TÜRK EDEBİYATI SINAVLARI

1.Aşağıdakilerden hangisi 'kaside'nin bir özelliği değildir?

A)Beyit birimiyle yazılır; uyaklanışı gazeldeki gibidir.
B)Beyit sayısı 33 - 99 arası olup, aruzun her kalıbıyla yazılır.
C)Kasidelerin övgü bölümlerine 'tegazzül' denir.
D)Tanrı'ya yakaranlar 'münacat', Tanrı birliğini anlatanlar 'tevhid' adını alır.
E)Çoğu övgü amacıyla yazılır; özel bir plana uyarlar.

2.”Gül tenli,kor dudaklı,kömür gözlü,sürmeli.”

Yukarıdaki mısrada yer alan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A)Tevriye B)Kinaye C)Teşbih-i beliğ
D)Hüsn-i talil E)Tecahül-i arif

3.Aşağıdakilerden hangisi İslamlık öncesi Türk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A)Yazılı ve sözlü dönem diye ikiye ayrılır.
B)Dil ve şekil yönünden milli bir karakter taşır.
C)Şiirler kopuz eşliğinde ve dörtlük birimiyle söylenir.
D)Zengin ve cinaslı kafiyeler çok sık kullanılmıştır.
E)İlk şiirlerin kaynağı “sığır,yuğ,şölen” gibi geleneksel törenlerdir.

4.Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi edebiyat ürünlerinden biri olan “koşuk”un özelliklerinden değildir?
A)Hece ölçüsü ile yazılmıştır.
B)Nazım birimi dörtlüktür.
C)Konuları doğa sevgisi ve aşktır.
D)Belli bir uyak düzeni yoktur.
E)Sade bir Türkçe ile yazılmışlardır.

5. Cennet cennet dedikleri
Birkaç köşkle birkaç huri
İsteyene ver onları
Bana seni gerek seni
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Din ve tasavvuf konusunda söylenmiştir.
B)8'li hece ölçüsü kullanılmıştır.
C)Türü semaidir.
D)Uyak düzeni aaab biçimindedir.
E)Nazım birimi dörtlüktür.

6.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatı şairlerinden değildir?
A)Baki B)Nesimi C)Ahmedi D)Gevheri E)Nedim

7. Yandı adaletin evi köşesi
Şimdi o rüşvetin işler şişesi
Hacısı hocası beyi paşası
Allah için bir iş görmez parasız
Bu dörtlüğün konu bakımından türü aşağıdaki¬lerden hangisidir?
A)Ağıt B)Güzelleme C)Koçaklama D)İlahi E)Taşlama

8.Aşağıdakilerin hangisinde yarım kafiye vardır?
A) Dadaloğlu yarın kavga kurulur
Öter tüfek davullar vurulur.
B)Hesap ettim on yedidir yaşını.
Akıtayım gözlerimin yaşını
C)Ağ alnıma karaları bağlayım
Her gün böyle ciğerimi dağlayım
D)Dere kenarında taşlar
Hep yosun tutmaya başlar
E)Yarimin sevdası vardır başımda
Uyansam karşımda yatsam düşümde.

9.Biyografi türüyle benzerlik gösteren eserlere Divan edebiyatında ne ad verilir?
A) Tezkire B) Münşeat C) Hamse D) Velayetname
E) Siyer

10.Kısmetindir gezdiren yer yer seni,
Arşa çıksan yer yer akıbet seni.
Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mecaz B)Cinas C)Kafiye D)istiare E)Hüsn-i Talil

11.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının bir özelliği değildir?
A)Sanat çabası ön plandadır;söyleyiş ve anlatım süslüdür.
B)Saray çevresinde,medrese kültürü olarak yetişmiş ayrdınların oluşturduğu bir edebiyattır.
C)Toplumun düşünce,duygu ve yaşayışını tam olarak yansıtan bir edebiyattır.
D)Yabancı kelime ve tamlamalarla dolu ağır bir dili vardır.
E)Çoğunlukla din,tasavvuf,aşk ve şarap konuları işlenmiştir.

12.Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden değildir?
A)Mersiye B)Mehdiye C)Fahriye
D)Girizgâh E)Dua

13.Hece ölçüsünün sekizli kalıbıyla söylenir.Dörtlük sayısı ve kafiyelenişi koşmanınki gibidir.Özel bir bestesi vardır.Dörtlük sayısı genellikle 3 ve 5 dörtlük arasındadır.Daha çok sevgi,tabiat,güzellik gibi konular işlenir.
Yukarıdaki özellikler Aşık edebiyatı nazım biçimlerine aittir?
A)Koşma B)Semai C)Güzelleme D)Taşlama E)Varsağı

14. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı genel özelliklerinden biri değildir?
A) Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
B) Dili oldukça ağır ve anlaşılmazdır.
C) Anlatımı süslü ve sanatlıdır.
D) Konuları genellikle yaşamdan alınan somut konulardır.
E) Nazım birimi beyittir.

15.Türkler tarafından Divan şiirine sokulmuştur.Halk edebiyatı nazım şekillerinden maninin Divan edebiyatında almış olduğu şekildir. Biçim ve içerik bakımından maninin aynıdır. Her ikisinin de kafiyeleri çoğunlukla cinaslıdır. Bu nazım biçiminin edebiyatımızdaki en bü¬yük temsilcisi Ali Şir Nevai ve Kadı Burhanettin'dir."
Bu özellikler hangi nazım şekline uygun¬dur?
A)Rubai B)Kıt'a C) Murabba D)Tuyuğ E)Şarkı

16.Tarikat şeyhlerinin tarikata yeni giren kişileri aydınlatmak için söylediği şiirlere …… denir. Güney Anadolu Türkmenleri arasında Varsak boyunun özel bir ezgiyle söylediği türkülerden gelişmiş nazım şekline …… denir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) ilahi-varsağı B) varsağı-nutuk C) nutuk-varsağı
D) nutuk-ilahi E) nutuk-nefes

17. Anonim Halk edebiyatı nazım biçimlerindendir. Genellikle yedili hece ölçüsüyle yazılır. Tek dörtlük¬ten oluşur. Birinci dize serbesttir. Kesik, yedekli gibi türlere ayrılır. Aşk, ayrılık, gurbet, kıskançlık gibi duygular işlenir.
Bu parçada sözü edilen nazım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma B) Semai C) Varsağı D) Mani E) Türkü

18.”Ben evet” sözcüğünü çok severim.”Hayır” yolun sonu demektir.”Hayır” dediğinizde bütün kapılarınızı kapatır ve kendinizi evinize hapsedersiniz.Eğer “evet” diyemiyorsanız,hiç olmazsa “belki” yi deneyin.O zaman en azından bir şansınız olur.Çünkü her şeyin bir yolu vardır ve kapıları açık bırakıp bunu denemek gerek.
Yukarıdaki paragrafın ana düşüncesi aşağıdaki cümlelerden hangisidir?
A)İnsanlar hayatın kendilerine tanıdığı fırsatlara izin vermeli ve ön yargılı olmadan yeniliklere açık bulunmalıdırlar.
B)”Hayır” demek,insanın karşısına çıkabilecek bütün fırsatları başından reddetmesidir.
C)”Evet” ve “hayır” sözcükleri çok kesin yargılardır.Kesin tavırlar sergilemek istemeyenler,bunların yerine “belki” sözcüğünü kullanmalıdırlar.
D)”Hayır” sözcüğü,bu sözü kullanan kişinin diğer insanlarla ilişkisini keser.
E)İnsanlar yeniliklere karşı cesur olmalı ve daima her yeniliği kuşkuya düşmeksizin kabul etmelidirler.

19.Sakin konuşan,soğukkanlılıkla cevap veren,söylenecek sözü olmadığı zaman susmasını bilen,konuşurken kendine güven duyan bir kimse her çeşit konuşmada başarı gösterir.
Parçaya göre burada anlatılan kişi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?
A)Temkinli B)Heyecanlı C)Kararlı
D)Telaşsız E)Başarılı

20.Hayat bazen çekilmez oluyor dostlarım.Ne gökyüzü,ne deniz kenarı,ne bağlar,ne bahçeler,ne kız,ne şiir,ne aldığın ceket,ne giydiğin ayakkabı,ne bindiğin araba...Hiçbir şey insanı sarsmıyor,kandıramıyor.Sonra bir şiir düşüyor dilime ve “Gün olur,alır başımı giderim.” Diyorum ama nereye?Tevfik Fikret’in “Ömr-i Muhayyel” şiirindeki mutluluklarla dolu hayal ülkesini,Haşim’in bu dünyada olmayan “O Belde”sini özlüyorum.Çok uzaklarda öyle bir yer olduğunu ve orada bölüşülmeye hazır mutlulukların olduğunu düşlüyorum düşlemesine de sonunda her çeşmeden boş dönüyor elimdeki tas.
Böyle diyen birisi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?
A)Sıkıntılı B)Kararsız C)Bunalımlı
D)Umutsuz E)Çaresiz

21.Çocukluğum küçük bir köyde geçti.Yaşamım sıradandı.Olağanüstü bir olay yaşamadım ben.Buna karşılık şehir yaşantısını da tanımak istemedim.Gün gelip zoraki olarak şehre gitmek zorunda kalınca üzülmüştüm.Çünkü şehir kirliydi;hırsızlık,dolandırıcılık,kısacası yalanın bininin bir para olduğu yerdi şehir;ama benim o şirin köyüm öyle miydi?Her şey selam sıcaklığında samimi ve içtendi burada.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz?
A)Çocuk köyden ayrılırken üzülmüştür.
B)Şehir köy ile karşılaştırılmıştır.
C)Şehirde modern imkânlar daha fazladır.
D)Çocuğun köyde sıradan bir hayatı vardır.
E)Çocuk köyüne özlem duymaktadır.

22.Divan edebiyatında dil,anlatım ve konu bakımından “mahallileşme akımı”nı başlatan,şarkı türünü şiirimize kazandıran şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A)Fuzuli B)Nedim C)Baki D)Nabi E)Nef’i

23.Vesiletü’n Necat” gerçek adı olduğu halde bu eser hep “mevlid” diye anılmıştır.Bu eserin duygulu,coşkun,sevgi dolu üslubu bütün Anadolu insanını sarmış,bu insanlar,bu eseri adeta Kur’an’dan bir parçaymış gibi mutlu günlerinde,acılı günlerinde okumuş,okutmuştur.
Yukarıda tanıtılan bu eserin şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Yunus Emre B)Mevlana Celaleddin C)Köroğlu
D)Süleyman Çelebi E)Fuzuli

24.Abdest alsan aldın demez
Namaz kılsan kıldın demez
Kadı gibi haram yemez
Şeytan bunun neresinde

Konusu ve söylenişi dikkate alındığında yukarıdaki dörtlüğün alındığı şiirin türünün aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?

A)Güzelleme      B)Taşlama                      C)Koçaklama
D)Ağıt                E)Koşma

25.”Halk edebiyatı ile Divan edebiyatının özellikleri aşağıda birlikte sayılmıştır.”
Bu tanımlardan hangisi yanlıştır?

A)Divan edebiyatındaki güzel,soyut olduğu halde Halk edebiyatındaki gerçektir.
B)Divan şiiri mecazlar,mazmunlar üzerine kurulur.Halk şiirinde kolay ve içten bir anlatım görülür.
C)Genelde,Halk şiiri nazım birimi dörtlük,Divan şiirininki beyittir.
D)Divan edebiyatında da Halk edebiyatında da şiirler nazım biçimlerine göre adlandırılır.
E)Divan şiirinin özgün bir buluş ve anlatım geleneği vardır;Halk şiiri büyük ölçüde bir yinelemedir.

26.Klasik şiirimizin İran örnekleriyle aynı düzeye gelmesini sağlayan şairlerimizin başında yer alır.Daha sağlığında eserleri İran ve Hindistan saraylarında okunmuş,kendi sultan’üş şuara unvanını alarak sonraki yüzyıllarda da en değerli şairlerce üstad bilinmiştir.Çağdaşı Kanuni’nin ölümü üzerine yazdığı mersiye,şiirimizin en üstün örnekleri arasında yer alır.

Sözü edilen şairimiz kimdir?

A)Fuzuli           B)Baki          C)Nef’i       D)Nabi            E)Zati

27.Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri değildir?

A)Gazel       B)Kaside       C)Semai      D)Rübai        E)Tuyug

28.Yüzyıllar boyunca Tekke şiirinin önderi sayılmıştır,şiirleriyle kafalara ve gönüllere Türkçe ile seslenmiştir.Tasavvuf akımını,taşkın ve gür lirizmi ile halka yansıtmıştır.Aruzla da şiirler yazmakla birlikte,genellikle heceyi kullanmıştır.Bu şiirlerde kullanılan ana tema Allah aşkı ve insan sevgisidir?

Yukarıda özellikleri belirtilen şair kimdir?

A)Yunus Emre                 B)Yusus Has Hacip              C)Mevlana
D)Sultan Veled                E)Hacı Bayram Veli

29.Düzenleyicisi pek bilinmez.Halkın sözlü geleneğinde olup gelişir. Çağdan çağa ve yöreden yöreye içeriğinde olsun, biçiminde olsun, değişikliklere, bozulmalara, kırpılmalara uğrayabilir. Her zaman bir ezgiyle söylenir.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?

A)Tuyug       B)Şarkı        C)Türkü       D)Rubai         E)Gazel

30.Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda ünlü bir mektuptur?

A)Harname             B)Şikayetname           C)İskendername
D)Garipname          E)Zafername

31.Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?

A)Münacat,naat,mesnevi,mersiye gibi ortak tür ve konuların kullanılması
B)İslamiyetten önceki Türk edebiyatı geleneğini sürdüren sözlü bir edebiyat olması
C)Şiirde hece ölçüsü ve yarım kafiye kullanılması
D)Şiirlerin “saz şairi” ya da “aşık” denen şairlerce,”bağlama” adı verilen bir sazla söylenmesi
E)Düşünce ve duyguların dörder mısralık bentler biçiminde anlatılması

32.Tekke edebiyatı ürünlerindendir.İnançlardan teklifsizce alaycı bir dille söz eder gibi saçma sapan şeylerden bahseder gibi görünür.Ancak görünüşte saçma sanılan bu sözlerin yorumlandığında aslında çok derin tasavvufi manalarının olduğu görülür.

Parçada sözü edilen Halk edebiyatı şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?

A)İlahi     B)Devriye       C)Nutuk      D)Şathiye        E)Semai

33. Yar sana,
      Çağlar sular yarsana,
      Çünkü Ferhat’ım dersin,
      Bulunmaz mı yar sana?
      Bu dörtlükte hangi söz sanatları vardır?

A) Hüsn-i talil – tecahül-i arif
B) Mecaz-ı mürsel – kinaye
C) Telmih – teşhis
D) Cinas – telmih
E) istifham – teşbih



Başarılar dilerim.
Selahattin ÇETİN
Edebiyat öğretmeni


CEVAP ANAHTARI
10.SINIF TÜRK EDEBİYATI
2.DÖNEM 2.YAZILI A GRUBU


1.C
2.C
3.D
4.D
5.C
6.E
7.E
8.E
9.A
10.B
11.C
12.A
13.B
14D
15.D
16.C
17.D
18.A
19.B
20.B
21.C
22.B
23.D
24.B
25.E
26.B
27.C
28.A
29.C
30.B
31.A
32.D
33.D