DÜZ YAZI TÜRLERİ İLE İLGİLİ SORULAR

1. İzlediğim bir filmde, kaptan, gemide yaşananları,rota bilgilerini odasındaki bir deftere her gün yazıyordu. Filmin sonundaki gizemi ise yine bu defterdeki bilgiler çözüyordu. O filmden sonra ben de kendi hayat gemimde yaşadıklarımı doğal bir anlatımla ve günü gününe yazmaya karar verdim.

Bu parçada yazarın yazmaya karar verdiği yazının türü, aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Günlük B) Anı C) Eleştiri D) Makale E) Deneme

2. Tutun kızlar tutun, birleşsin eller
Çalın sazlar çalın, kırılsın teller
Dönün kızlar dönün, kıvrılsın beller
Siyah, uzun saçlar tel tel çözülsün

Bu dörtlükteki uyak türü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cinaslı uyak B) Yarım uyak C) Tam uyak D) Tunç uyak E) Zengin uyak

3. Çözülen bir demetten indiler birer birer
Bırak, yorgun başları bu taşlarda uyusun

Yukarıdaki dizelerle,
I. bir damla gözyaşı sun
II. bir sebile döküldü
III. bembeyaz güvercinler
IV. tutuşmuş ruhlarına
sözlerinin tümü kullanılarak "sarmal uyak" düzeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak iste¬nirse, aşağıdaki sıralamalardan hangisi son iki dizeyi oluşturur?

A) I. ve II. III. ve IV.
 B) I. ve III. II. ve IV.
C) I. ve IV. III. ve II.
D) II. ve III. IV. ve I.
E) IV. ve I. II. ve III.

4. O beğendiniz yazının hazırlık aşaması, sandığınız kadar kolay geçmedi. Büyük şairin yaşayan akrabalarından tutun da alışveriş yaptığı bakkalı dahi buldum. Akrabalarından, yazıp da bastırmadığı birçok şiirinin kopyalarını dahi aldım. Hakkında yazılmış tüm yazıları okudum. Sevmeyenlerinin de görüşlerini taşıdım bu yazıya. Bu parçada yazarın sözünü ettiği yazı türü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Biyografi B) Gezi C) Makale D) Deneme E) Otobiyografi

5. Bir yetim görünce döktür dişini
Bozmaya çabala halkın işini
Günde yüz adamın vur kır dişini
Bir yarayı sarmak için yeltenme


Bu dörtlük Halk şairlerinden Huzurî'ye ait bir taşlamadan alınmıştır.
Yukarıdaki dörtlüğün ozanı Divan şairi olsaydı, aynı amaçla yazdığı şiirin türü, aşağıdakilerden hangisi olurdu?

A) Mersiye B) Terci-i bent C) Naat D) Hicviye E) Münacaat

6. Anonim Halk edebiyatı ürünlerinden biridir. Bir eğlence ve eğitim aracı olarak bütün uluslarda görülen bir türdür. İnsanlığın hayat ve tabiat karşısındaki ortak duygu, düşünce ve hayallerini konu alır. Söylendikleri dile göre ulusallık özelliği gösterir. Türk Halk edebiyatında, sözlü gelenekte varlığını günümüze kadar sürdürmüştür. "Bir varmış bir yokmuş..." gibi tekerlemelerle başlayan bu türde kahramanlar dev, cin, peri ve benzeri olağanüstü yaratıklardır.

Bu parçada sözü edilen Anonim Halk edebiyatı ürünü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mani B) Bilmece C) Masal D) Fıkra E) Ninni

7. "Kaside" nazım biçimi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Bir kişiyi övmek asıl amaçtır.
B) Beyitleri kendi içinde uyaklıdır.
C) Son beytine "makta" adı verilir.
D) Bu türün en güçlü şairi Nefî'dir.
E) Şairin kendisini de övebildiği bir türdür.

8. Eski Yunan'da, bağbozumu şenliklerinde yapılan dini törenlerden doğmuştur. Serim, düğüm, çözüm bölümleri bulunur. Komedi, dram, trajedi adları verilen türleri vardır. Bizdeki modern anlamda ilk örneğine Tanzimat döneminde rastlanır.

Bu parçada tanıtılan tür, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tiyatro B) Roman C) Hikâye D) Masal E) Günlük

9. Montaigne denince akla ilk gelen tür, denemedir.Fakat........ denince böyle, şöhret kazanmış, adı yazdığı türle özdeşleşmiş bir yazar yoktur. Bunda, bu yazı türünün konusunun güncel olmasının, geleceğe kalacak bir içeriğinin bulunmamasının da payı vardır.

Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdaki türlerden hangisi getirilmelidir?

A) makale B) gezi yazısı C) günlük D) eleştiri E) fıkra

10. Arkasında başak kokusundan
Yakamozlar bırakan araba
Çınar böceklerinin türküsü içinden geçti gitti ovada
Çocukluk kırlarını düşündüm

Bu dizelerde, aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Epik B) Lirik C) Didaktik D) Pastoral E) Dramatik

11. Oyun yazarı denince aklıma Cahit Atay gelir. Bütün oyun yazarları bir yana Cahit Atay bir yana. O, doğuştan oyun yazarıdır. Tiyatromuzu edebiyat ve şiir çizgisine en çok yaklaştırabilen kişidir. "Sultan Gelin" adlı kısa oyunuyla aldığı ödülü, zaten çoktan hak etmişti.

Bu parçanın alındığı yazının türü, aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Eleştiri B) Deneme C) Makale D) Tiyatro E) Günlük

12. I. Nurullah Ataç: Günce
II. Halit Ziya Uşaklıgil: Kırk Yıl
III. Salah Birsel: Günlük
IV. Falih Rıfkı Atay: Çankaya
V. N. Kemal: Tahrib-i Harabat

Yukarıda yazarlarıyla birlikte verilen yapıtlar türlerine göre eşleştirildiğinde hangisi dışarda kalır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

13. Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin "matla" beyltidlr?

A) Yok bu şehr içre senin vasfettiğin dilber
Nedim Bir peri-suret görünmüş bir hayal olmuş sana
B) Bakî mey içmeye and içti demişler
Divane midir mey dururken içsin andı
C) Canı kim cananı için sevse cananın sever
 Canı için kim ki cananın sever canın sever
D) Kadrini seng-i musallada bilip ey Baki
Durup el bağlayalar karşına yârân saf saf
E) Düştü Baki belalara demedin hiç
Acep o derdle mübtela neyler

14. Aşağıdaki yazı türlerinden hangisinin ilk örnekleri diğerlerine göre daha eski döneme aittir?

A) Deneme
B) Tiyatro
C) Makale
D) Fıkra
E) Anı

15. ... Yatılı okuduğum Kandilli Kız Lisesi'nden bir gece gizlice kaçmıştık. Yağmur sicim gibi yağıyordu. Bizim aklımızda tek şey vardı: Hamlet oyununa za¬manında varabilmek. Varmıştık da. Oyunun bitiminde sanatçıları delicesine alkışlarken birden gözüm saate ilişti. Nasıl dönecektik okula? O zamanlar şimdiki gibi dakika başı otobüs, dolmuş nerede? Yürüyerek dönmüştük okula. Kaçtığımız fark edilmişti.

Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmıştır?

A) Fıkra B) Röportaj C) Biyografi D) Günlük E) Anı

16. Dünyada ne ikbal ne servet dileriz
Hatta ne de ukbada saadet dileriz

Bu dizelerle,
I. aşkın gül açan
II. yar ile vuslat
III. bülbül öten vaktinde
IV. yaran ile sohbet dileriz

sözlerinin tümü kullanılarak "rubai" nazım biçiminde bir dörtlük oluşturulmak İstenirse, aşağıdaki sıralamalardan hangisi son İki dizeyi oluşturur?

A) I. ve II. III. ve IV.
 B) I. ve III. II. ve IV.
 C) I. ve IV. II. ve III.
 D) I. ve IV. III. ve II.
E) II. ve II. I. ve IV.

17. Anonim Halk edebiyatı nazım biçimlerindendir. Genellikle yedili hece ölçüsüyle yazılır. Tek dörtlük¬ten oluşur. Birinci dize serbesttir. Kesik, yedekli gibi türlere ayrılır. Aşk, ayrılık, gurbet, kıskançlık gibi duygular işlenir.

Bu parçada sözü edilen nazım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Koşma B) Semai C) Varsağı D) Mani E) Türkü

18. Kulak ver, dolaşan ruhumuzu tel tel
Dallardaki tomurcukları ürperten
Bir türkü söylenmede kendiliğinden
Dinledikçe ömrün artar, öyle güzel

Bu dörtlükteki uyak düzeni ve türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sarmal - zengin uyak
B) Çapraz - tam uyak
C) Düz - tam uyak
D) Çapraz - yarım uyak
E) Sarmal - tam uyak