi gazel
E) Arızın yadıyle nemnak alsa müjganım n’ola,
Zayi olmaz gül temannasıyla vermek hare su
7. Şiir, öykü, roman, deneme ve edebiyat tarihi alanlarında yapıtlar vermiş, çok yönlü bir yazardır. Daha çok sembolist akıma girebilecek. ahenkli ve orijinal hayallerle yüklü şiirler yazmıştır. Hikayelerinde insan ruhunun temeli saydığı bilinç altına ve rüyalara geniş yer vermiştir. Romanlarında bu öğelerle birlikte, tarihsel, toplumsal konuları da ele almıştır.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A)Yakup Kadri Karaosmanoğlu
B)Abdülhak Şinasi Hisar
C)Ahmet Hamdi Tanpınar
D)Namık Kemal
E)Hüseyin Rahmi Gürpınar
8. Divan edebiyatı ile, Servet-i Fünun edebiyatının ortak bir özelliğini belirten yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dil, yabancı sözcükler ve yabancı dil kurallarıyla yüklüdür.
B) Arap ve Fars edebiyatlarından alınan, kaside, kıta, mesnevi gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.
C) Konu ile ölçü arasında bir uyum olmasına özen gösterilmiştir.
D) Uyağın göz için değil, kulak için olduğu görüşü egemendir.
E) Beyit, başlı başına bir bütün sayılmış ve düşünceleri anlatan cümleler bir beyit içinde tamamlanmıştır.
9.Türk edebiyatında bu türün örnekleri, Cumhuriyet ten sonra verilmeye başlanmıştır. Ahmet Haşim’in “Bize Göre” ve “Gurabahane-i Laklakan” adlı yapıtlarındaki kimi parçalar, edebiyatımızda bu türün ilk örnekleri sayılabilir. Türün en başarılı temsilcisi ise. Nurullah Ataç olarak bilinir. Sabahattin Eyüboğlu, Suut Kemal Yetkin de bu türün ustaları arasında yer alır.
Bu parçadaki sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öykü B)Anı C)Roman D)Deneme E)Gezi
10. (I) 1860 - 1885 yılları arasında Fransada, sanatçıların etkisi altında kaldıkları Parnasizm. sadece roman sanatına özgü bir akımdır. (II) Romantizm’e tepki olarak doğmuştur. (III) Parnasçıları romantiklerden ayıran önemli fark “Sanat, sanat içindir.” ilkesine sımsıkı bağlanmalarıd ır. (IV) Türk edebiyatında ilk izleri Servet-i Fünun şairlerinde görülür. (V) Bu akımı bizde ilk tanıtan ve temsil eden Cenap Şehabettin olmuştur.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I B) II. C) III D) IV E) V
1-C 2-B 3-B 4-D 5-E 6-A 7-C 8-A 9-D 10-A
1995 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Düzenleyicisi bilinmez, halkın sözlü geleneğinden oluşur. Çağdan çağa, yerden yere içeriğinde olsun, biçiminde olsun değişikliklere uğrayabilir. Her zaman bir ezgiyle söylenir.
Bu parçada, aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A)Türkü B)Şarkı C)Gazel D) Mesnevi E)Koşma
3. Onun tiyatro eserleri, sahne tekniği açısından zayıf olduğu gibi dil açısından da oynanmaya elverişli değildir. Piyeslerinin bir bölümü manzum, bir bölümü nesir, bir bölümü de nazım - nesir karışık olarak yazılmıştır. Bunların birkaçının konusu günlük hayattan alınmış fakat çoğunda tarihi bir olay işlenmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Abdülhak Hamit
B)Muallim Naci
C)Şinasi
D)Ahmet Tevfik Paşa
E)Şemsettin Sami
4. Yazarın ilk romanıdır. Gerçekçi bir eserdir. Üç ayrı kuşak arasındaki görüş, duygu ve yaşayış ayrılıklar üzerinde durulur. Bu ayrılıklar yüzünden ailenin çözülüşü gösterilir. Hikaye ve roman edebiyatımızın geleneksel temalarından biri olan aşırı Batı hayranı züppe tipi, başarılı bir biçimde çizilir.
Bu parçada sözü edilen eser ve yazar aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Felatun Bey ile Rakım Efendi - Ahmet Mithat Efendi
B) Kiralık Konak - Y. Kadri Karaosmanoğlu
C)Fahim Bey ve Biz - A. Şinasi Hisar
D) Şıpsevdi - H. Rahmi Gürpınar
E) Ayaşlı ve Kiracılar, - Memduh Şevket Esendal
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir “teşbih” vardır?
A) Her hatıra bir damla yaş oldukça gözümde
B) Gördüm deniz dedikleri bin başlı ejderi
C) Canlandı hayalimde o mazideki yazlar
D) Her gölge bir insan kadar inceydi, derindi
E) Ben böyle değildim, bu deniz böyle değildi
6. Bu sanatçımızın da adı anılınca öteki dallarda verdiği ürünlerden çok, şiiri gelir akla. Şiirlerinde değişik dönemler vardır. Gençlik yıllarında biçim ve içerik yönünden eski şiirin izinde yürürken, Şinasi ile tanıştıktan sonra asıl yolunu bulmuştur. Şiirlerde eski biçim yine sürmüş ama içerik değişmiştir. Özellikle de sosyal konulara ağırlık vermiştir. Ancak vatan ve özgürlük aşkını dile getiren şiirleriyle daha çok tanınır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa
B) Cenap Şehabettin
C) Namık Kemal
D) Recaizade M. Ekrem
E) Tevfik Fikret
7.İlk şiirlerinde duygusal, bireysel, romantik bir tutumu vardır. Anlatımı lirik, dili durudur. Daha sonraki şiirleri asıl şiirlerinin şaşırtıcı öncüleridir.Sıralarda etkilendiği gerçeküstücülerin şiirleri gibi ölçüsüz ve uyaksızdır. Geleneksel şiirle edebi sanatlarla, şairanelikle, ölçü ve uyağın sağladığı mekanik ahenkle her türlü bağı koparmıştır. Her türlü sözcüğün şiire girebileceğini göstermiştir. Kimi şiirlerinde bir alay sezilir.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Haşim
B) Yahya Kemal
C) Orhan Veli
D) Ahmet Hamdi Tanpınar
E) Cahit Sıtkı
8. Nurullah Ataçla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Eleştiri türünün gelişmesinde önemli katkıda bulunmuştur.
8) Dilimizin özleşmesine öncülük etmiştir.
C) Konuşma dilindeki devrik cümlenin yazıda da kullanılmasını yaygınlaştırmaya çalışmıştır.
D) ‘Yaşadığı dönemde deneme türünün başarılı bir temsilcisi olmuştur.
E) Öykü alanında da ürünler vermiştir.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Hayriye. 17. yy şairlerinden Nabi’nin mesnevi biçiminde yazdığı öğüt veren, sosyal. didaktik bir yapıttır.
B) Cihan’nüma adlı eserin sahibi Katip Çelebi, batılı anlamda bilime değer veren ilk düşünürlerimizdendir.
C) Realizm ve Natüralizm roman ile hikayede. Parnasizm ise şiirde gerçekçilik demektir.
D) H. Rahmi Gürpınar, tiyatro ve romanlarında Anadolu halkının törelerini, inanışlarını, dilini alaysamalı bir anlatımla vermiş Tanzimat dönemi yazarlarımızdandır.
E) Cumhuriyet döneminde yetişen halk şairi Aşık Veysel’in şiirleri “Dostlar Beni Hatırlasın adlı kitapta bir araya getirilmiştir.
10. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde redif yoktur?
A) Ey, genç kanı kaynayan pınar Ey, altında yatıp kaldığım çınar
B) Uzaktan görenler yine aldanır Gözlerde bir hayal gibi canlanır
C) Ey, kumrulu bahçem, sümbüllü bağım Ey, bülbüllü derem mineli dağım
D) Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller
E) Akşam, sanki boşluk içime dolar Dağların cilası gittikçe solar
1 1. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi romantizm akımı içinde yer almaz? A)J.J. Rousseau
B)Chateaubriand
C)Schiller
D)Lamartine
E)Racine
12. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde cinas vardır?
A) Gönlümle oturdum da hüzünlendim o yerde.
Sen nerdesin ey sevgili, yaz günleri nerde.
B) Kısmetindir gezdiren yer yer seni,
Arşa çıksan akıbet yer yer seni
C) Akşam lekesiz. saf, iyi bir güz gibi akşam :
Ta karşı bayırlarda tutuşmuş iki üç çam
D) Gözlerin mahmur olurmuş her zaman
Pek yamansın. pek yamarısın, pek yaman
E) Görmeden mecnunların sahraların cemi’yyetin,
sevdiğim meşk-i nigah eylersin ahularla sen
13. Tablasındaki taze salatalıkları övmek için. “badem bunlar, badem!’’ diye bağıran satıcı, aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurmaktadır?
A) Benzetme
B) Tenasüp
C) Kinaye
D) Hüsn-i Talil
E) Mecaz-ı Mürsel
1-A 2-B 3-A 4-B 5-D 6-C 7-C 8-E 9-D 10-A 11-E 12-B 13-E
1996 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1. Okuma yok, yazma yok. bilmeyiz eski, yeni,
Kuzular söyler bize yılların geçtiğini,
Arzu, başlarımızdan yıldızlar gibi yüksek.
Önümüzde bir sürü, yanımızda bir köpek
Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Link şiir
B) Didaktik şiir
C) Pastoral şiir
D) Epik şiir
E) Dramatik şiir
2.(I) Kitab-ı Dede korkut”, sanatçısı belli olmayan, halkın ortak mal olan bir eserdir, (II) Nazım ve nesir karışım, oniki hikayeden oluşur. (III) Hikayelerde daha çok Oğuzların. düşmanları ve insanüstü güçlerle savaşımları anlatılmaktadır. (IV) Her hikaye bağımsız olmakla beraber, çoğunda ortak kahramanlar bulunur ve her hikayenin sonunda Dede Korkut söz alır. (V) Hikayelerde adı geçen Dede Korkut kahramanlığıyla ün kazanmış Oğuz beylerinden biridir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
3. Tragedya türü ile ilgili olarak aşağıda verilere bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Acıklı yönü ağır basan bir tiyatro türüdür.
B) Ana karakterlerin halktan olması en önemli özelliğidir.
C) Konuları, mitolojiden ve tarihten alınır.
D) Zaman, yer ve olay birliği kuralına uyulur.
E) Klasik bir dil ve üslup anlayışıyla yazılır.
4. Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Uyak düzeni aa ba ca... biçimindedir.
B) Beyit sayısı, konunun işlenişine göre belirlenir.
0) Daha çok, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılır.
D) Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir.
E) Öyküleme gerektiren konular, bu türde işlenmiştir
5. Temel düşünceleri, yazı dilini konuşma diline yaklaştırmaktı. Bu amaçla İstanbul ağzı örnek alındı. Tamlamalar sadeleştirildi: Türkçeleşmiş yabancı sözcüklere pek dokunulmadı. Bu yolla yepyeni, pırıl pırıl bir Türkçe doğdu. Böylece Osmanlıcadan ulusal dile bir geçiş sağlandı.
Türk dilinde yukarıda sözü edilen yeniliği gerçekleştirenlere ne ad verilir?
A) Tanzimatçılar
B) Edebiyat-ı Cedideciler
C) Genç Kalemler
D) Garipçiler
E) İkinci Yeniciler
6. Aşağıdakilerin hangisi “hecenin beş şair’inden biri değildir?
A) Yusuf Ziya Ortaç
B) Faruk Nafiz Çamlıbel
C) Halit Fahri Ozansoy
D) Enis Behiç Koryürek
E) Kemalettin kamu
.
7.İlk şiirlerinde duygusal,bireysel,romantik bir tutumu vardır.Anlatımı lirik,dili durudur.Daha sonraki şiirleri asıl şiirlerinin şaşırtıcı öncüleridir.O sırada etkilendiği gerçeküstücülerin şiirle edebi sanatlarla,şairanelikle,ölçü ve uyağın sağladığı mekanik ahenkle her türlü bağı koparmıştır.Her türlü sözcüğün şiire girebileceğini göstermiştir.Kimi şiirlerinde bir alay sezilir.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Ahmet Haşim
B)Yahya Kemal
C)Orhan Veli
D)Ahmet Hamdi Tanpınar
E)Cahit Sıtkı
8.Nurullah Ataçla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A)Eleştiri türünün gelişmesinde önemli katkıda bulunmuştur.
B)Dilimizin özleşmesine öncülük etmiştir.
C)Yaşadığı dönemde deneme türünün başarılı bir temsilcisi olmuştur.
D)Öykü alanında da ürünler vermiştir.
E)Konuşma dilindeki devrik cümlenin yazıda da kullanılmasını yaygınlaştırmaya çalışmıştır.
9.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A)Hayriye,17.yy şairlerinden Nabi’nin mesnevi biçiminde yazdığı ,öğüt veren sosyal,didaktik,bir yapıttır.
B)Cihannüma adlı eserin sahibi Katip Çelebi,batılı anlamda bilime değer veren ilk düşünürlerimizdendir
C)Realizm ve Natüralizm roman ile hikayede,Parnasizm ise şiirde gerçekçilik demektir.
D)H.Rahmi Gürpınar,tiyatro ve romanlarında Anadolu halkının törelerini,inanışlarını dilini alaysamalı bir anlatımla vermiş Tanzimat dönemi yazarlarımızdandır.
E)Cumhuriyet döneminde yetişen halk şairi Aşık Veysel’in şiirleri ‘’Dostlar Beni Hatırlasın’’ adlı kitapta bir araya getirilmiştir.
11.Aşağıdaki sanatçılardan hangisi romantizm akımı içerisinde yer almaz?
A)J.J Rousseau
B)Chateaubriand
C)Schiller
D)Racine
12.Aşağıdaki beyitlerin hangisinde ‘’cinas’’ vardır?
A)Gönlümde oturdum da hüzünlendim o yerde
Sen nerdesin ey sevgili,yaz günleri nerde
B)Kısmetindir gezdiren yer yer seni,
Arşa çıksan akıbet yer yer seni
C)Akşam lekesiz,saf,iyi bir güz gibi akşam
D)Gözlerin mahmur olurmuş her zaman,
Pek yamansın pek yamansın pek yaman
E)Görmeden mecnunların sahradaki cem’iyyetin,
Sevdiğim meşk-i nigah eylersin ahularla sen
1-A 2-B 3-A 4-B 5-D 6-C 7-C 8-E 9-D 10-A 11-E 12-B 13-E
1. Aşağıdakilerden hangisi halk şairlerimizin ortak özellikleri arasında yer almaz?
A) Nazım birimi olarak dörtlüğü kullanmaları
B) Aruzla yazanlar bulunmakla birlikte kullandıkları asıl ölçünün hece olması
C) Şiirlerini, halk arasında kullanılan konuşma diliyle söylemeleri
D) Şiirlerinde genellikle yarım kafiye kullanmaları
E) Eserlerinde dini, mistik konuların yanı sıra devrin bazı sosyal olaylarını ele almaları
2. Baki. gelmiş geçmiş Divan şairlerimizin çoğundan daha az eser vermiş, bir küçük divan bırakmıştır. Buna karşın Divan edebiyatımızın en büyük şairlerinden biri olarak bilinir Bu başarının belli başlı nedenini, onun.... aramalıyız. Bakinin tek dizesi bile. yazarını hemen belirler.
Bu parçada boş kalan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) yergilerindeki hünerinde
B) dilindeki sadelikte
C) seçtiği konuların güzelliğinde
D) kendine özgü üslubunda
E) aruzdaki ustalığında
3. Xl. Yüzyıl dil ürünlerinden olan bu eserin değeri. yalnızca Türk dilinin sözcüklerini toplamak, kurallarını ve yöntemlerini bildirmek, ölçülerini açıklamaktan ileri gelmez. Sözcükleri açıklarken tarih, coğrafya, folklor ve edebiyata ilişkin bilgiler. toplumsal yaşayışa ilişkin ipuçları da vergi..
Bu paragrafta sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A)Divan-ı Hikmet Ahmet Yesevi
B)Muhakemetü’l-Lügateyn: Ali Şir Nevai
C)Divanü Lugati’t-Türk: Kaşgarlı Mahmut
D)Kutadgu Bilig; Yusuf Has Hacip
E)Atabetül-Hakayık; Edip Ahmet
4. Tanzimat dönemi şairlerinden Recaizade M. Ekremin çevresinde toplanan gençler, artık kendi başlarına var olmanın yollarını ararlar ve bir dergide birleştirirler. Bunların arasında, sonradan romancı olarak ün kazanmış iki yazarımız da vardır.
Paragrafta sözü edilen dergi ile iki yazarımız aşağıdakilerin hangisinde. bir arada verilmiştir?
A) Servet-i Fünun; Halit Ziya. Mehmet Rauf
B) Malumat; Hüseyin Cahit. Ahmet Rasim
C) Genç Kalemler; Halit Ziya. Ömer Seyfettin
D) Serveti Fünun; Samipaşazade Sezai. Hüseyin Cahit
E) Malumat; Mehmet Rauf. Hüseyin Rahmi
5.Şiirinde sonsuzluğa ulaşma duygusu. ölüm kaygısı, aşk ve lirizm başlıca temalar olarak görülür. Eski şiiri günümüzde de yaşatmış bir şairdir. İstanbulun doğa güzelliklerini yansıtan bir şair olarak tanınmıştır. Divan şiirini çağdaş bir yorumla veren şiirleri de vardır.
Yukarıda sözü edilen şair kimdir?
A) Yahya Kemal Beyatlı
B) Ahmet Haşim
C) Faruk Nafiz Çamlıbel
D) Ahmet Hamdi Tanpınar
E) Cahit Sıtkı Tarancı
6. Aşağıdakilerden hangisinde doğal destanlar bir arada verilmiştir?
A) ilyada. Kalavela. Oğuz Kağan
B) İlyada. Kaybolmuş Cennet. Oğuz Kağan
C) Kaybolmuş Cennet. Kalavela. Şehname
D) ilyada. Kurtarılmış Kudüs. kalavela
E) Kurtarılmış Kudüs. Şehname. Odysseia
7.Aşağıdakilerden hangisi anonim halk edebiyatı ürünlerinden değildir?
A) Mani
B) Koşma
C) Ninni
D) Ağıt
E) Türkü
8.Kısmetindir gezdiren yer yer seni, Arşa çıksan yer yer akıbet seni. Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mecaz
B)Cinas
C)Kafiye
D)istiare
E)Hüsn-i Talil
9.Moliere,Lacine ve La Fontaine’nin ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir?
A)Tanzimatçıları en çok etkileyen yazarlar olmaları
B)Klasik akımın temsilcileri olmaları
C)Aynı tür eserler vermeleri
D)Kendi alanlarındaki ilk eserleri vermiş olmaları
10.Yazar roman kişilerini insanların kimi zaaflarını örneklendirmek için kullanır.Bu kişileri doğru yoldan çıkaran,kötü yapan içinde yaşadıkları koşullar yada çevre değil içgüdülerdir.hangi sınıftan hangi yaştan olursa olsunlar onları yöneten ve yönlendiren aynı şeydir. Bu paragrafta sözü edilen yazarın eserleri aşağıdaki edebiyat akımlarının hangisine girebilir?
A)Klasisizm
B)Romantizm
C)Realizm
D)Natüralizm
E)Sürrealizm
11.Anavarza atoynağı
Kana bulanmış gömleği
Kıyman a zalımlar kıyman
Kör karının bi deyneği
Yaşlı bir kadının öldürülen tek oğlu için duyduğu acıyı dile getiren bu dörtlükte,aşağıdakilerden hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A)Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme
B)Bir sözcüğü iki anlamını birden sezdirecek biçimde kullanma
C)Bir sözcüğü gerçek anlamı dışında başka bir sözcük yerine kullanma
D)Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bırakarak olguyu başka bir nedene bağlama
E)Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma
1-E 2-D 3-C 4-A 5-A 6-A 7-B 8-B 9-B 10-D 11-C
1989 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1 - ... için şiirlerini Arapça, Farsça, Türkçe sözcü sözcüklerden oluşan, halkın zor anlayacağı bir dille yazmışlardır. Bu tutumlarıyla elbette yenilikler getirmişlerdi edebiyatımıza. Arıcak bu yeniliklerle yeni bir şiir kuramamışlar, sadece eski şiiri. divan şiirini yıkmaya çalışmışlardı.
Vurgulanmak istenen düşünceye göre. bu paragrafın başına getirilebilecek en uygun sözler aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tanzimat ve Edebiyat-ı Cedide şairlerinin çoğu Batının etkisinde kaldıkları
B) Tanzimat ve Edebiyat-ı Cedide şairleri. şiiri, şiire özgü öğeler açısından değil, düşünceleri yaymada bir araç olarak değerlendirdikleri
C) Edebiyat-ı Cedide şairleri şiirleri,eski şiir geleneğimizden,usta şairlerin eserlerinden yararlanamadıkları
D) Halk dönük bir edebiyat oluşturmak isteyen Tanzimat şairleri , şiirde içeriğin yanında dilin de önemli olduğu gerçeğini kavrayamadıkları
E) Tanzimatçılar, Türkçeyi çıkmazdan kurtarmak. aydın da halkın da anlayabileceği bir dile ulaşmak
2. Adam, elini uzattı; tam onu koparacağı sırada mor menekşe: Bana dokunma’ diye bağırdı.
Bu cümledeki en belirgin öz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Teşbih (benzetme)
B) Tezat
C) istiare
D) kinaye
E) intak (konuşma)
3. Dünya edebiyatına deneme türünün ilk örneklerini kazandıran ve bu türün temsilcisi sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Boileau
B) La Fonteine
c) Montaigne
D) Voltaire
E) J.J Rousseau
4. Yazar, bir toplum gerçeğini belirtmek istiyor. Bir çevreyi. bu çevrenin kişilerini görmüş. biliyor. Bundan bir roman çıkarmak istemiş. Ne var ki romanı okuyup bitirdikten sonra zihnimizde yalnız birtakım olaylarını izleri kalıyor. Bir de yazarın bunlara karşı yergici tutumu. Yazarın tutumunu beğeniyor, öfkesine katılıyoruz. Ama bu kitabı deneme ile röportaj arası bir yapıt olmaktan kurtaramıyor. (Daha doğrusu ona bir roman tadı kazandırmıyor.
Bu parçada, aşağıdaki edebiyat türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A)Günlük B) Eleştiri C)Anı D)Fıkra E)Makale
5. İlahi,kabul serıdenı ret senden şifa senden, derman senden... İlahi, iman verdin, daim eyle; ihsan verdin, kaim eyle,
Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Imale B) Seci C) Aliterasyorı D) Redif E) Cinas
6. Aşağıdakilerden hangisi, halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A)Münacat,naat,mesnevi,mersiye gibi ortak tür ve konuların kullanılması
B)İslamiyetten önceki Türk edebiyatı geleneğini sürdüren sözlü bir edebiyat olması
C)Şiirde hece ölçüsü ve yarım kafiye kullanılması
D)Şiirlerin saz şairi ya da ‘’aşık’’ denen şairlerce,’’bağlama adı verilen bir sazla söylenmesi
E)Düşünce ve duyguların dörder dizelik bentler biçiminde anlatılması
7. Divan edebiyatı ile Tanzimat edebiyatının karşılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Divan şiirindeki ‘parça güzelliği anlayışı yerine, Tanzimat şairleri konu birliğine ve ‘bütün güzelliğine önem vermişlerdir.
B) Divan edebiyatında sanatçılar, seçkin kişiler için eser vermiş, Tanzimatçılar ise halk için yazmayı amaçlamışlardır.
C) Divan edebiyatında aruz ölçüsü kullanılmış, Tanzimat edebiyatında ise aruzun yanında az da olsa hece ölçüsüne yer verilmiştir.
D) Divan nesrinde söz hünerleri gösterme, Tanzimat nesrinde ise birtakım düşünceleri halka yayma amaçlanmıştır.
E) Tanzimat nazmında, Divan edebiyatı nazım biçimleri tümüyle bırakılıp Fransız şiirinde görülen nazım biçimleri benimsenmiştir.
8. Aşağıdaki cümlelerini hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Edebiyat-t Cedide sanatçıları hikaye ve romanda realizm ve natüralizm. şiirde parnasizm ve sembolizm akımlarının etkisinde kalmışlardır.
B) Tanzimat edebiyatının ilk döneminde eser veren romancılarımızda romantizm akımının etkileri görülür.
C) Edebiyat-ı Cedide sanatçıları, şiir, hikaye, roman. fıkra. makale türlerinde eser vermişlerdir.
D) Ömer Seyfettin, hikayelerinin konularını, günlük hayattaki gözlemlerinden, çocukluk anılarından ve tarihten almıştır.
E) Türk edebiyatının ilk realist eseri. Recaizade Mahmut Ekrem’in intibah adlı romanıdır.
9.Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden biri değildir?
A)Olayların belli bir zamana bağlanmaması
B)mişli geçmiş zamanla anlatılması
C)Belli bir yazarın bulunmaması
D)Milli duygularla dini inançları işlemesi
E)Eğitici nitelik taşıması
10. Aşağıdakilerden hangisi, Servet-i Fünun
edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Sone, terza-rima gibi nazım biçimlerinin benimsenmesi
B) Aruz vezninin kullanılması
C) Romanlarda, olayların genellikle İstanbul dışında geçmesi
D) Nazmın nesre yaklaştırılması
E) Yabancı sözcüklerle yüklü bir dil kullanılması
11. 1909’da Fecr-i Ati topluluğuna katıldı. Bu topluluğun dağılmasından sonra da şiirler yazmayı sürdürdü. Şiirlerinin hepsi de aruzla yazılmıştır. Aşk ve doğa. temalarını işlediği, sembolizm akımı anlayışına uygun olarak yazdığı şiirlerinde hayale ve müziğe büyük önem verdi. Güçlü şiirleri yanında, değişik konuları yoğun bir dille anlatan fıkraları da vardır.
Burada sözü adlloıı sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Haşim
B)Cenap Şehabettin
C) Süleyman Nazif
D) Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Yahya Kemal Beyatlı
12. Tanzimat’tan Cumhuriyet sonrasına uzanan bir zaman dilimini romanına konu edinmiştir. Büyük değişimlerin ve bunalımların yer aldığı bu zaman dilimi içinde, kuşaklar arasındaki görüş farklılıklarını ve çatışmaları, halk-aydın çelişkisini işlemiştir. Öyle ki tarihsel ve sosyal olayları yansıttığı romanları birbirini bütünleyen bir zincirleniş içinde, çağdaş, siyasal ve sosyal tarihimizin panoramasını vermektedir.
Bu yargilarla değerlendirilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Refik Halit Karay
B) Hüseyin Rahmi Gürpınar
C) Reşat Nuri Güntekin
D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Halide Edip Adıvar
1-B 2-E 3-C 4-B 5-B 6-A 7-E 8-E 9-D 10-C 11-A 12-D
1990 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Fransız edebiyatında şair, romancı ve oyun yazarı olarak tanınır. ‘Cromwel” adlı oyununun önsözünde klasik estetiğin tüm bağlayıcı kurallarına karşı çıkarak “Romantizm” akımının ilkelerini ortaya koyar. Mücadeleyle geçen hareketli yaşamında halkın sevgisini kazanır. Ünlü romanı “Notre Dame’ın kamburu” dünya klasikleri arasında yerini alır.
Burada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Voltaire
B) Diderot
C) Racine
D) Victor Hugo
E) Alexandre Dumas
2.Yalnız zaman olur bazı akşamlar
Bir kadın çehresi: yanarken camlar
Bir lahza belirir loş aynalarda
Bu dizelerde geçen, yanarken camlar’ sözünde, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme
B) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma
C) Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma
D) insanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma
E) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, haşa giden bir nedene bağlama
4. Bir halk edebiyatı ürünü olan “mani” aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yazarları belli değildir.
B) Kafiye düzeni a-a-b-a biçimindedir.
C) Anlatılmak istenen duygu ya da düşünce iki dizede bulunur.
D) ilk iki dize, son iki dize ile yalnız kafiye bakımından ilgilidir.
E) Yalnızca aşk konusu işlenir.
5. Aşağıdakilerden hangisi eski Yunan edebiyatı tiyatro yazarlarından biri değildir?
A) Aiskhylos
B) Sophokles
C) Sokrates
D) Euripides
E) Aristophanes
6. Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Edebiyatı, düşüncelerini halka yaymak, toplumu geliştirmek için bir araç olarak kullanmıştır.
B) Eski edebiyata karşı olduğu halde yeni düşünce ve kavramları yazmak amacıyla yazdığı şiirlerinin çoğunda biçim ve dil bakımından eskiye bağlı kalmıştır.
C)Batı şiirini tanıtmak amacıyla Fransız şairlerinden manzum çeviriler yapmıştır.
D)Edebiyattaki yerini, nesir alanında özellikle makale,piyes,roman,eleştiri,tarih türünde yazdığı eserler belirlemiştir.
E)Yazıda konuşma dilinin kullanılmasından yana olmuş ve özellikle tiyatrolarını oldukça sade bir dille yazmıştır.
7. Çürüyen, yozlaşan İstanbul ve bu İstanbulun çürümüş, yozlaşmış insanları... Mithat Cemal Kuntayın romanından sürekli olarak bir küf kokusu gelir burnunuza. İstanbul’un birbirini izleyen üç dönemini yansıtmak isteyen yazar, gözlerini hep bu kokuşmuşluğa dikmiştir. Yalnız kişisel çıkarları peşinde koşanlar, dalkavuklar, jurnalciler.. Bir pislik, bir kokuşmuşluk perdesine bürünmüş olarak anlatır İstanbulu.
Aşağıdaki şairlerden hangisi İstanbul’u şiirinde bu parçada belirtilen yönleriyle yansıtmaya çalışmıştır?
A) Cenap Şahabettin
B) Tevfik Fikret
C) Mehmet Emin
D) Mehmet Akif
E) Celal Sahir
8. Dilde sadeleşme hareketi, Yeni Lisan” adıyla aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde yer almıştır?
A) Tanzimat
B) Servet-i Fünun
C) Fecr-i Ati
D) Milli Edebiyat
E) Cumhuriyet
9.İlk şiirlerini Dergah ile Milli Mecmua’da yayımladı. Hecenin beş şairine bağlanmayarak sanatını tek başına kurdu. İçtenlikli ve ince, duygusal yönü ağır basan memleket şiirleriyle tanındı; hece ölçüsüne yeni olanaklar,Halk edebiyatıyla ilgili kimi çalışmalarda bulundu. Şiirleri ‘Şürle’ adlı kitapta toplandı. “Koçyiğit
Köroğlu’, “Köşebaşı’ gibi piyesleri, tiyatrolarda ilgiyle izlendi.
Burada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar B) Faruk Nafiz Çamlıbel
C) Orhan Seyfi Orhon
D) Enis Behiç Koryürek E) Ahmet Kutsi Tecer
10. Yapıtlarında daha çok kırsal kesim insanlarını anlatan birkaç yazar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’yla görüşmeye gider. Bu ilgiden çok hoşnut olan Yakup Kadri, bir ara merakla konuk yazarlara nerelerden geldiklerini sorar. Yazarlardan biri gülerek: “Yabandan geliyoruz üstat, Yaban’dan!” der.
Parçada geçen “Yabandan geliyoruz.” sözünde, aşağıdaki açıklamaların hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiğini bilmezlikten gelme
B) Bir Sözcüğü alışılmış anlamının dışında bir anlamda kullanma
C) Söylenmek isteneni en az sözcükle anlatma
D) Bir gerçeği sezdirmek için bir sözü hem gerçek hem de mecaz anlamıyla kullanma
E) Söz arasında, bilinen bir duruma işaret etme
1-D 2-B 3-A 4-E 5-C 6-C 7-B 8-D 9-E 10-D 11-D
1991 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Aşağıdaki yapıtlardan hangisi öbürlerinden farklı bir türde yazılmıştır?
A)Anna Karenina
B)Vadideki Zambak
C)Gülünç Kibarlar
D)Tom Sawyer’in Maceraları
E)Madam Bovary
2.Biyografi türüyle benzerlik gösteren eserlere Divan Edebiyatında ne denir?
A)Tezkire B)Münşeat C)Hamse D)Velayetname E)Siyer
3.Nedir can kim anı sen nazenin canane vermezler
Sana aşık olanlar yoluna cana ne vermezler
Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir,anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Cinas B)Hüsn-i talil C)Teşhis D)Tevriye E)İntak
4.Aşağıdakilerden hangisi M.Emin Yurdakul,Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin’in ortak özelliğidir?
A)Fecr-i Ati topluluğuna dahil olmaları
B)Genç Kalemler hareketinin başında bulunmaları
C)Hem nesir hem de nazım alanında eser vermeleri
D)Fikir adamı kişiliklerinin,sanatçı kişiliklerinden güçlü olması
E)Türkçülük akımının öncüleri sayılmaları
5.Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda ünlü bir mektuptur?
A)Harname
B)Şikayetname
C)İskendername
D)Garipname
E)Zafername
6.Düzenleyicisi pek bilinmez.Halkın sözlü geleneğinde oluşup gider.Çağdan çağa ve yöreden yöreye içeriğinde olsun,biçiminde olsun,değişikliklere,bozulmalara,kırpılmalara uğrayabilir.Her zaman bir ezgiyle söylenir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A)Tuyuğ B)Şarkı C)Türkü D)Rubai E)Gazel
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır?
A) Ağaçlar kökünden kopacak gibi,
Bir türlü dinmiyor başlayan tipi
B) Çınla ey coşkun deniz, kayalıklarda çınla
Sar bütün kumsalları o dolaşık saçınla
C) Kardır yağan üstümüze geceden
Yağmurlu, karanlık bir düşünceden
D) Dağlar, omuz omuza yaslanan dağlar
Sular karınca paslanan dağlar
E) Kervan yürür peşi sıra düşemem
Yıldız akar uçsam da yetişemem
8.Halk şiirimizin güçlü soluklu bir şairidir. Kendini yedi yaşından itibaren saza, söze, şiire ve türküye vererek dış dünyasının karanlığını, gönül dünyası ile aydınlatmıştır. Gönül gözüyle yazdığı şiirlerinde birlik, beraberlik, yurt sevgisi, güzellik, gurbet, ayrılık duygularını dile getirmiştir.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre
B) Pir Sultan Abdal
C) Karacaoğlan
D) Aşık Veysel
E) Dadaloğlu
9.Edebiyatımızda, nazmı nesre yak1aştırmadaki ustalığıyla tanınmış sanatçılarımız aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Tevfik Fikret - Yahya Kemal Beyatlı
B) Yahya Kemal Beyatlı - Ziya Paşa
C) Ahmet Haşim - Mehmet Akif Er-soy
D) Mehmet Akif Ersoy - Tevfik Fikret
E) Ziya Paşa - Ahmet Haşim
10. Aşağıdaki dizelerin özellikle hangisinde bir abartma vardır?
A) Bir ah çeksem dağı taşı eritir Gözüm yaşı değirmeni yürütür
B) Bu topraklar ecdadımın ocağı Evim, köyüm hep bu yerin bucağı
C) No doğan güne hükmüm geçer Ne halden anlayan bulunur
D) Derdim çoktur hangisine yanayım Yine tazelendi yürek yarası
E) Yükseğinde büyük namlı karın var.Alçağında mor sümbüllü bağın var
11.Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle Seğirtir kaval sesinde sağa sola Çobandır köyün yamacında Yayar davarı da çömelir Meşe dallarının altına
Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Dramatik
B) Epik
C) Lirik
D) Didaktik
E) Pastoral
1-C 2-A 3-A 4-E 5-B 6-C 7-B 8-D 9-D 10-A 11-E
1992 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1. (1) Dik, sarp bir doruğa tırmanan bir dağcıyı andırıyor deneme yazarı. (Il) Yamaçta ayağını koyacağı bir yer arıyor. (III) Elleriyle tutunacak bir yer seçiyor. (IV) İpini takacağı bir kaya parçası gözlüyor; adım adım tırmanıyor, sınaya sınaya yükseliyor. (V) Tepede, ulaştığı noktada, bir dağcı gibi güven duygusu sarıyor içini.
Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde benzetmeye yer verilmiştir?
A)I. ve III. B)I. Ve IV. C)II. ve III. D)II.ve IV. E)IV. ve V.
2. Aşağıdakilerin hangisinde bir kinaye ‘vardır? A) Gönül sevdiğinden soğur,Görülmeyi görülmeyi
B) Gölgesinde dinlendiğim Koca çamlar yerinde mi
C) Şu karşıma göğüs geren Taş bağ ini dağlar mısın
D) Elbet bir devasız dertten Doğan göz bir zaman ağlar
E) Uçtu kuşların kervanı,Her biri bir dala gider
3. Aşağıdakilerden hangisi klasik komedyanın özelliklerinden biri değildir?
A) Karakterleri çoğunlukla üst tabakadan soylu kişilerden seçme
B) Konuları, çağdaş toplumdan, günlük yaşantıdan alma
C) Toplumsal çelişkilerin gülünç yanlarını vurgulayarak düşündürmeyi amaçlama
D) Vurma, yaralama gibi acı verici olayları izleyicinin gözü önünde canlandırma
E) Birbiri ardınca kesintisiz sürüp giden diyalog ve kara bölümlerinden oluşma
4. Kasidelerinde kullandığı ağır dil, gazellerinde, özellikle şarkılarında oldukça sadeleşir. Farsça ve Arapça şiirleri de olmakla birlikte şiirlerinin çoğu Türkçedir. Kasidelerinden çok, yeni buluşlarla süslediği şarkı ve gazelleriyle ünlüdür.. Gazellerine, “Malumdur benim sühanım mahlas istemez.” Diye haklı olarak övünecek derecede kişiliğinin damgasını vurmuştur.
Bu parçada tanıtılan divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Fuzuli B)Baki C)Nedim D)Nefi E)Nabi
5.Aşağıdaki dizelerden hangisi bir taşlamadan alınmış olabilir?
A)Ayna almış perçem düzer,
Zülfün tarayı tarayı
B) Kırık çanağı yok ayran içecek
Kahveye gelir de fincan beğenmez
C) Eğil dağlar eğil üstünden aşam
Yeni talim gelmiş varam alışam
D) Güzel gitti diye pınar ağladı
Acıdı yüreğim yandı pınara
E) Avcılardan kaçmış ceylan misali,
Geçmiş dağdan dağa yoktur durağı
7. Divan edebiyatındaki “gazel" in konu bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
Aşağıdaki eserlerden hangisi edebiyat türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A)Varsağı B)Destan C)Türkü D)Koşma )Nefes
8.Aşağıdaki eserlerden hangisi edebiyat türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A)Şermin
B)Okun Ucundan
C)Garip
D)Türk Sazı
E)Altın Işık
9. Aşağıdakilerden hangisi Servet-i Fünuncuların şiir özelliklerinden biri değildir?
A) Kafiyede şekilden çok, ses benzerliğine önem verme
B) Konu birliğine ve bütün güzelliğine önem verme
0) Nazmı nesre yaklaştırma
D) Konuyla vezin arasında bir ahenk ilgisi arama
E) Herkesin anlayabileceği bir dil kullanma
10. Uyandım baktım ki sabah
Güneş vurmuş içime
Kuşlara yapraklara dönmüşüm
Pir pir eder durur, bahar rüzgarında
Bu dizeler Orhan Veli’nin şiirine özgü aşağıdaki niteliklerden hangisine örnek gösterilebilir?
A) Edebi sanatlara yer vermemesine
B) Nükteli bir söyleyişi yeğlemesine
C) Doğa betimlemesine başvurmasına
D) Ölçü ve uyağa önem vermemesine
E) Toplumsal sorunlara değinmesine
11. Çepçevre bahar içinde bir yer gördük
Ferhad ile Şirin’i beraber gördük.
Baktık geceden fecre kadar ellerde
Yıldızlara yükselen kadehler gördük
Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerin hangisidir?
A) Rubal B) Mani C) Şarkı D)Murabba E)Nefes
12. Aşağıdakilerin hangisinde verilen eser, karşısındaki yazara ait değildir?
A) Devlet - Eflatun
B) Graziella — Lamartine
C) Faust - Goethe
D) Yaşayan Ölü - Tolstoy
E) Wilhelm Tell - Mark Twain
1-B 2-C 3-A 4-C 5-B 6-D 7-D 8-B 9-E 10-D 11-A 12-E
1993 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A)Gazel, Divan edebiyatına, koşma, Halk edebiyatına özgü nazım biçimidir.
B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür.
C) Gazel, aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı halde. koşma, genellikle hoca ölçüsünün 11'li kalıbıyla yazılır.
D) Gazel, 10-20 beyitten, koşma 7-12 dörtlükten oluşur.
E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap: koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.
3.Aşağıda verilen bilgilerden hangisi Şinasi’ye ait değildir?
A) Dil ve edebiyat üzerine görüşlerini Londra’da çıkan Hlürriyet gazetesinde yayımladığı “Şiir ve inşa” makalesinde anlatmıştır.
B) Şiirlerinde konu birliğine ve bütün güzelliğine önem vermiştir.
C) Fransızcadan manzum olarak Türkçeye çevirdiği bazı şiirleri, asıllarıyla birlikte Tercüme1 Manzume adlı, bir kitapta toplanmıştır.
D) Batı edebiyatı yolunda eser veren ilk Türk sanatçısıdır.
E) Düşüncelerini yalın ve açık bir anlatımla söylemeye, konuşma dilini yazı dili haline getirmeye çalışmıştır.
4. Yeni bir duyarlığı, yeni bir şiir dilini oluşturmaya çalışırken Batı’yı hemen hemen günü gününe izlemişlerdir. Şiirlerinin imgelerle yüklü, sanatlı bir yapısı vardır. Özellikle benzetmeler ve sıfatlarla varlıklanan gerçek görünüşlerini değiştirmeye çalışmışlardır. Aşk, doğa, aile yaşamı, ‘kişisel tedirginlik ve yakınma temalarını şiirlerinde bol bol işlemişlerdir.
Bu parça sözü edilen edebiyat topluluğu ve onun üyelerinden biri aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Tanzimat - Abdülhak Hamit Tarhan
B) Servet-i Fünun - Cenap Şehabettin
C) Garipçiler - Orhan Veli kanık
D) Milli Edebiyat - M. Emin Yurdakul
E) Cumhuriyet Dönemi - Faruk Nafiz Çamlıbel
5. Yazar, eserde karagöz ve ortaoyunu hakkında oldukça ayrıntılı bilgi verirken çocukluğunda gittiği bu oyunlardan edindiği izlenimlerden yararlandığını şöyle anlatıyor: “Ramazan gecelerinde Ahmet Ağa, beni karagöz ve ortaoyunu izlemeye götürüyordu. Bunlar, Üsküdar’da büyük bir kahvede oynanırdı. kız, erkek alay alay çocuk, hatta büyükler kahvenin bahçesine dolardı. ‘Soytarının Kızı’ adıyla ve İngilizce
olarak basılan eserimdeki Kız Tevfik tipi, bu ir akşamların bende bıraktığı izlenimlerden çok şey almıştır.”
Bu paragrafta sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir?
A) Peyami Safa - Dokuzuncu Hariciye koğuşu
B) Reşat Nuri - Yaprak Dökümü
C) Halide Edip - Sinekli Bakkal
D) Reşat Nuri - Çalıkuşu
E) Halide Edip - Tatarcık
1.Çağdaş Batı şiiriyle eski Türk şiirinin bileşimini gerçekleştirerek aruz ölçüsünü, yaşayan Türkçeye uygulamış, geçmiş değerlere bağlı, kendine özgü bir şiir geliştirmiştir. Hece- aruz tartışmalarının en güçlü dönemlerinde, hece ölçüsünü küçümseyip. şiir için ölçünün esas değil, sadece bir araç olduğuna inanarak biri dışında bütün şiirlerini aruzla yazmıştır.
Bu şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Muallim Naci
B)Yahya Kemal
C)Ahmet Haşim
D)Mehmet Akif
E)Tevfik Fikret
7. O güne kadar yazınımızda anı, yazınsal değerde tür değildi. Modern anlamda romancılığımızın kurucusu sayılan yazarımız, ilk kez yazınsal değerde anılar yazmıştır. Hem yazınsal, hem siyasal nitelikte olan bu anılarını dokuz ciltte toplamış ve kırk yılı kapsayan ilk beş cildine “Kırk Yıl” adını vermiştir.
Bu parçada aşağıdaki yazarların hangisinden söz edilmektedir?
A) Hüseyin Rahmi Gürpınar
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D) Reşat Nuri Güntekin
E) Halit Ziya Uşaklıgil
8.Fransız edebiyatının en ünlü yazarlarından biridir. İnsanlara ders vermeden doğruları göstermeye çalıştığı “Denemeler” adlı tek kitabı, günümüzde de bir başyapıt ve başucu kitabı olma özelliğini korumaktadır.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A)Montaigne
B)Balzac
C)V. Hugo
D)Voltaire
E)J.J.Rousseau
1-D 2-C 3-A 4-B 5-C 6-B 7-E 8-E 9-A
1994 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Siz baksanız bir şey göremezsiniz
Benim yurdumdur orası
Ardıçlar. gürgenler, tozlu yollar
Tokatla Niksar arası
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Redif
B) Uyak
C) Ölçü
D) Eksiltili cümle
E) Dilek - koşul kipi
2. Sıladan geliyorsunuz
Ne var ne yok bizim oralarda
Çiçek açmış mı erikler
İpek perdeli pencerenin altında
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Bir özlem dile getirilmiştir.
B)kişileştirme sanatına başvurulmuştur..
C)Ölçü ve uyak yoktur.
D)Üçüncü ve dördüncü dizeler. anlamca birbirini bütünlemektedir.
E)Birinci dize kurallı bir cümledir.
3. Aşağıdakilerden hangisi, düşüncelerini açıklamak için sanatı bir araç alarak kullanmıştır?
A) Recaizade Mahmut Ekrem
B) Tevfik Fikret
0) Abdülhak Hamit
D) Cenap Şehabettin
E) Ahmet Haşim
4.Aşağıdaki eserlerden hangisi 15. yüzyılda “mesnevi’ biçiminde yazılmış bir yergidir?
A) Tazarru-name
B) Kabus-name
C) İskender-name
D) Har-name
E) Garip- name
5.Bahçelerde gül gerek
Güllere bülbül gerek
Senin gibi güzele
Bencileyin kul gerek
Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Varsağı B)Divan C)Destan D)Koşma E)Mani
A) Bahar erdi yine düştü letafet gülistan üzerine
Yine oldu zeminin lütfu galip asman üzre
B) Gül devri ayş eyyamıdır zevk u safa hengamadır
Aşıkların bayramıdır bu mevsim ferhunde dem
C) Defa taşın ne gam atsa Hayali sana alçaklar
Belagat meyvesin hasıl eden nahl-i hünersin sen
D) Bu devr içinde benim padişeh-i mülk-i sühan
Bana sunuldu kaside bana verildi gazel
E) Arızın yadıyle nemnak alsa müjganım n’ola,
Zayi olmaz gül temannasıyla vermek hare su
7. Şiir, öykü, roman, deneme ve edebiyat tarihi alanlarında yapıtlar vermiş, çok yönlü bir yazardır. Daha çok sembolist akıma girebilecek. ahenkli ve orijinal hayallerle yüklü şiirler yazmıştır. Hikayelerinde insan ruhunun temeli saydığı bilinç altına ve rüyalara geniş yer vermiştir. Romanlarında bu öğelerle birlikte, tarihsel, toplumsal konuları da ele almıştır.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A)Yakup Kadri Karaosmanoğlu
B)Abdülhak Şinasi Hisar
C)Ahmet Hamdi Tanpınar
D)Namık Kemal
E)Hüseyin Rahmi Gürpınar
8. Divan edebiyatı ile, Servet-i Fünun edebiyatının ortak bir özelliğini belirten yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dil, yabancı sözcükler ve yabancı dil kurallarıyla yüklüdür.
B) Arap ve Fars edebiyatlarından alınan, kaside, kıta, mesnevi gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.
C) Konu ile ölçü arasında bir uyum olmasına özen gösterilmiştir.
D) Uyağın göz için değil, kulak için olduğu görüşü egemendir.
E) Beyit, başlı başına bir bütün sayılmış ve düşünceleri anlatan cümleler bir beyit içinde tamamlanmıştır.
9.Türk edebiyatında bu türün örnekleri, Cumhuriyet ten sonra verilmeye başlanmıştır. Ahmet Haşim’in “Bize Göre” ve “Gurabahane-i Laklakan” adlı yapıtlarındaki kimi parçalar, edebiyatımızda bu türün ilk örnekleri sayılabilir. Türün en başarılı temsilcisi ise. Nurullah Ataç olarak bilinir. Sabahattin Eyüboğlu, Suut Kemal Yetkin de bu türün ustaları arasında yer alır.
Bu parçadaki sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öykü B)Anı C)Roman D)Deneme E)Gezi
10. (I) 1860 - 1885 yılları arasında Fransada, sanatçıların etkisi altında kaldıkları Parnasizm. sadece roman sanatına özgü bir akımdır. (II) Romantizm’e tepki olarak doğmuştur. (III) Parnasçıları romantiklerden ayıran önemli fark “Sanat, sanat içindir.” ilkesine sımsıkı bağlanmalarıd ır. (IV) Türk edebiyatında ilk izleri Servet-i Fünun şairlerinde görülür. (V) Bu akımı bizde ilk tanıtan ve temsil eden Cenap Şehabettin olmuştur.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I B) II. C) III D) IV E) V
1-C 2-B 3-B 4-D 5-E 6-A 7-C 8-A 9-D 10-A
1995 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1.Düzenleyicisi bilinmez, halkın sözlü geleneğinden oluşur. Çağdan çağa, yerden yere içeriğinde olsun, biçiminde olsun değişikliklere uğrayabilir. Her zaman bir ezgiyle söylenir.
Bu parçada, aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A)Türkü B)Şarkı C)Gazel D) Mesnevi E)Koşma
3. Onun tiyatro eserleri, sahne tekniği açısından zayıf olduğu gibi dil açısından da oynanmaya elverişli değildir. Piyeslerinin bir bölümü manzum, bir bölümü nesir, bir bölümü de nazım - nesir karışık olarak yazılmıştır. Bunların birkaçının konusu günlük hayattan alınmış fakat çoğunda tarihi bir olay işlenmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Abdülhak Hamit
B)Muallim Naci
C)Şinasi
D)Ahmet Tevfik Paşa
E)Şemsettin Sami
4. Yazarın ilk romanıdır. Gerçekçi bir eserdir. Üç ayrı kuşak arasındaki görüş, duygu ve yaşayış ayrılıklar üzerinde durulur. Bu ayrılıklar yüzünden ailenin çözülüşü gösterilir. Hikaye ve roman edebiyatımızın geleneksel temalarından biri olan aşırı Batı hayranı züppe tipi, başarılı bir biçimde çizilir.
Bu parçada sözü edilen eser ve yazar aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Felatun Bey ile Rakım Efendi - Ahmet Mithat Efendi
B) Kiralık Konak - Y. Kadri Karaosmanoğlu
C)Fahim Bey ve Biz - A. Şinasi Hisar
D) Şıpsevdi - H. Rahmi Gürpınar
E) Ayaşlı ve Kiracılar, - Memduh Şevket Esendal
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir “teşbih” vardır?
A) Her hatıra bir damla yaş oldukça gözümde
B) Gördüm deniz dedikleri bin başlı ejderi
C) Canlandı hayalimde o mazideki yazlar
D) Her gölge bir insan kadar inceydi, derindi
E) Ben böyle değildim, bu deniz böyle değildi
6. Bu sanatçımızın da adı anılınca öteki dallarda verdiği ürünlerden çok, şiiri gelir akla. Şiirlerinde değişik dönemler vardır. Gençlik yıllarında biçim ve içerik yönünden eski şiirin izinde yürürken, Şinasi ile tanıştıktan sonra asıl yolunu bulmuştur. Şiirlerde eski biçim yine sürmüş ama içerik değişmiştir. Özellikle de sosyal konulara ağırlık vermiştir. Ancak vatan ve özgürlük aşkını dile getiren şiirleriyle daha çok tanınır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa
B) Cenap Şehabettin
C) Namık Kemal
D) Recaizade M. Ekrem
E) Tevfik Fikret
7.İlk şiirlerinde duygusal, bireysel, romantik bir tutumu vardır. Anlatımı lirik, dili durudur. Daha sonraki şiirleri asıl şiirlerinin şaşırtıcı öncüleridir.Sıralarda etkilendiği gerçeküstücülerin şiirleri gibi ölçüsüz ve uyaksızdır. Geleneksel şiirle edebi sanatlarla, şairanelikle, ölçü ve uyağın sağladığı mekanik ahenkle her türlü bağı koparmıştır. Her türlü sözcüğün şiire girebileceğini göstermiştir. Kimi şiirlerinde bir alay sezilir.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Haşim
B) Yahya Kemal
C) Orhan Veli
D) Ahmet Hamdi Tanpınar
E) Cahit Sıtkı
8. Nurullah Ataçla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Eleştiri türünün gelişmesinde önemli katkıda bulunmuştur.
8) Dilimizin özleşmesine öncülük etmiştir.
C) Konuşma dilindeki devrik cümlenin yazıda da kullanılmasını yaygınlaştırmaya çalışmıştır.
D) ‘Yaşadığı dönemde deneme türünün başarılı bir temsilcisi olmuştur.
E) Öykü alanında da ürünler vermiştir.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Hayriye. 17. yy şairlerinden Nabi’nin mesnevi biçiminde yazdığı öğüt veren, sosyal. didaktik bir yapıttır.
B) Cihan’nüma adlı eserin sahibi Katip Çelebi, batılı anlamda bilime değer veren ilk düşünürlerimizdendir.
C) Realizm ve Natüralizm roman ile hikayede. Parnasizm ise şiirde gerçekçilik demektir.
D) H. Rahmi Gürpınar, tiyatro ve romanlarında Anadolu halkının törelerini, inanışlarını, dilini alaysamalı bir anlatımla vermiş Tanzimat dönemi yazarlarımızdandır.
E) Cumhuriyet döneminde yetişen halk şairi Aşık Veysel’in şiirleri “Dostlar Beni Hatırlasın adlı kitapta bir araya getirilmiştir.
10. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde redif yoktur?
A) Ey, genç kanı kaynayan pınar Ey, altında yatıp kaldığım çınar
B) Uzaktan görenler yine aldanır Gözlerde bir hayal gibi canlanır
C) Ey, kumrulu bahçem, sümbüllü bağım Ey, bülbüllü derem mineli dağım
D) Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller
E) Akşam, sanki boşluk içime dolar Dağların cilası gittikçe solar
1 1. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi romantizm akımı içinde yer almaz? A)J.J. Rousseau
B)Chateaubriand
C)Schiller
D)Lamartine
E)Racine
12. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde cinas vardır?
A) Gönlümle oturdum da hüzünlendim o yerde.
Sen nerdesin ey sevgili, yaz günleri nerde.
B) Kısmetindir gezdiren yer yer seni,
Arşa çıksan akıbet yer yer seni
C) Akşam lekesiz. saf, iyi bir güz gibi akşam :
Ta karşı bayırlarda tutuşmuş iki üç çam
D) Gözlerin mahmur olurmuş her zaman
Pek yamansın. pek yamarısın, pek yaman
E) Görmeden mecnunların sahraların cemi’yyetin,
sevdiğim meşk-i nigah eylersin ahularla sen
13. Tablasındaki taze salatalıkları övmek için. “badem bunlar, badem!’’ diye bağıran satıcı, aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurmaktadır?
A) Benzetme
B) Tenasüp
C) Kinaye
D) Hüsn-i Talil
E) Mecaz-ı Mürsel
1-A 2-B 3-A 4-B 5-D 6-C 7-C 8-E 9-D 10-A 11-E 12-B 13-E
1996 ÖSYS EDEBİYAT SORULARI
1. Okuma yok, yazma yok. bilmeyiz eski, yeni,
Kuzular söyler bize yılların geçtiğini,
Arzu, başlarımızdan yıldızlar gibi yüksek.
Önümüzde bir sürü, yanımızda bir köpek
Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Link şiir
B) Didaktik şiir
C) Pastoral şiir
D) Epik şiir
E) Dramatik şiir
2.(I) Kitab-ı Dede korkut”, sanatçısı belli olmayan, halkın ortak mal olan bir eserdir, (II) Nazım ve nesir karışım, oniki hikayeden oluşur. (III) Hikayelerde daha çok Oğuzların. düşmanları ve insanüstü güçlerle savaşımları anlatılmaktadır. (IV) Her hikaye bağımsız olmakla beraber, çoğunda ortak kahramanlar bulunur ve her hikayenin sonunda Dede Korkut söz alır. (V) Hikayelerde adı geçen Dede Korkut kahramanlığıyla ün kazanmış Oğuz beylerinden biridir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
3. Tragedya türü ile ilgili olarak aşağıda verilere bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Acıklı yönü ağır basan bir tiyatro türüdür.
B) Ana karakterlerin halktan olması en önemli özelliğidir.
C) Konuları, mitolojiden ve tarihten alınır.
D) Zaman, yer ve olay birliği kuralına uyulur.
E) Klasik bir dil ve üslup anlayışıyla yazılır.
4. Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Uyak düzeni aa ba ca... biçimindedir.
B) Beyit sayısı, konunun işlenişine göre belirlenir.
0) Daha çok, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılır.
D) Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir.
E) Öyküleme gerektiren konular, bu türde işlenmiştir
5. Temel düşünceleri, yazı dilini konuşma diline yaklaştırmaktı. Bu amaçla İstanbul ağzı örnek alındı. Tamlamalar sadeleştirildi: Türkçeleşmiş yabancı sözcüklere pek dokunulmadı. Bu yolla yepyeni, pırıl pırıl bir Türkçe doğdu. Böylece Osmanlıcadan ulusal dile bir geçiş sağlandı.
Türk dilinde yukarıda sözü edilen yeniliği gerçekleştirenlere ne ad verilir?
A) Tanzimatçılar
B) Edebiyat-ı Cedideciler
C) Genç Kalemler
D) Garipçiler
E) İkinci Yeniciler
6. Aşağıdakilerin hangisi “hecenin beş şair’inden biri değildir?
A) Yusuf Ziya Ortaç
B) Faruk Nafiz Çamlıbel
C) Halit Fahri Ozansoy
D) Enis Behiç Koryürek
E) Kemalettin kamu
.
7.İlk şiirlerinde duygusal,bireysel,romantik bir tutumu vardır.Anlatımı lirik,dili durudur.Daha sonraki şiirleri asıl şiirlerinin şaşırtıcı öncüleridir.O sırada etkilendiği gerçeküstücülerin şiirle edebi sanatlarla,şairanelikle,ölçü ve uyağın sağladığı mekanik ahenkle her türlü bağı koparmıştır.Her türlü sözcüğün şiire girebileceğini göstermiştir.Kimi şiirlerinde bir alay sezilir.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Ahmet Haşim
B)Yahya Kemal
C)Orhan Veli
D)Ahmet Hamdi Tanpınar
E)Cahit Sıtkı
8.Nurullah Ataçla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A)Eleştiri türünün gelişmesinde önemli katkıda bulunmuştur.
B)Dilimizin özleşmesine öncülük etmiştir.
C)Yaşadığı dönemde deneme türünün başarılı bir temsilcisi olmuştur.
D)Öykü alanında da ürünler vermiştir.
E)Konuşma dilindeki devrik cümlenin yazıda da kullanılmasını yaygınlaştırmaya çalışmıştır.
9.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A)Hayriye,17.yy şairlerinden Nabi’nin mesnevi biçiminde yazdığı ,öğüt veren sosyal,didaktik,bir yapıttır.
B)Cihannüma adlı eserin sahibi Katip Çelebi,batılı anlamda bilime değer veren ilk düşünürlerimizdendir
C)Realizm ve Natüralizm roman ile hikayede,Parnasizm ise şiirde gerçekçilik demektir.
D)H.Rahmi Gürpınar,tiyatro ve romanlarında Anadolu halkının törelerini,inanışlarını dilini alaysamalı bir anlatımla vermiş Tanzimat dönemi yazarlarımızdandır.
E)Cumhuriyet döneminde yetişen halk şairi Aşık Veysel’in şiirleri ‘’Dostlar Beni Hatırlasın’’ adlı kitapta bir araya getirilmiştir.
11.Aşağıdaki sanatçılardan hangisi romantizm akımı içerisinde yer almaz?
A)J.J Rousseau
B)Chateaubriand
C)Schiller
D)Racine
12.Aşağıdaki beyitlerin hangisinde ‘’cinas’’ vardır?
A)Gönlümde oturdum da hüzünlendim o yerde
Sen nerdesin ey sevgili,yaz günleri nerde
B)Kısmetindir gezdiren yer yer seni,
Arşa çıksan akıbet yer yer seni
C)Akşam lekesiz,saf,iyi bir güz gibi akşam
D)Gözlerin mahmur olurmuş her zaman,
Pek yamansın pek yamansın pek yaman
E)Görmeden mecnunların sahradaki cem’iyyetin,
Sevdiğim meşk-i nigah eylersin ahularla sen
1-A 2-B 3-A 4-B 5-D 6-C 7-C 8-E 9-D 10-A 11-E 12-B 13-E
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
