Bu Blogda Ara

Türk Dili ve Edebiyatı sitesi, Edebiyat derslerine yardımcı,

söz sanatları.ders soruları etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
söz sanatları.ders soruları etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

20 Ekim 2008 Pazartesi

SÖZ SANATLARI TEST SORULARI

 

1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetmeye başvurulmamıştır?


A) Düştüğüm yollar gibi sonsuzdur benim tasam
    Bekleyenim olsa da razıyım kavuşmasam
B) Uzan başucuma perdeyi indir
    Mum, olduğu gibi kalsın akşamdan
C) Bebeklerin ulusu yok
    Bebekler çiçeği insanlığımızın
D) Dökülmüş saçların omuzlarına
    Bulutla örülen aya dönmüşsün
E) Tunç bir çehre parladı alevlerin rüzgârıyla
    Yüksek gururlu alnı, geniş omuzlarıyla

2. Bir sözün benzetme amacı güdülerek başka bir söz yerine kullanılmasıyla yapılan sanatlı söyleyişe eğretileme denir.
      Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu açıklamayı örnekleyen bir kullanım yoktur?
A) Salkım salkım mısralar gelir içimden 

    Türkü söylemek türkülerin başka türlüsü
B) Ben sana mecburum bilemezsin 

     İçimi seninle ısıtıyorum
C) Ey eski ve dayanıksız yaşam 

     Sürüp geldin acının kanadında
D) Kadınlar geçer yorgun bir rüzgâr gibi insanın camdan soluğu sokaklarda
E) Görüyorsun ki çakıl taşları sende
     incilerse şairin kendi kalbinde kaldı

3. Aşağıdakilerin hangisinde eğretilemeye
başvurulmamıştır?
A) Çelik testereyle kestim suları  

     Yıkadım, duvara astım suları
B) Dertler gecikince gidip yokladım 

    Yırtık bohçalarda umut sakladım
C) Ağaçlar kökünden kopacak gibi

   Bir türlü dinmiyor başlayan tipi
D) Ufukta pas tuttu birdenbire yaz 

    Gün çabucak geçti, akşam tez oldu
E) içimde kar donar, buzlar çözülür
    Yağan ateş midir, kor mudur bilmem

4. Sonra koşar ayağında yıldızların nalınları
    Küçük çapkın dalgacıklar bir aşağı bir yukarı
      Bu dizelerde dalgalar, insana özgü özelliklerle
anlatılarak kişileştirilmiştir.
      Aşağıdakilerin hangisinde aynı mecazlı söyleyiş
örneklenmektedir?  
A) Kurban olam, kurban olam 

     Beşikte yatan kuzuya
B) Sırma saçlım, fidan boylum 

    Gelir sallanı sallanı
C) Sivas yollarında geceleri 

     Katar katar kağnılar gider
D) Geldim işte mevsim gibi kapına 

     Gözlerimde bulut, saçlarımda çiy
E) Erzurum'dan akar Cennet pınarı
     Palandöken gülmez, nedir efkârı

5. Görünce bir kuvvetin bükülmeyen kolunu
    Ne var değiştirse ayaklarım yolunu
   Bu dizelerde altı çizili sözcükler "insan"ı anlatacak biçimde kullanılarak ad aktarması yapılmıştır.               

    Aşağıdakilerin hangisinde bu söz sanatını örnekleyen bir kullanım yoktur?
A) Gece yarısı yollara düştü obalar 

      Bre bu nasıl iştir Dadaloğlu
B) Karanlıkta kaldık, yalnızlıkta kaldık

     İstanbul çığlık çığlığa ter döküyordu
C) Yabancı bir fısıltı söyleyecek adını 

   Tanıdığım bir gülüş kıvrılacak içerde
D) Bir şilep sızıyor gözlerinden
     Belki Yeşilköy'de uçağa biniyorsun
E) Anıların bırakıyor seni
     Sokaklar, evler, caddeler arasında

6. Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların, çiçeklerin diyarı olsun.
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından
hangilerine başvurulmuştur?
A) Ad aktarması - tenasüp
B) Telmih - ad aktarması
C) Eğretileme - abartma
D) Kişileştirme-telmih
E) Tecahül-i arif - tenasüp

7. Deli gönül, neyi özler durursun?
   Acınacak dostun, cananın mı var?
    Dünya yansa yorganın yok içinde
     Harap olmuş evin, dükkânın mı var?
Bu dizelerde aşağıdaki sanatlardan hangisine başvurulduğu söylenemez?
A) Tenasüp 

B) Ad aktarması 

C) istifham 

D) Tecahül-i arif 

E) Kinaye

8. Kimini vurguncu yaptı bu savaş
    Kimini karaborsacı
    Laf olur diye dost çayı içmeyenler
    Mahkemelik oldular rüşvet yüzünden
        Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından
hangisine başvulmuştur?
A) Tezat 

B) Tariz  

C) Kinaye
D) Abartma 

E) Ad aktarması

9. Sansürlü, sıkıyönetim günlerinin birinde Hüseyin
Cahit Yalçın, Ziya Gökalp ve beraberindekiler,
Viranbag'da öğle yemeği yiyorlarmış. Bir ara Ziya
Gökalp'in kızı Hürriyet ortadan kaybolmuş. Gökalp
kızını ortalıkta göremeyince başlamış seslenmeye:
- Hürriyet! Hürriyet!
Hüseyin Cahit, acı bir gülüşle çevresindekilere dönmüş:
Ziya Bey, hürriyetin kaybolduğunu ne çabuk fark etti! demiş.
       Bu parçada, Hüseyin Cahit'in cümlesinde geçen "hürriyet" ve "ne çabuk" sözleriyle yapılan sanatlar, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Tevriye, tariz 

B) Kişileştirme, benzetme 

C) Benzetme, telmih 

 D) Tenasüp, kinaye 

E) Tecahül-i arif, abartma

10. Köroğlu'nun sevdası var başında
     Gümanı var şu gönlümün başında
     Leyla'yı ararken dağlar başında
     Mecnun'un aşkına giriftar oldum
         Bu dörtlüğün son iki dizesinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A) Tecahül-i arif 

B) Telmih
C) Eğretileme 

D) Kişileştirme
E) Tevriye

11. Koca Ragıp Paşa, kütüphanesine gittiğinde rafların,kitapların toz içinde olduğunu görür ve görevliye:"Aferin, senin kadar güvenilir bir adam dahagörmedim. Sana teslim edilen kitaplara elini bilesürmemişsin!"der.
     Bu parçada Koca Ragıp Paşa'nın kütüphane görevlisine söylediği sözle yaptığı sanat, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tariz 

B) Tevriye 

C) Tezat
D) Hüsn-i talil 

E) Tecahül-i arif

12. "Akıyordu su, gösterip aynasında söğüt ağaçlarını/ Salkımsöğütler yıkıyordu suda saçlarını" dizelerinde şair, bir durumu hayali ve güzel bir nedene bağlayarak anlatmıştır.
       Aşağıdaki dizelerin hangisinde buna benzer özdeş bir mecazlı söyleyiş vardır?
A) Günle birlikte erir uyuklayan mor dağlar              Ekilmemiş tarlalar, çalı bitiren bağlar
B) Böyle yalçın dağlarda sesiz dolaşanlar kim        

Köyler, ufka dizilen tozlanmış birer resim
C) Dereler ardın sıra akmaya koyulmuş 

    Arıyor batan güneş seni dağlar ardında
D) Türkülerde tüter dağ dağ, yayla yayla 

     Köyümüz, köylümüz, memleketimiz
E) Aynalara bakma, aynalar fenalık
     Denizi, sonsuz olanı düşün artık

13. Önce şiirde sevdim kavgayı
     Özgürlüğü kelime kelime şiirde
     Mısra mısra sevdim yaşamayı
     Öfkeyi de sevinci de
Bu dizelerde belli bir imge oluşturmak için birbirleriyle ilgili kavramlar, bir arada kullanılmıştır. Bu söyleyiş özelliğine "tenasüp" denir. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde tenasüp vardır?
A) Bir çınar altında geçer her gecem Konuşur dururum orda rüzgârla
B) Sen uyandın diye gün doğar 

Şu yol sen geçtiğin için güzel
C) Sıra sıra dizilir yolun iki yanına
Eski çadırlar gibi tozlanmış ıhlamurlar
D) Gün bitti, ağaçta neşe söndü
Yaprak ateş oldu kuş da yakut
E) Paydos bundan böyle çılgınlıklara
Sert konuşmaya başladı aynalar

14. Ev kimsesizler, el veriniz kimsesizlere
Onlardır ancak el verecek kimse sizlere
Bu dizelerdeki altı çlzli sözcüklerle yapılan söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Ben aşığım, el göğüste yüz yerde Gel efendim del sinemi yüz yerde
B) Yetmedi eksinin gücü artıya Geçmedi denizin sözü martıya
C) Çepeçevre bahar içinde bir yer gördük Ferhat ile Şirin'i beraber gördük
D) Aranırken ayın ölgün sesini Soğuk ay öptü beyaz ensesini ,
E) Açmış kollarını yükselen çamlar
Her dalın ucundan ay nuru damlar

15. Aşağıdakilerin hangisinde yineleme (tekrir) sanatına başvurulmuştur?
A) Neden kondun a bülbül kapımdaki asmaya Ben yarimden ayrılmam götürseler asmaya
B) içime bir kurt düştü, gece gündüz yer beni Ben bu dertten ölürsem, kabul etmez yer beni
C) Kısmetindir gezdiren yer yer seni Arşa çıksan akıbet yer yer seni
D) Benim için her bir sözün kıymetlidir inciden     Gözyaşlarını akıtma gel, odur beni inciden
E) Kaç gece bu sazı çaldım oturdum
    Kaç gece telinden sildim ben onu

16. Her nere gidersen eyle talanı
Öyle yap ki ağlatasın güleni
Bir saatte söyle yüz bin yalanı
El bir doğru söz söylese sen inanma
       Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından
hangisi ağır basmaktadır?
A) Mübalağa 

C) Tariz
B) Kinaye 

D) Eğretileme
E) Tecahül-i arif

17. Almış aydınlığı günler yüzünden
      Geceler saçından siyah olmayı
          Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A)Kinaye
B) Hüsn-i talil
C)Ad aktarması
D) Tariz
E) Telmih

18. Diyorlar ki kül olmaz ateş yanmadan Denizler durulmaz dalgalanmadan Bu dizelerdeki kimi sözcükler, hem gerçek hem mecaz anlamını düşündürecek biçimde kullanılmıştır.
      Aşağıdakilerin hangisinde bu dizelerdekine özdeş bir söz sanatı vardır?
A) Bir sarmaşık uyanıyordu uykusundan Geriniyordu eski bir duvarın sıvasında
B) Eskici dükkanındaki asma saat 

Çelik bir şal atmış omuzlarına
C) Ben garip çizgilerle uğraşırken baş başa Rastlamıştım duvarda bir şair arkadaşa
D) Geceleri gölgem yollarda donar Kar gibi kürürüm kendi gölgemi
E) Doğrusu çok alın teri döktük; ama değerdi
Neşe veren kasvetimiz yorgunluğu giderdi

19. Aşağıdakilerin hangisinde şair bir durumu bilmezden gelerek anlatmıştır?
A) Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller İncimi kaybetmedim kırılsa da sedefim
B) Sana varmak için verdiğim sözden Ben de anlamadım niye dönmüşüm
C) Gezdirir rüzgâr gibi üstünde yamaçların Boynuma çifte zincir, çift örgülü saçların
D) Uyu da gündüzler su gibi dinsin

Menekşe gözüne kirpikler insin •
E) Saçını rüzgâr tarar, meltem okşar yüzünü
Vücudunu gece ay, gündüz güneş kucaklar