1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetmeye başvurulmamıştır?
A) Düştüğüm yollar gibi sonsuzdur benim tasam
Bekleyenim olsa da razıyım kavuşmasam
B) Uzan başucuma perdeyi indir
Mum, olduğu gibi kalsın akşamdan
C) Bebeklerin ulusu yok
Bebekler çiçeği insanlığımızın
D) Dökülmüş saçların omuzlarına
Bulutla örülen aya dönmüşsün
E) Tunç bir çehre parladı alevlerin rüzgârıyla
Yüksek gururlu alnı, geniş omuzlarıyla
2. Bir sözün benzetme amacı güdülerek başka bir söz yerine kullanılmasıyla yapılan sanatlı söyleyişe eğretileme denir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu açıklamayı örnekleyen bir kullanım yoktur?
A) Salkım salkım mısralar gelir içimden
Türkü söylemek türkülerin başka türlüsü
B) Ben sana mecburum bilemezsin
İçimi seninle ısıtıyorum
C) Ey eski ve dayanıksız yaşam
Sürüp geldin acının kanadında
D) Kadınlar geçer yorgun bir rüzgâr gibi insanın camdan soluğu sokaklarda
E) Görüyorsun ki çakıl taşları sende
incilerse şairin kendi kalbinde kaldı
3. Aşağıdakilerin hangisinde eğretilemeye
başvurulmamıştır?
A) Çelik testereyle kestim suları
Yıkadım, duvara astım suları
B) Dertler gecikince gidip yokladım
Yırtık bohçalarda umut sakladım
C) Ağaçlar kökünden kopacak gibi
Bir türlü dinmiyor başlayan tipi
D) Ufukta pas tuttu birdenbire yaz
Gün çabucak geçti, akşam tez oldu
E) içimde kar donar, buzlar çözülür
Yağan ateş midir, kor mudur bilmem
4. Sonra koşar ayağında yıldızların nalınları
Küçük çapkın dalgacıklar bir aşağı bir yukarı
Bu dizelerde dalgalar, insana özgü özelliklerle
anlatılarak kişileştirilmiştir.
Aşağıdakilerin hangisinde aynı mecazlı söyleyiş
örneklenmektedir?
A) Kurban olam, kurban olam
Beşikte yatan kuzuya
B) Sırma saçlım, fidan boylum
Gelir sallanı sallanı
C) Sivas yollarında geceleri
Katar katar kağnılar gider
D) Geldim işte mevsim gibi kapına
Gözlerimde bulut, saçlarımda çiy
E) Erzurum'dan akar Cennet pınarı
Palandöken gülmez, nedir efkârı
5. Görünce bir kuvvetin bükülmeyen kolunu
Ne var değiştirse ayaklarım yolunu
Bu dizelerde altı çizili sözcükler "insan"ı anlatacak biçimde kullanılarak ad aktarması yapılmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde bu söz sanatını örnekleyen bir kullanım yoktur?
A) Gece yarısı yollara düştü obalar
Bre bu nasıl iştir Dadaloğlu
B) Karanlıkta kaldık, yalnızlıkta kaldık
İstanbul çığlık çığlığa ter döküyordu
C) Yabancı bir fısıltı söyleyecek adını
Tanıdığım bir gülüş kıvrılacak içerde
D) Bir şilep sızıyor gözlerinden
Belki Yeşilköy'de uçağa biniyorsun
E) Anıların bırakıyor seni
Sokaklar, evler, caddeler arasında
6. Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların, çiçeklerin diyarı olsun.
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından
hangilerine başvurulmuştur?
A) Ad aktarması - tenasüp
B) Telmih - ad aktarması
C) Eğretileme - abartma
D) Kişileştirme-telmih
E) Tecahül-i arif - tenasüp
7. Deli gönül, neyi özler durursun?
Acınacak dostun, cananın mı var?
Dünya yansa yorganın yok içinde
Harap olmuş evin, dükkânın mı var?
Bu dizelerde aşağıdaki sanatlardan hangisine başvurulduğu söylenemez?
A) Tenasüp
B) Ad aktarması
C) istifham
D) Tecahül-i arif
E) Kinaye
8. Kimini vurguncu yaptı bu savaş
Kimini karaborsacı
Laf olur diye dost çayı içmeyenler
Mahkemelik oldular rüşvet yüzünden
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından
hangisine başvulmuştur?
A) Tezat
B) Tariz
C) Kinaye
D) Abartma
E) Ad aktarması
9. Sansürlü, sıkıyönetim günlerinin birinde Hüseyin
Cahit Yalçın, Ziya Gökalp ve beraberindekiler,
Viranbag'da öğle yemeği yiyorlarmış. Bir ara Ziya
Gökalp'in kızı Hürriyet ortadan kaybolmuş. Gökalp
kızını ortalıkta göremeyince başlamış seslenmeye:
- Hürriyet! Hürriyet!
Hüseyin Cahit, acı bir gülüşle çevresindekilere dönmüş:
Ziya Bey, hürriyetin kaybolduğunu ne çabuk fark etti! demiş.
Bu parçada, Hüseyin Cahit'in cümlesinde geçen "hürriyet" ve "ne çabuk" sözleriyle yapılan sanatlar, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Tevriye, tariz
B) Kişileştirme, benzetme
C) Benzetme, telmih
D) Tenasüp, kinaye
E) Tecahül-i arif, abartma
10. Köroğlu'nun sevdası var başında
Gümanı var şu gönlümün başında
Leyla'yı ararken dağlar başında
Mecnun'un aşkına giriftar oldum
Bu dörtlüğün son iki dizesinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A) Tecahül-i arif
B) Telmih
C) Eğretileme
D) Kişileştirme
E) Tevriye
11. Koca Ragıp Paşa, kütüphanesine gittiğinde rafların,kitapların toz içinde olduğunu görür ve görevliye:"Aferin, senin kadar güvenilir bir adam dahagörmedim. Sana teslim edilen kitaplara elini bilesürmemişsin!"der.
Bu parçada Koca Ragıp Paşa'nın kütüphane görevlisine söylediği sözle yaptığı sanat, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tariz
B) Tevriye
C) Tezat
D) Hüsn-i talil
E) Tecahül-i arif
12. "Akıyordu su, gösterip aynasında söğüt ağaçlarını/ Salkımsöğütler yıkıyordu suda saçlarını" dizelerinde şair, bir durumu hayali ve güzel bir nedene bağlayarak anlatmıştır.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde buna benzer özdeş bir mecazlı söyleyiş vardır?
A) Günle birlikte erir uyuklayan mor dağlar Ekilmemiş tarlalar, çalı bitiren bağlar
B) Böyle yalçın dağlarda sesiz dolaşanlar kim
Köyler, ufka dizilen tozlanmış birer resim
C) Dereler ardın sıra akmaya koyulmuş
Arıyor batan güneş seni dağlar ardında
D) Türkülerde tüter dağ dağ, yayla yayla
Köyümüz, köylümüz, memleketimiz
E) Aynalara bakma, aynalar fenalık
Denizi, sonsuz olanı düşün artık
13. Önce şiirde sevdim kavgayı
Özgürlüğü kelime kelime şiirde
Mısra mısra sevdim yaşamayı
Öfkeyi de sevinci de
Bu dizelerde belli bir imge oluşturmak için birbirleriyle ilgili kavramlar, bir arada kullanılmıştır. Bu söyleyiş özelliğine "tenasüp" denir. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde tenasüp vardır?
A) Bir çınar altında geçer her gecem Konuşur dururum orda rüzgârla
B) Sen uyandın diye gün doğar
Şu yol sen geçtiğin için güzel
C) Sıra sıra dizilir yolun iki yanına
Eski çadırlar gibi tozlanmış ıhlamurlar
D) Gün bitti, ağaçta neşe söndü
Yaprak ateş oldu kuş da yakut
E) Paydos bundan böyle çılgınlıklara
Sert konuşmaya başladı aynalar
14. Ev kimsesizler, el veriniz kimsesizlere
Onlardır ancak el verecek kimse sizlere
Bu dizelerdeki altı çlzli sözcüklerle yapılan söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Ben aşığım, el göğüste yüz yerde Gel efendim del sinemi yüz yerde
B) Yetmedi eksinin gücü artıya Geçmedi denizin sözü martıya
C) Çepeçevre bahar içinde bir yer gördük Ferhat ile Şirin'i beraber gördük
D) Aranırken ayın ölgün sesini Soğuk ay öptü beyaz ensesini ,
E) Açmış kollarını yükselen çamlar
Her dalın ucundan ay nuru damlar
15. Aşağıdakilerin hangisinde yineleme (tekrir) sanatına başvurulmuştur?
A) Neden kondun a bülbül kapımdaki asmaya Ben yarimden ayrılmam götürseler asmaya
B) içime bir kurt düştü, gece gündüz yer beni Ben bu dertten ölürsem, kabul etmez yer beni
C) Kısmetindir gezdiren yer yer seni Arşa çıksan akıbet yer yer seni
D) Benim için her bir sözün kıymetlidir inciden Gözyaşlarını akıtma gel, odur beni inciden
E) Kaç gece bu sazı çaldım oturdum
Kaç gece telinden sildim ben onu
16. Her nere gidersen eyle talanı
Öyle yap ki ağlatasın güleni
Bir saatte söyle yüz bin yalanı
El bir doğru söz söylese sen inanma
Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından
hangisi ağır basmaktadır?
A) Mübalağa
C) Tariz
B) Kinaye
D) Eğretileme
E) Tecahül-i arif
17. Almış aydınlığı günler yüzünden
Geceler saçından siyah olmayı
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A)Kinaye
B) Hüsn-i talil
C)Ad aktarması
D) Tariz
E) Telmih
18. Diyorlar ki kül olmaz ateş yanmadan Denizler durulmaz dalgalanmadan Bu dizelerdeki kimi sözcükler, hem gerçek hem mecaz anlamını düşündürecek biçimde kullanılmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde bu dizelerdekine özdeş bir söz sanatı vardır?
A) Bir sarmaşık uyanıyordu uykusundan Geriniyordu eski bir duvarın sıvasında
B) Eskici dükkanındaki asma saat
Çelik bir şal atmış omuzlarına
C) Ben garip çizgilerle uğraşırken baş başa Rastlamıştım duvarda bir şair arkadaşa
D) Geceleri gölgem yollarda donar Kar gibi kürürüm kendi gölgemi
E) Doğrusu çok alın teri döktük; ama değerdi
Neşe veren kasvetimiz yorgunluğu giderdi
19. Aşağıdakilerin hangisinde şair bir durumu bilmezden gelerek anlatmıştır?
A) Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller İncimi kaybetmedim kırılsa da sedefim
B) Sana varmak için verdiğim sözden Ben de anlamadım niye dönmüşüm
C) Gezdirir rüzgâr gibi üstünde yamaçların Boynuma çifte zincir, çift örgülü saçların
D) Uyu da gündüzler su gibi dinsin
Menekşe gözüne kirpikler insin •
E) Saçını rüzgâr tarar, meltem okşar yüzünü
Vücudunu gece ay, gündüz güneş kucaklar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder