1. “Sen geldin diye..” cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa bir olgu, gerçek nedeninin dışında, güzel bir nedene bağlanmış olur?(Hüsn-i Talil sanatı yapılmış olur.)
a. Gözlerinin içi gülüyor.
b. Uyku gözlerine girmiyor
c. etekleri zil çalıyor.
d. Güneş erken doğuyor.
e)Meraklandı.
2. Halk şiirimizin en yaygın nazım biçimi sayılan “koşma” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a. Her konuda söylenebildiği
b. Hecenin 11’li kalıbıyla oluşturulduğu
c. Nazım biriminin dörtlük olduğu
d. Söyleyenin belli olmadığı
e. Konularına göre adlandırıldığı
3. Divan edebiyatı ile halk edebiyatının karşılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
a. Divan edebiyatında konu bütünlüğü yoktur, halk edebiyatında vardır.
b. Divan edebiyatında halktan uzak, ağır bir dil halk edebiyatında yalın bir dil kullanılmıştır.
c. Divan edebiyatında nazım birimi beyit, halk edebiyatında dörtlüktür.
d. Her ikisinde de dinle ilgili din dışı konular ele alınmıştır.
e. Divan edebiyatında kafiye ve ölçülere önem verilirken halk edebiyatında bunlar önemsenmemiştir.
4. Aşağıdakilerden hangisi “gazel”in özelliklerinden birisi değildir?
a. Arap edebiyatından alınmış olması
b. Beyitlerle ve “aa, ba, ca, ….” Uyak düzeniyle yazılması
c. Övmek ya da övünmek amacıyla yazılması
d. İlk beytinin “matla” son beytinin “makta” diye adlandırılması
e. En güzel beyte “beyt’ül gazel” denmesi
5. Aşağıdakilerden hangisi, mesnevi nazım biçiminin özellikleri arasında yer almaz?
a. Her beytinin kendi arasında uyaklı olması
b. Beyitler arasında anlam birliğinin bulunması
c. Destanlar, aşk hikayeleri , din ve tasavvufla ilgili uzun soluklu konuların işlenmesi
d. Beyit sayısının 33 ile 99 arasında değişmesi
e. Beş mesneviden oluşan yapıtların “hamse” adını alması
6. I. Koşma ve türküden esinlenerek oluşturulmuştur.
II. En az üç, en çok beş dörtlükten oluşur
III. Bestelenmeye elverişli aruz kalıbıyla yazılır.
IV. Üç ayrı uyak dizilişi vardır. Bu yönüyle de koşmaya benzer
V. Genellikle din ve tasavvufla ilgili konuları işler
Divan edebiyatındaki “şarkı” nazım biçimiyle ilgili bu yargılardan hangisi yanlıştır?
a. I b. II c. III d. IV e. V
7. Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle
Seğirtir kaval sesinde sağa sola
Çobandır köyün yamacında
Yayar davarı da çömelir
Meşe dallarının altına
Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
a. Lirik b.Dramatik c. Didaktik
d. Pastoral e)Epik
8. I. Görünce bir kuvvetin bükülmeyen kolunu
Ne var değiştirse de ayaklarım yolunu
II. Hasretinle her dem bağrım deliktir
Kül oldu vücudum yanıktır
III. Karışmasın kimse benim karıma
Rahm etmesin gören ah u zarıma
IV Gökyüzünde tüten olsam
Yeryüzünde biten olsam
V. İstinye Körfezi’nde bu akşam garipliği
Bir mihnetin sonunda teselli kadar iyi
Yukarıdaki beyitlerin hangisinde, redif kullanılmamıştır?
a. I b. II c. III d. IV e. V
9. Kasideyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
a. Genellikle 33 ile 99 beyitten oluşur.
b. Şairin mahlasının geçtiği beyte “Taç beyit” denir.
c. Kaside dua bölümüyle biter.
d. Kasidenin en güzel beytine “beyt’ül kasid “ denir
e. Methiye şairin kendini övdüğü bölümdür.
10. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde kinayeli bir söyleyiş yoktur?
a.Mum dibine ışık vermez.
b.Hamama giren terler.
c.Taşıma su ile değirmen dönmez.
d.Yuvarlanan taş yosun tutmaz.
e.Bugünün işini yarına bırakma.
11.Aşağıdaki beyitlerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır?
A)Geniş kanatları boşlukta simsiyah açılan
Ve arkasında güneş doğmayan büyük kapıdan
B)Yaşamak zevki nedir bilmez ölümden korkan
Gür bir imanla damarlarda ateşten bir kan
C)Geçince başlayacak bitmeyen sükûnlu gece
Guruba karşı bu son bahçelerde keyfince
D)Ya şevk içinde harap ol,ya aşk içinde gönül
Ya lâle açmalıdır göğsümüzde yahut gül
E)Böyle bir dersi alan ruha vatan dar görünür
Daima başka sefer,başka ufuklar görünür
12.Aşağıdakilerden hangisi Kutadgu Bilig için söylenemez?
A)Türk edebiyatının ilk mesnevisidir.
B)Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır.
C)”Hakikatler eşiği” anlamına gelir.
D)Fe’ulün/Fe’ulün/Fe’ulün/Fe’ul kalıbıyla yazılmıştır.
E)Karahanlı dönemi Türkçesi olan Hakaniye Lehçesi ile yazılmıştır.
13.Divanü Lügati’t-Türk için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Türkçenin bilinen ilk sözlüğüdür.
B)Türk topluluklarının yaşamları hakkında bilgi verir.
C)11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
D)İçerisinde deyim,atasözü ve şiirler vardır.
E)Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmıştır.
14.Aşağıdakilerden hangisi Tekke edebiyatının genel özeliklerinden biri değildir?
A)Dini tasavvufi düşünceyi yaymak düşüncesiyle gelişen bir edebiyattır.
B)Bu edebiyatın konusu Allah aşkı ve Vahdet-i vücud düşüncesidir.
C)Şairleri hem divan edebiyatı hem de halk edebiyatı nazım şekillerini kullanmışlardır.
D)Dili süslü ve ağırdır
E)Aruz vezni ve hece vezni birlikte kullanılmıştır.
15.Aşağıdakilerden hangisi tümüyle Tekke edebiyatı nazım biçimlerinden oluşmuştur?
A)Koşma-semai-türkü-güzelleme-şathiye
B)Rubai-murabba-koşma-varsağı-ilahi
C)Mesnevi-nefes-varsağı-koçaklama-ağıt
D)İlahi-nefes-devriye-şathiye-nutuk
E)Devriye-mesnevi-şathiye-gazel-kaside
16.Aşağıdaki dizelerin hangisinde yarım uyak vardır?
A)Bir varlığı istemekle hâlâ,sersem
Dünyaları eskitip geçenler her dem
B)Onlar ki öz olmakla ün almışlardır
Yükseklere çok düşünce salmışlardır
C)Benim çektiğimi kimler çeker
Gözlerim kanlı yaşyar döker
D)Esrârını âlemin bilen bir insan
Kaygıyla sevinci bir tutar her yandan
E)Bir şanlı saray gökleri sarmıştı kolu
Şahlar eşiğine yüz sürmüştü yolu
17.Yürü bre yalan dünya
Sana konan göçer bir gün
İnsan bir ekin misal
Seni eken biçer bir gün
Bu dörtlük konusu ve söyleyiş özelliği bakımından, aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisinden alınmış olabilir?
A) Semai
B) Destan
C) Mani
D) Koşma
E) Varsağı
18. I. Kutadgu Bilig, didaktik bir eserdir ve eserde aruz ölçüsü kullanılmıştır.
II. Divan ü Lügati’t Türk, Arap yazarlar tarafından hazırlanılmıştır.
III. Atabetü’l Hakayık, Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır.
IV. Divan-ı Hikmet, Türkçenin kaside nazım şekliyle yazılmış ilk eseridir.
Numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde verilen bilgiler
yanlıştır?
A) I-II
B) II-IV
C) III-IV
D) I-IV
E) II-III
19.Emevilerin VIII. yüzyılda Bizanslılara karşı savaşarak
Anadolu’yu fethettikleri yıllarda yaşayan …………, birçok kahramanlık gösterir. Olağanüstü güç, zekâ ve şansa sahip olan kahraman, Simbat adlı bir Bizans beyinin karşısına çıkar. Simbat, harap bir kaleyi tamir ettirir ve oraya yerleşir. Etraftaki Müslümanlara dehşet saçar. Ama bu destan kahramanı, onun şerrinden Müslümanları korumak için kaleyi almaya karar verir.
Parçada boş bırakılan yere aşağıdaki isimlerden hangisi
getirilmelidir?
A) Battal Gazi
B) Danişment Gazi
C) Gazi Giray
D) Dede Korkut
E) Köroğlu
20.Aşağıdakilerden hangisi, Halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Şiir, duygusal etkilenmeden kaynaklandığından, nesire göre daha çok gelişmiştir.
B) Biçim, fazla önemsenmemiş, ozanın sanatsal gücü özde ortaya çıkmıştır.
C) Şiirler, konularına göre “koşma, varsağı, destan, semai” gibi isimler almıştır.
D) Halk şiirinde, hece vezni ve dörtlük birimi kullanılmıştır.
E) Kişisel konular yanında toplumun ortak sorunlarına da değinilmiştir.
21.Aşağıdakilerin hangisinde hüsn-ü talil sanatı kullanılmamıştır?
A) Seni seyretmek için gül bahçesinin yolunda
İki yanda durur selviler dizi dizi
B) Sen gelmiyorsun diye
Açmıyor güllerim bak
C) Ayağının toprağına ulaşmak için
Başını taştan taşa vurur avare su
D) Güneş seni görüp de utandı
Bulutların ardına saklandı
E) Kara dutum, çatal karam çingenem
Nar tanem, nur tanem bir tanem
22.Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk şiiri türlerinden değildir?
A) Türkü
B) Mani
C) Ninni
D) Semaî
E) Tekerleme
23.Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Yesevi’nin özelliklerinden değildir?
A. Tasavvufun temellerini atmıştır.
B. En önemli eseri Divan-ı Hikmet’tir.
C. Yesevilik tarikatının kurucusudur.
D. Değişik coğrafyalara gönderdiği öğrencileri sayesinde tasavvuf yayılmıştır.
E. Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.
24.Men lebün müstâkiyam zühhâd kevser tâlibi
Nitekim meste mey içmek hos gelür hûşyâra su
(Nasıl sarhoşa şarap içmek, aklı başında olana da su içmek hoş geliyorsa, ben senin dudağını özlüyorum, sofular da Kevser istiyorlar.)
Yukarıdaki beyitte hangi söz sanatı yoktur?
A)Tezat
B)Teşbih
C)Tenasüp
D)Leff ü Neşr
E)Tecahül-i Arif
25.Içmek ister bülbülün kanın meger bir reng ile
Gül budagınun mizâcına gire kurtara su
(Gül fidanı bir hile ile meşhur gül ve bülbül efsanesindeki gibi yine bülbülün kanını içmek istiyor; bunu engelleyebilmek için suyun gül dallarının damarlarına girerek gül ağacının mizacını değiştirmesi gerekir. )
Yukarıdaki beyitte hangi söz sanatları vardır?Yazınız.
26.Aşağıdakilerden hangisi bir mesneviden alınmış olamaz?
A)Türk diline kimseler bakmaz idi.
Türklere hergiz gönül akmaz idi.
B)Meğer sen dahi kodun ortaya baş
Ki odun yaşın ider sırrını faş
C)Zinhar eline ayine virmen o kâfirin
Zira görünce sêritini büt-perest olur.
D)Sensin hâlâ tenümde cânum
Gözde nûrum ciğerde kanum
E)Zannetme ki şöyle böyle bir söz
Gel sen dahi söyle böyle bir söz
27.Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının özelliklerinden değildir?
A)Genellikle yarım kafiye kullanılmıştır.
B)Dil,halk arasında kullanılan ortak dildir.
C)Nazım birimi olarak beyit kullanılmıştır.
D)Nazım ölçüsü olarak hece ölçüsü kullanılmıştır.
E)Şiir,musikiden ayrı olarak düşünülmemiştir.
28.Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin matla(ilk) beyti olamaz?
A)Bahar boldu ve gül meyli kılmadı gönlüm
Açıldı gonca ve likin açılmadı gönlüm
B)Beni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı
Felekler yandı âhımdan murâdum şem’i yanmaz mı
C)Nâm u nişâne kalmadı fasl-ı bahârdan
Düşdü çemende berk-i diraht i’tibârdan
D)Tûti-i mucize-gûyem ne desem lâf değil
Çerh ile söyleşemem âyinesi sâf değil
E)Hicran çekerek zevki mülâkâtı unuttuk
Mahmûr olarak lezzet-i sahbâdan usandık
29.Aşağıdakilerden hangisi Divan şairlerinin ortak özelliği olamaz?
A)Beyit nazım birimini ve aruz ölçüsünü kullanmışlardır.
B)Gazel nazım şekliyle şiirler yazmışlardır.
C)Yaşanan hayatı,somut sevgilileri konu almışlardır.
D)Sözün gücünden yararlanmak için söz sanatlarına yer vermişlerdir.
E)Arapça ve Farsça tamlamalara yer veren ağır bir dil kullanmışlardır.
30.Divan edebiyatındaki “gazel”in konu bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
A)Varsağı
B)Destan
C)Türkü
D)Koşma
E)Nefes
31.Kasidelerde şairin kendini övdüğü bölüme ne ad verilir?
A)Nesip
B)Girizgâh
C)Methiye
D)Fahriye
E)Dua
32.Aşağıdakilerin hangisi kasidenin bölümlerinden biri değildir?
A)Fahriye
B)Tac beyti
C)Dua
D)Nesip
E)Münacat
CEVAP ANAHTARIDIR.
1.D 2.D
3.E
4.C
5.E
6.E
7.D
8.E
9.E
10.E
11.B 12.C
13.C
14.D
15.D 16.C
17.E
18.E
19.A 20.C
21.E
22.D
23.E
24.E
25.-
26.C
27.C
28.E 29.C
30.D
31.D
32.E
